Founder nền tảng sách nói Voiz FM định giá công ty 10 triệu USD, từ chối lời đầu tư của 2 Shark vì "nếu em không thành công thì em vẫn có gia đình để chống đỡ"

Sách là kiến thức nhưng không thể mang một kệ sách cồng kềnh đi khắp mọi nơi. Nhằm giải quyết nhu cầu bức thiết đó, Hoàng Thạch đã sáng lập ra ứng dụng sách nói và podcast Voiz FM. Xuất hiện trong tập 4 Shark Tank mùa 4, Hoàng Thạch cho biết mình đến để kêu gọi 250.000 USD cho 2,5% cổ phần.

Giới thiệu về Voiz FM, Nhà sáng lập cho biết trên ứng dụng hiện có hơn 2.000 quyển sách, 100% có bản quyền. Chia sẻ về hiệu quả kinh doanh sách nói, nội dung có bản quyền trong khi tình trạng tải lậu, xài chùa, miễn phí tràn lan, Hoàng Thạch cho hay: "Từ tháng 9/2019 đến nay, đã có 10 triệu phút được người dùng trả tiền để nghe trên nền tảng của chúng tôi. Doanh thu GMV (tổng giá trị giao dịch) năm 2020 gấp 20 lần năm 2019, năm 2021 dự kiến gấp 10 lần so với năm 2020".

Để mở rộng kho nội dung, Voiz FM phát triển giọng nói trí tuệ nhân tạo hoàn toàn tự nhiên, giống người thật. Công nghệ này dùng sóng âm để tạo ra giọng đọc số từ giọng đọc thật. "Khi đưa vào một từ mà không có trong bộ từ gốc, công nghệ vẫn đọc được như con nít ráp vần, ráp phụ âm với nguyên âm và có thể tự nhận biết từ đó đọc là gì", Hoàng Thạch miêu tả.

Nhà sáng lập Voiz FM cho biết thêm, công nghệ này đã giúp giảm giá thành xuống, tốc độ sản xuất sách nói trở nên nhanh hơn rất nhiều. Năm 2020, kết quả kinh doanh của Voiz FM đạt 42.000USD, dự kiến trong năm 2021 là hơn 400.000 USD GMV. Tiền thu từ Apple và Google, 15% trả phí cho các nền tảng thu tiền, 25% cho phí bản quyền, 15% để tuyển người dùng, GM còn lại khoảng 40-50%.

Shark Bình cho rằng, người làm công nghệ, đã giỏi công nghệ rồi thì người ta không thích nói đến công nghệ mà chỉ thích nói đến thị trường, bán hàng. Cùng mối quan tâm, Shark Việt cũng muốn biết về tình hình bán hàng của Voiz FM.

Hoàng Thạch tự tin: "Break-even (hoà vốn) vẫn chưa đạt được nhưng revenue (doanh thu) so với operational cost (chi phí hoạt động) đã đạt được khoảng 75%. Nếu giữ được mức tăng trưởng hiện tại mỗi tháng đều tăng trưởng 2 con số thì khoảng tháng 9/2021 có thể đạt được break-even point (điểm hòa vốn)".

Khi được hỏi về unique selling point để cạnh tranh, Hoàng Thạch cho biết Voiz FM có 3 tiêu chí: kho nội dung có bản quyền lớn nhất; tiên phong trong vấn đề bản quyền bằng cách report (báo cáo) và gỡ bỏ những nội dung mà Voiz FM đang nắm bản quyền; data trong app có khả năng gợi ý nội dung theo sở thích của người nghe.

Để hiểu rõ lý do vì sao Voiz FM gọi vốn 250.000USD cho 2,5% cổ phần, Shark Phú liên tục chất vấn startup về chi phí cố định và chi phí biến động trong tổng chi phí.

Hoàng Thạch chia sẻ, fixed cost (chi phí cố định) trung bình mỗi tháng hơn 300 triệu đồng. Trung bình một cuốn sách trong vòng một năm có thể tạo ra khoảng 1.500USD doanh thu, trong đó chi phí ứng trước bản quyền và chi phí sản xuất khoảng 500USD. Mỗi hợp đồng khai thác bản quyền có thời hạn từ 3-5 năm.

Shark Phú cho rằng cần tách fixed cost và variable cost (chi phí biến động). Shark phân định: "300 triệu là fixed (cố định), 1 năm mất 3,6 tỷ. Năm 2020 chưa được 1 tỷ" và hỏi"tổng lỗ 2 năm vừa rồi là bao nhiêu"?

