Hoạt động mua bán – sáp nhập (M&A) của Việt Nam dự kiến sẽ có thêm một năm thành công sau 2020. Trong 3 quý đầu năm, các thương vụ M&A được công bố trị giá 3 tỷ USD. Trong quý cuối năm, giá trị các thương vụ M&A đang trên đà vượt ngưỡng 3,9 tỷ USD của năm ngoái.
Số lượng giao dịch trong năm 2020 đạt mức cao kỷ lục (kể từ năm 2006). Đà tăng tiếp tục được kéo dài trong 3 quý đầu năm 2021, tổng cộng đã có 41 giao dịch được công bố.
Kết quả này phần lớn đến từ sự tích cực của quý 2. Số lượng giao dịch trong quý này đạt con số 19, cao kỷ lục, theo Mergermarket. Trong khi đó, giá trị giao dịch hàng quý là 2,5 tỷ USD, chỉ xếp sau mức 5,2 tỷ USD của quý 4/2017 (thời điểm diễn ra thương vụ ThaiBev mua cổ phần Sabeco).
Tài chính tiêu dùng thúc đẩy các giao dịch
Theo xu hướng của năm 2020, hoạt động tiếp tục được trải dài trên nhiều lĩnh vực, thể hiện sự đa dạng trong nền kinh tế Việt Nam. Thương vụ lớn nhất trong năm trị giá 1,4 tỷ USD là Công ty Tài chính Tiêu dùng SMBC mua lại 49% cổ phần FE Credit. Thương vụ này là một phần trong động thái của Tập đoàn SMBC (Nhật Bản) nhằm tìm kiếm cơ hội phát triển tại thị trường châu Á, với FE Credit nắm khoảng 50% thị phần tài chính tiêu dùng đang phát triển nhanh của Việt Nam.
Một thương vụ khác ngắm vào ngành tài chính tiêu dùng là Ayudhya của Thái Lan mua lại SHB Finance trị giá 69 triệu USD từ Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB). Thỏa thuận này sẽ cho phép công ty cho vay Thái tiếp cận với khoảng 200.000 khách hàng của SHB, giúp mở rộng sự hiện diện của SHB tại khu vực Đông Nam Á.
Nhờ các thương vụ này, lĩnh vực dịch vụ tài chính thu hút giá trị giao dịch lớn nhất trong 3 quý đầu năm với tổng cộng 1,5 tỷ USD được ghi nhận.
Lĩnh vực điện tử tăng trưởng cao
Trong khi dịch vụ tài chính đứng đầu về giá trị, lĩnh vực công nghiệp và hóa chất chứng kiến nhiều thương vụ nhất. Tổng cộng có 7 thương vụ được công bố trong 3 quý đầu năm, vượt qua cả năm 2020.
Hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực điện tử dẫn đến một số thương vụ lớn, chẳng hạn như việc Sunji Electronic của Hàn Quốc mua lại Bangjoo Hi-Tech, một nhà sản xuất linh kiện điện tử và bảng mạch trị giá 47,7 triệu USD.
Bất chấp sự gián đoạn gây ra bởi COVID-19, Việt Nam tiếp tục khẳng định mình là trung tâm sản xuất điện tử của khu vực.
Giao dịch trong nước phản ánh niềm tin của thị trường
Hoạt động M&A trong nước vẫn chiếm ưu thế trong năm 2021. Tổng cộng hơn 20 thương vụ đã được công bố trong 3 quý đầu năm, chỉ kém 3 thương vụ trong mức kỷ lục của cả năm ngoái. Điều này cho thấy niềm tin ngày càng tăng giữa các công ty trong nước khi họ tìm cách tăng cường năng lực và mở rộng quy mô hoạt động.
Thương vụ trong nước lớn nhất năm 2021 sẽ diễn ra giá trị 203,5 triệu USD là của GTNFoods và Vilico. Thương vụ này là một phần của việc tái cơ cấu thuộc công ty mẹ Vinamilk, qua đó sẽ hủy niêm yết GTN Foods và chuyển toàn bộ quyền tài sản cho Vilico. Thương vụ đang chờ phê duyệt, sau đó Vilico cho biết sẽ mở rộng hoạt động của mình trên thị trường chăn nuôi và chế biến thịt của Việt Nam.
Một thương vụ trong nước đáng chú ý khác là Nhựa Đồng Nai mua lại 45 triệu USD cổ phần (51,58%) của nhà sản xuất gạch ngói CTCP CMC nhằm mở rộng vị thế là nhà cung cấp vật liệu xây dựng cho các công trình xây dựng dân dụng và cơ sở hạ tầng.
Nhà đầu tư PE toàn cầu đang để mắt đến Việt Nam
8 trong số 10 thương vụ hàng đầu trong năm nay được thực hiện bởi các nhà đầu tư nước ngoài. Các công ty cổ phần tư nhân (PE) trên toàn cầu đang trở nên sôi động hơn, trong đó các lĩnh vực tăng trưởng cao như bán lẻ và edtech đang thu hút sự quan tâm đặc biệt.
Thương vụ PE có giá trị cao nhất trong giai đoạn 3 quý đầu năm là Alibaba Group và Baring Private Equity Asia mua lại 5,5% cổ phần The CrownX của Masan Group. Thương vụ trị giá 400 triệu USD giúp xây dựng năng lực kỹ thuật số của công ty bán lẻ, giúp đẩy mạnh chuyển dịch từ offline sang online.
Các nhà đầu tư PE của Mỹ cũng đang hoạt động tích cực, một trong những điểm sáng là KKR đầu tư 100 triệu USD vào công ty giáo dục tư nhân EQuest.
Triển vọng đầu tư vào Việt Nam hấp dẫn
Quan điểm của White & Case cho rằng, mặc dù ảnh hưởng của đợt dịch thứ tư hết sức nặng nề khiến cho triển vọng tăng trưởng kinh tế của Việt Nam bị điều chỉnh giảm, nhưng nền kinh tế của Việt Nam vẫn được dự báo sẽ tăng nhanh hơn mức trung bình của khu vực Đông Nam Á.
Khả năng chống chịu quả hoạt động thương mại của Việt Nam đối mặt với sự gián đoạn COVID-19 đang diễn ra cho thấy khả năng phục hồi của thị trường và sự thèm muốn lâu dài với tài sản địa phương. Các yếu tố cơ bản mạnh mẽ như lực lượng lao động có trình độ học vấn, chi phí thấp, tầng lớp trung lưu đang phát triển và môi trường chính trị ổn định sẽ tiếp tục biến Việt Nam trở thành điểm đến đầu tư hấp dẫn.
Các ngành tăng trưởng cao như tài chính tiêu dùng, điện tử và bán lẻ sẽ tiếp tục thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư chiến lược và tư nhân, đem lại nhiều cơ hội giao dịch trong quý cuối năm. Việc nới lỏng các hạn chế vào tháng 10 và chương trình tiêm chủng mạnh mẽ đang thúc đẩy hơn nữa sự phục hồi của Việt Nam.