Khi cố chủ tịch Samsung Lee Kun-hee xây dựng nên một trong những bộ sưu tập nghệ thuật cá nhân lớn nhất thế giới, ông chắc không thể biết được một ngày nó có thể trở thành nhân tố quan trọng giúp gia đình ông thoát khỏi khoản tiền thuế thừa kế khổng lồ.
Cụ thể, ông Lee đã xây dựng được một bộ sưu tập nghệ thuật vô cùng đắt giá, gồm cả bức chân dung Dora Maar được vẽ bởi danh họa Pablo Picasso, một trong những bức tranh nổi tiếng của Claude Monet và hàng nghìn tác phẩm khác với ước tính giá trị lên tới 2,5 – 3 nghìn tỷ won (2,2 tỷ USD – 2,7 tỷ USD).
Tờ Bloomberg nhận định, đây có thể sẽ là tài sản chủ chốt để trả cho hóa đơn thuế thừa kế lớn nhất thế giới. Theo đó, gia tộc Samsung có thể phải đóng khoản thuế thừa kế 10 nghìn tỷ won sau cái chết của ông Lee Kun-hee vào tháng 10. Hiện tại, luật Hàn Quốc không cho phép các tác phẩm nghệ thuật được sử dụng cho những khoản thanh toán như thuế thừa kế, tuy nhiên một vài tổ chức văn hóa đang bày tỏ ý muốn chính phủ cân nhắc thay đổi để đảm bảo rằng các kho báu nghệ thuật vẫn được giữ ở trong nước.
"Ý tưởng trả tiền thuế thừa kế bằng các tác phẩm nghệ thuật trước đây không nhận được nhiều sự ủng hộ bởi nó chỉ có lợi cho người giàu", theo Chung Joon-mo – đồng lãnh đạo Korea Art Authentication và Appraisal Research Center. "Tuy nhiên hiện tại, đang có ý kiến cho rằng nếu giữ những tác phẩm nghệ thuật mang tầm thế giới ở trong nước thông qua việc chấp nhận nó như các khoản thanh toán thuế thừa kế sẽ mang lại lợi ích cho quốc gia".
Trong suốt 3 thập kỷ, cha của ông Lee và cũng là nhà sáng lập tập đoàn Samsung Lee Byung-chull đã xây dựng kho báu những tác phẩm nghệ thuật cổ Hàn Quốc, hầu hết trong số chúng đã được quyên góp vào những năm 1980 để xây dựng bảo tàng Hoam. Con trai và con dâu của ông sau đó tiếp tục mở rộng bộ sưu tập của gia đình, mua thêm tác phẩm của nhiều nghệ sỹ quốc tế.
Không giống cha mình, ông Lee thường công khai hơn với những lần mua các tác phẩm nghệ thuật giá trị. Năm 2004, Samsung còn thành lập một bảo tàng riêng mang tên Leeum.
Bộ sưu tập riêng của ông Lee gồm 13.000 tác phẩm nghệ thuật gồm của cả những nghệ sỹ như Andy Warhol và Park Soo-keun của Hàn Quốc.
Hiện tại, sự tập trung đang hướng vào những tác phẩm quốc tế khi Hàn Quốc cấm bán bởi chúng được xem là kho báu quốc gia. Nhiều trong số đó trị giá hàng triệu USD. Một tác phẩm của Monet có tên Nympheas en fleur được bán với mức giá kỷ lục 84,7 triệu USD tại New York vào năm 2018.
Nếu sử dụng một vài tác phẩm nghệ thuật để bù cho tiền thuế thừa kế, gia tộc Samsung sẽ đỡ được một khoản tiền rất lớn. Nếu chính phủ cho phép được thanh toán bằng các tác phẩm nghệ thuật, chúng có thể được đưa vào các bảo tang trong nước.
Về phần mình, người phát ngôn của Samsung Electronics khẳng định gia đình sẽ trả tiền thuế thừa kế "phù hợp theo luật pháp" và không cung cấp thêm bất kỳ thông tin nào. Hàn Quốc cho phép mọi người trả thuế thừa kế trong giai đoạn 5 năm sau khi mọi việc đã được chấp thuật. Con trai duy nhất của cố chủ tịch Lee Jay Y. Lee hiện đang ngồi tù vì tội hối lộ đã cam kết không tạo ra bất kỳ tranh cãi nào về việc thừa kế nữa.
Đây không phải lần đầu tiên gia đình Samsung vướng phải bê bối liên quan tới các tác phẩm nghệ thuật. Vợ ông Lee Kun-hee là Hong Ra-hee là chủ tịch Leeum cho tới năm 2017 đã bị điều tra về một cáo buộc mua các tác phẩm nghệ thuật trị giá 10 triệu USD sử dụng quỹ của Samsung mặc dù các công tố viên đó kết luận rằng đó là tài sản của riêng gia đình này.
"Đây là việc biến các tài sản văn hóa của cá nhân thành bộ sưu tập công. Điều này được các cá nhân sở hữu thích thú bởi nó trở thành tài sản công. Như vậy nó có lợi cho tất cả các bên".
Nguồn: Bloomberg