Startup cho biết, tổng lỗ hiện nay là hơn 3 tỷ trong đó bao gồm fixed cost và một số khoản đầu tư khác.

Shark Phú tiếp tục tìm hiểu variable cost chiếm khoảng bao nhiêu phần trăm trong số tiền thu về. Khi startup cho biết chi phí biến động tiếp tục sản sinh thêm khi mua thêm bản quyền mới, Shark Phú giải thích:"Giống như anh đầu tư máy móc, anh cũng phải biết cách phân bổ về đầu một sản phẩm chiếm bao nhiêu".

Nhà sáng lập Voiz FM cho biết trong doanh thu, variable cost (chi phí biến động) chiếm khoảng từ 50 – 60%, doanh nghiệp còn giữ lại khoảng 40 – 50%.

Shark Phú phân tích: "Trong chi phí nội tại của em trong doanh nghiệp cũng có một phần variable cost. Ví dụ em tăng lượng người view (xem) phải tăng lượng nhân viên, tăng tỷ lệ thuận với doanh thu người ta gọi là chi phí biến động. Còn những cái fixed lại, doanh thu tăng bao nhiêu mà nó cũng không tăng thì gọi là chi phí cố định".

Hoàng Thạch cho biết chi phí cố định năm 2021 cao nhất 400 triệu mỗi tháng. 

Shark Phú thắc mắc: "Anh không tin em lãi được 30%. Trong tiền lương cũng có fixed và variable cost. Ví dụ cứ 1.000 người dùng cần một người quản trị, đó là variable cost – cũng là tiền lương".

Tiếp theo đó, Shark Hưng hỏi Hoàng Thạch về số tiền đã đầu tư và lịch sử gọi vốn. Nhà sáng lập Voiz FM cho biết mình đã đầu tư 4 tỷ và đã chốt vòng seed gọi vốn vào tháng 7/2020 với số tiền 625.000USD, post money (giá trị công ty sau khi gọi vốn) là 3,1 triệu USD.

Chia sẻ về số vốn đã đầu tư, Hoàng Thạch cho biết mình nhận "học bổng ba má" và kể lại "lúc em xin, em cũng có nói nếu thành công thì sau này con nuôi ba mẹ. Nếu không thành công thì sau này con cũng sẽ ra ngoài đi làm việc".

Hoàng Thạch lý giải: "Em nghĩ trong hành trình khởi nghiệp mình cũng cần một sự an toàn về mặt tài chính và nghề nghiệp. Đối với em, nếu không thành công thì em vẫn có gia đình để chống đỡ nên sự sáng tạo của luôn được bảo đảm, chứ em không phải mỗi sáng thức dậy nghĩ cuối tháng này trả tiền điện như thế nào, trả tiền lương ra làm sao".

Shark Liên cho biết rất thích sản phẩm của Hoàng Thạch và cảm thấy rất mừng với thế hệ của anh. Nhận định sản phẩm có tính cạnh tranh quá cao, Shark Liên từ chối đầu tư.

Shark Phú chưa chốt deal ngay mà tiếp tục ra bài toán cho Hoàng Thạch: "Nếu anh đầu tư cho em thì bao giờ anh thu hồi vốn được"?

Hoàng Thạch cho biết, có 2 cách thu hồi vốn là bán cổ phiếu secondary (cổ phiếu thứ cấp) ở các vòng sau hoặc thu hồi theo dạng cổ tức vào năm 2024. Cụ thể, theo dự kiến, năm 2021 Voiz FM đạt 400.000USD (4 tháng doanh thu đạt 50.000 USD), năm 2022 dự kiến GMV đạt 3 triệu USD GMV, năm 2023 đạt 10 triệu USD, lợi nhuận tích lũy đến hết 2023 dự kiến khoảng 50% trong số đã nói.

Shark Phú cho rằng như vậy không thu hồi vốn được vì startup đang định thu về 10 triệu USD. Hoàng Thạch lý giải, 10 triệu USD đó không phải là toàn bộ vốn đầu tư, anh chỉ gọi đầu tư 1,5 triệu USD.

