Đắk Lắk là một trong những địa phương có vải thiều chín sớm nhất cả nước. Nhờ lợi thế này, vải thiều Đắk Lắk luôn bán được giá cao, nhất là đầu vụ thu hoạch. Chị Nông Thị Mai (thôn 5, xã Ea Sar, huyện Ea Kar) cho biết, thương lái đang thu mua vải thiều tại vườn với giá hơn 60.000 đồng/kg, cao gấp đôi so với năm ngoái (20.000-30.000 đồng/kg).
Giá vải tăng cao song chị Mai không vui vì mất mùa. “Nhà tôi có 2 héc-ta vải nhưng dự kiến thu chưa được 1 tấn quả. Trong khi với diện tích này vào năm ngoái cho thu khoảng chục tấn. Lý do vừa qua, cây vải trổ bông rất ít, số lượng quả cũng chỉ đếm trên đầu ngón tay”, chị nói.
Gia đình ông Phạm Văn Hùng (thôn 2, xã Dang Kang, huyện Krông Bông) cũng phát rầu vì vườn vải rộng hơn 1,5 héc-ta nhưng chỉ lác đác quả. Ông Hùng cho hay, năm trước, vườn vải cho thu hoạch gần 2 tấn quả, còn năm nay ước tính chỉ bằng 1/10 năm ngoái.
Theo ông Hùng, vải mất mùa do thời điểm cây vải ra hoa đậu quả, thời tiết nắng nóng kéo dài. Trong khi đó, để cây ra lộc, kết trái cần khoảng thời gian đủ lạnh. Ông Hùng nhẩm tính, với mức giá 50.000 đồng/kg như hiện nay, số tiền bán quả vải chỉ đủ trả tiền phân bón.
Bà Lương Thị Ngọc (xã Ea Pil, huyện M’đrắk) cũng ngậm ngùi vì đến vụ thu hoạch nhưng 200 gốc vải u hồng chỉ toàn màu xanh của lá. Bà Ngọc cho hay, cây vải khó trồng hơn nhiều loại cây khác, do đó gia đình bà tuân thủ nghiêm ngặt quy trình chăm sóc, kỹ thuật khoanh cây, siết nước để cây ra hoa, đậu quả.
Tuy nhiên, thời tiết là yếu tố rất khó kiểm soát. Thời điểm cây vải ra hoa, đậu quả rất cần nhiệt độ đủ lạnh; nhưng năm nay trời không lạnh lắm. Bà Ngọc xác định vụ vải năm nay coi như mất trắng; gia đình bà đang dồn lực chăm sóc vườn cây để gỡ gạc vụ sau.
Theo ông Nguyễn Thế Thập, Trưởng phòng NN&PTNT huyện M’đrắk, năm nay cây vải ít đậu quả do thời tiết nắng nóng quá khắc nghiệt. Toàn huyện có hơn 200 héc-ta vải, song vườn nào cũng giảm sản lượng, không ít trường hợp bị mất trắng. Ông Thập nói rằng, cây vải được người dân chọn trồng nhờ ưu thế quả chín sớm, giá cả ổn định.
Chủ tịch Hội Cây ăn quả Đắk Lắk Nguyễn Thanh Sơn cho biết, toàn tỉnh có khoảng 5.000 héc-ta cây vải, tập trung ở các huyện Ea Kar, Krông Năng, Krông Pắc… Năm nay, không riêng vải thiều , các loại cây ăn quả khác cũng được dự báo mất mùa, giảm sản lượng. Theo ông Sơn, qua nắm thông tin từ các hội viên, sản lượng vải thiều giảm tới 40%, nhiều trường hợp gần như mất trắng.