Giấc mơ về thuế quan của ông Trump là đưa ngành sản xuất công nghệ cao đến nước Mỹ. Nhưng thực tế có thể lại là 1 chiếc iPhone trị giá "hàng tỷ" USD, WSJ nhận định.
Con gà đẻ trứng vàng của Apple kỳ thực là một sản phẩm chắp ghép toàn cầu. Thành phần của nó có nguồn gốc từ khắp nơi trên thế giới và chủ yếu được lắp ráp tại Trung Quốc, nơi quy trình sản xuất đồ điện tử đã được hoàn thiện suốt 1 khoảng thời gian dài.
Chuyển dây chuyền lắp ráp sang Mỹ ư? Quá trình này không rẻ và chắc chắn không dễ dàng.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã áp đặt thuế quan toàn diện đối với các quốc gia trên khắp thế giới và điều này có thể làm thay đổi đáng kể bối cảnh thương mại toàn cầu. Các sản phẩm tiêu dùng như iPhone có thể nằm trong số những mặt hàng bị ảnh hưởng nặng nề nhất, với mức tăng từ 30-40% nếu Apple đẩy chi phí gia tăng về phía người tiêu dùng, Reuters dẫn nguồn các nhà phân tích cho biết.
Hầu hết iPhone vẫn được sản xuất tại Trung Quốc, nơi bị áp mức thuế 54%. Nếu thuế vẫn duy trì ở mức này, Apple sẽ phải đưa ra lựa chọn khó khăn: tự chịu chi phí hoặc chuyển cho khách hàng.
Apple bán được hơn 220 triệu iPhone mỗi năm; các thị trường lớn nhất của công ty bao gồm Mỹ, Trung Quốc và Châu Âu.
Một chiếc iPhone 16 Pro Max, với màn hình 6,9 inch và dung lượng lưu trữ 1Tb, hiện đang bán lẻ ở mức 1.599 USD, có thể có giá gần 2.300 USD - tức là tăng thêm 701 USD (tương đương hơn 18 triệu đồng) nếu Apple để người dùng gánh chi phí.
Ngay cả iPhone 16e, mẫu điện thoại vừa ra mắt hồi tháng 2 và được coi là một khởi điểm với mức giá phải chăng hơn cho bộ tính năng sử dụng trí tuệ nhân tạo của Apple cũng có thể bị tăng thêm 257 USD (tương đương khoảng 6,7 triệu đồng), từ mức giá 599 USD lên 856 USD nếu bị áp thuế mới.
Hãy nhìn vào một chiếc iPhone 16 Pro.
Bạn bỏ ra 1.100 USD cho phiên bản 256GB.
Wayne Lam, nhà phân tích nghiên cứu tại TechInsights - nền tảng thông tin đáng tin cậy về lĩnh vực bán dẫn tiết lộ, chi phí cho toàn bộ phần cứng bên trong - hay còn gọi là định mức nguyên vật liệu (BOM) - là khoảng 550 USD đối với Apple khi iPhone 16 Pro được ra mắt. Cộng thêm chi phí lắp ráp và thử nghiệm, số tiền tăng lên khoảng 580 USD.
Kể cả khi tính thêm ngân sách cho quảng cáo và tất cả các dịch vụ đi kèm như iMessage, iCloud... thì vẫn có biên lợi nhuận lành mạnh.
Vấn đề là giờ đây Mỹ lại có mức thuế mới đối với hàng hóa từ Trung Quốc - tổng cộng 54%. Với mức thuế mới, chi phí sẽ tăng lên khoảng 850 USD, thành ra biên lợi nhuận sẽ giảm đáng kể nếu Apple không tăng giá bán. Và bạn không thể trở thành một công ty nghìn tỷ nếu bán hàng theo giá vốn.
Chuyên gia "mổ xẻ" chi phí sản xuất của 1 chiếc iPhone 16 Pro và dự tính chi phí khi áp mức thuế mới. Nguồn: TechInsights, iFixit
Vậy nếu iPhone được sản xuất ở Mỹ thì sao? Ít nhất thì nó cũng tiết kiệm được thuế quan chứ? Câu trả lời là: Apple vẫn sẽ phải trả thuế cho nhiều bộ phận nhập khẩu của thiết bị.