Shark Việt cho rằng startup của Hoàng Thạch rất thú vị và dí dỏm ví von: "Sách nói mà lại nói bằng giọng trí tuệ nhân tạo tức là máy nói mà không chạy bằng cơm". Đồng thời, Shark Việt từ chối đầu tư và khuyên rằng:"Em rót vốn nhiều lần nhưng không lớn được. Chứng tỏ em không có nội lực mà em toàn dựa vào ngoại lực. Mà startup mà dựa vào ngoại lực nhiều là startup ấy không thể bùng nổ được. Thứ hai, em dùng tiền của ba má, cẩn thận em đưa ba má vào chỗ khó. Lần này gọi được Shark nào thì em nên trả lại ba má đi. Có những thứ mình sẽ không bao giờ trả lại được cho ba má".

"Tiền có thể kiếm lại được nhưng niềm vui mà con mình làm những thứ mà nó thích là những thứ ba mẹ không kiếm được đâu", Hoàng Thạch biện hộ. 

Shark Phú chia sẻ rằng đã từng đầu tư vào công nghệ nhưng "chưa học được nghề của Shark Bình nên vẫn muốn thử". Shark Phú cho biết: "Bây giờ chọn startup là chọn người nên chỉ nhìn tướng thôi" và đề nghị 250.000USD lấy 15% cổ phần.

Shark Bình nhận định Voiz FM là chuyển đổi số văn hóa đọc, đúng với định hướng đầu tư cho startup chuyển đổi số của mình. Tuy nhiên, vì còn nhiều băn khoăn và cho rằng"vẫn phải vật nhau để tìm long mạch, đón gió đông nhiều lắm", Shark Bình đề nghị đầu tư 500.000USD, định giá pre-money (giá trị công ty trước khi gọi vốn) là 3,5 triệu USD, cao hơn vòng gọi vốn trước của Voiz FM. Đổi lại, Shark sẽ lấy 12,5% cổ phần kèm điều kiện phải tặng thêm 7,5% cổ phần advisory share (cổ phiếu tư vấn). Với tổng 20% cổ phần, Shark Bình cho biết mình có thể giúp startup nhiều thứ. Tuy nhiên, Voiz FM cần thực hiện đúng cam kết tháng 9/2021 sẽ hòa vốn, năm 2022 đạt 3 triệu USD GMV. Nếu startup của Hoàng Thạch không đạt được điều kiện đó, Shark Bình có quyền put option (quyền chọn bán).

Là người thích sách, đọc rất nhiều, đồng thời cảm thấy startup thú vị, Shark Hưng định đưa ra đề nghị đầu tư. Tuy nhiên, vì thấy con số không tốt được như Shark Bình nên Shark Hưng "xin rút".

Startup cho biết không chấp nhận down round (định giá công ty thấp hơn vòng trước). Lúc này, cuộc thương thảo chỉ còn lại Shark Bình.

Hoàng Thạch cho rằng 7,5% advisory share mà Shark Bình đưa ra là quá nhiều.

Shark Bình nhận định performance (hiệu quả) của Voiz FM nhỏ. Trong khi Hoàng Thạch khẳng định mình là số 1 thị trường nhưng năm nay bán được chưa đến 10 tỷ tiền sách. Shark Bình nhận xét: "Cảm giác hoặc là startup chưa strong (mạnh) trong bán hàng hoặc là thị trường quá nhỏ, chưa có nhu cầu chuyển từ sách đọc cho sách nói".

Tự tin vào ý tưởng kinh doanh và khẳng định mình có căn cứ rõ ràng khi định giá công ty, Hoàng Thạch đề nghị Shark Bình đầu tư 500.000 USD cho 5% cổ phần cùng 1% advisory share kèm cam kết dành 20h/tuần cho Voiz FM.

Không đồng ý với đề nghị này, Shark Bình có biết nếu Hoàng Thạch không chấp nhận đề nghị đầu tư thì Shark có thể hỗ trợ thanh toán trực tuyến, coi như là hỗ trợ startup. Shark Bình lý giải, định giá của startup đưa ra quá cao so với performance và nhận định "Mối nguy hiểm của startup performance thấp mà định giá cao là càng đi sâu sẽ càng khó gọi vốn".

Cuối cùng, Shark Bình không có đề nghị nào khác nên startup từ chối đầu tư. Lý giải về điều này, Hoàng Thạch cho biết: "Tuy đến đây mình là người quyết định nhưng mình đại diện cho niềm tin và sự tự tin của anh em trong đội ngũ sáng lập và nhà đầu tư các vòng trước đã rót vốn và đồng hành với mình. Mình không thể đi ngược niềm tin và sự tự tin vào doanh nghiệp của mình như vậy được".