Gần 86% doanh nghiệp đang chịu tác động tiêu cực của dịch Covid-19 .
Trong bối cảnh chung của nền kinh tế toàn cầu, ngay những tháng đầu năm 2020, Việt Nam đã phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức khi đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, khó lường. Theo đó, tăng trưởng ở hầu hết các ngành, lĩnh vực đều chậm lại, tỷ lệ thất nghiệp, thiếu việc làm tăng cao.
Khảo sát mới nhất của Tổng cục Thống kê về tác động của dịch Covid-19 đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp cho thấy, có tới 85,7% doanh nghiệp được hỏi cho rằng đang phải chịu tác động tiêu cực của dịch Covid-19. Trong số đó, đã có tới gần 20% số doanh nghiệp đang phải tạm ngừng hoạt động.
Theo quy mô, các doanh nghiệp có quy mô càng lớn, mức độ chịu tác động từ dịch Covid-19 càng cao.
Điều này có thể được lý giải, các doanh nghiệp có quy mô lớn thường là những doanh nghiệp hoạt động kinh doanh đa ngành nghề, có chuỗi giá trị liên kết trong nước và quốc tế chặt chẽ, rộng hơn nhóm doanh nghiệp quy mô nhỏ sẽ chịu tác động lan tỏa nhiều hơn khi dịch bệnh bùng phát trên phạm vi toàn cầu.
Đáng chú ý, một số ngành kinh tế có tỷ lệ doanh nghiệp chịu tác động tiêu cực của dịch Covid-19 cực kỳ cao như ngành hàng không 100%; ngành dịch vụ lưu trú 97,1%; dịch vụ ăn uống 95,5%; hoạt động của các đại lý du lịch 95,7%; giáo dục và đào tạo 93,9%.
Các ngành khác như dệt, may, sản xuất da, các sản phẩm từ da, sản xuất các sản phẩm điện tử, sản xuất ô tô cũng đều có tỷ lệ doanh nghiệp bị tác động trên 90%.
Theo phản hồi từ các doanh nghiệp, việc thị trường tiêu thụ bị thu hẹp, thị trường cung cấp nguyên liệu đầu vào bị thiếu hụt, bị thiếu nguồn vốn cho sản xuất kinh doanh trong khi vẫn phải chịu áp lực lớn từ các khoản chi phí để duy trì hoạt động là những khó khăn mà phần lớn các doanh nghiệp đang gặp phải.
Khảo sát của Tổng cục Thống kê đưa ra dự tính, nếu dịch kéo dài đến hết quý II, dự kiến cả nước có khoảng 134 nghìn doanh nghiệp phải tạm ngừng hoạt động; nếu dịch kéo dài đến hết quý III, số lượng doanh nghiệp phải tạm ngừng hoạt động tăng lên 160 nghìn và đến hết quý IV sẽ tăng lên 205 nghìn doanh nghiệp.
Đã có gần 22% lao động mất việc làm
Về tổng quan, Tổng cục Thống kê cho biết, để duy trì sự tồn tại trong thời gian khó khăn này, nhiều doanh nghiệp đã phải áp dụng các giải pháp tạm thời như cắt giảm lao động, cho lao động nghỉ việc không lương , giãn việc/nghỉ luân phiên, giảm lương lao động, thu hẹp quy mô sản xuất kinh doanh hoặc thậm chí là tạm ngừng hoạt động.
"Do tác động của dịch Covid, có tới 66,8% số doanh nghiệp phải áp dụng các giải pháp liên quan đến lao động. Giải pháp cho lao động giãn việc/nghỉ luân phiên có 39,5% doanh nghiệp lựa chọn, cao nhất trong các giải pháp về lao động.
Trong khi đó, có 28,4% doanh nghiệp áp dụng giải pháp cắt giảm lao động; 21,3% doanh nghiệp cho lao động nghỉ không lương và 18,9% doanh nghiệp giảm lương lao động", báo cáo của Tổng cục thống kê cho hay.
Khối doanh nghiệp ngoài Nhà nước có tỷ lệ doanh nghiệp cho lao động nghỉ việc nhiều nhất với tỷ lệ lên tới 28,7%; khu vực doanh nghiệp Nhà nước là 25,9% và khu vực doanh nghiệp FDI với 23,3%.
Theo đó, tính đến hết quý I/2020, đã có tới 21,6% lao động bị mất việc làm; 7,5% lao động phải tạm nghỉ việc không lương; 9% lao động bị giảm lương và 22,8% lao động bị giãn việc/nghỉ luân phiên.
Dù vậy, rủi ro luôn song hành cùng cơ hội. Theo giới chuyên gia, mặc dù chịu nhiều ảnh hưởng của dịch bệnh nhưng đây cũng là dịp để các doanh nghiệp tự làm mới mình, tìm ra những hướng đi mới phù hợp với nhu cầu thị trường để tồn tại và phát triển mạnh mẽ hơn.
Nhiều doanh nghiệp nhạy bén đã nhanh chóng tìm kiếm giải pháp, đồng thời, kích hoạt chế độ hoạt động mới, bao gồm đẩy mạnh hoạt động thương mại điện tử, chuyển đổi mặt hàng sản phẩm chủ lực, tích cực tìm kiếm thị trường mới cho nguyên liệu đầu vào cũng như thị trường tiêu thụ sản phẩm đầu ra ngoài thị trường truyền thống.
Bên cạnh đó, cũng có một bộ phận doanh nghiệp tận dụng thời điểm này để tổ chức đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn, tay nghề cho người lao động, từ đó, chuẩn bị kỹ càng hơn để có thể bật nhảy giai đoạn sau Covid-19.