Thêm vào đó, Barton Crockett - nhà phân tích tại Rosenblatt Securities cho biết việc chuyển dây chuyền sản xuất sang Mỹ sẽ là "một dự án khổng lồ, đồ sộ", mất nhiều năm. Và bản thân chiếc điện thoại có thể sẽ đắt đỏ hơn rất nhiều.
Hệ sinh thái lắp ráp tại Trung Quốc đòi hỏi nhiều lao động và sẽ không hợp lý về mặt kinh tế ở Mỹ, Crockett nhận định, "Không rõ bạn có thể sản xuất một chiếc điện thoại thông minh có giá cạnh tranh ở đây hay không"
Theo ước tính của Lam, chi phí lắp ráp chỉ mất 30 USD cho 1 chiếc điện thoại ở Trung Quốc lại có thể tốn đến 300 USD ở Mỹ. Và nếu mọi thành phần riêng lẻ, từ màn hình cảm ứng đến bộ nhớ trong được sản xuất tại đây thì sao? Có lẽ là... 1 tỷ USD - WSJ nhận xét hài hước trong bài phân tích.
Vậy nên, lời khuyên của WSJ dành cho bạn là: "Hãy tận dụng chiếc iPhone trong tay bạn càng lâu càng tốt".
Ông Trump đã áp thuế đối với nhiều loại hàng nhập khẩu của Trung Quốc trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình để gây sức ép buộc các công ty Mỹ đưa hoạt động sản xuất trở lại trong nước hoặc các quốc gia lân cận như Mexico, nhưng Apple đã đảm bảo được cơ chế miễn trừ cho một số sản phẩm.
Tuy nhiên, lần này ông Trump vẫn chưa đưa ra bất kỳ quyết định miễn trừ nào.
"Toàn bộ vấn đề thuế quan Trung Quốc hiện đang diễn ra hoàn toàn trái ngược với kỳ vọng của chúng tôi rằng Apple - biểu tượng của nước Mỹ - sẽ được nâng niu, giống như lần trước", Barton Crockett nhận định.
Các nhà phân tích khác lưu ý rằng doanh số bán iPhone đã chững lại ở các thị trường chính của công ty, vì Apple Intelligence, một bộ tính năng giúp tóm tắt thông báo, cải thiện nội dung email và cung cấp cho người dùng quyền truy cập vào ChatGPT, không làm người mua hào hứng.
Theo đánh giá của chuyên gia, các tính năng này mặc dù có đổi mới sáng tạo nhưng vẫn chưa đủ để thuyết phục người dùng nâng cấp chiếc iPhone của mình lên các mẫu đời mới hơn.
Nhu cầu chững lại có thể gây thêm áp lực lên lợi nhuận ròng của Apple, đặc biệt trong trường hợp chi phí tăng do thuế quan .
Angelo Zino, nhà phân tích tại CFRA Research cho rằng Apple sẽ khó có thể chuyển hơn 5% đến 10% chi phí cho người tiêu dùng: "Chúng tôi dự đoán Apple sẽ hoãn tăng giá mạnh đối với điện thoại cho đến mùa thu năm nay khi iPhone 17 chuẩn bị ra mắt, vì đó thường là cách Apple xử lý các đợt tăng giá theo kế hoạch".
Theo Neil Shah, đồng sáng lập Counterpoint Research, Apple sẽ cần tăng giá trung bình ít nhất 30% để bù đắp thuế nhập khẩu.
Một đợt tăng giá mạnh có thể làm giảm nhu cầu đối với điện thoại thông minh và mang lại cho Samsung của Hàn Quốc một lợi thế, vì quốc gia châu Á này phải đối mặt với mức thuế thấp hơn Trung Quốc.
"Phép tính nhanh của chúng tôi về Ngày Giải phóng (thuế quan ) của ông Trump cho thấy, điều này có thể khiến Apple nổ tung, thiệt hại của công ty này có thể lên tới 40 tỷ USD", Crockett nhấn mạnh, đồng thời nói thêm rằng các cuộc đàm phán giữa Apple, Trung Quốc và Nhà Trắng có khả năng sẽ diễn ra.