Dùng túi nilon từ lâu đã trở thành thói quen của nhiều tiêu dùng ở Việt Nam. Mua một kg đường, một mớ rau hay bất kể một thứ gì, cũng đều được bỏ vào túi nilon. Chị Nguyễn Hoàng Ly ở Thanh Xuân – Hà Nội cho biết: Mỗi lần đi chợ, trung bình chị dùng khoảng trên dưới 10 cái túi nilon/ngày.
Sau khi sử dụng một lần, hầu hết túi nilon trở thành rác thải và mất khoảng vài trăm năm cho việc phân hủy hoàn toàn một chiếc. Và chỉ cần hình dung đơn giản số túi nilon mà các bà nội trợ sử dụng mỗi ngày chứ chưa kể đến nhu cầu cho hàng nghìn loại hình dịch vụ khác cũng có thể thấy mối nguy hại mà túi nilon gây ra đối với môi trường thế nào.
Tuy nhiên, cùng là túi nilon, nếu người tiêu dùng chọn được loại túi tự hủy, thân thiện với môi trường thì câu chuyện sẽ khác và tại Việt Nam cũng đã có công ty sản xuất ra sản phẩm này.
Bà Nguyễn Lệ Hằng - Phó Tổng giám đốc An Phát Holdisng - Giám đốc Phát triển bền vững (CSR Director) của An Phát cho biết, năm 2009, ban lãnh đạo nhận thấy nhiều khách hàng và đối tác có nhu cầu lớn đối với túi, bao bì màng mỏng, màng phức… làm từ các vật liệu thân thiện với môi trường nên công ty quyết định lên dự án sản xuất.
Các túi nilon này làm từ bột ngô được polymer hóa, nhựa PBAT,… có khả năng tự phân hủy hoàn toàn trong vòng 1 năm chôn dưới đất trong điều kiện thông thường, mà không gây ô nhiễm đất, nước và hệ sinh thái.
Gần 4 năm sau khi nhận chuyển giao thiết bị, An Phát đã có thể làm chủ được công nghệ sản xuất túi nilon tự hủy, thân thiện với môi trường. Dòng sản phẩm này được sản xuất từ hạt vi sinh tự hủy với khả năng tự hủy sinh học. Các sản phẩm này sau khi sử dụng sẽ được xử lý bằng phương pháp chôn xuống đất.
Sau khoảng thời gian một năm (tiêu chuẩn châu Âu), túi sẽ tự phân hủy thành mùn nuôi cây, nước và khí CO2. Đây là dòng sản phẩm ưu việt trên thế giới, phù hợp với sự lựa chọn nguyên liệu sản xuất rất khắt khe, đạt tiêu chuẩn chất lượng cho sản phẩm xuất khẩu sang thị trường châu Âu và Nhật Bản của An Phát.
Một số sản phẩm túi nilon tự hủy của An Phát
Theo bà Hằng, trong các năm tới, công ty sẽ chú trọng để phát triển các sản phẩm tự hủy vì các thị trường lớn như Nhật Bản, Hoa Kỳ, EU… rất ưa chuộng và đây cũng là định hướng chiến lược phát triển của các sản phẩm "xanh" của công ty. Về dài hạn, sản phẩm túi tự hủy sẽ là sản phẩm chính của An Phát. Theo tính toán, đến 2019, các nhà máy chạy hết công suất và doanh thu sẽ gấp đôi hiện tại (khoảng hơn 4.000 tỷ đồng) và sản lượng khoảng 8.000 tấn/tháng.
Hiện nay, dù là doanh nghiệp hàng đầu khu vực Đông Nam Á trong lĩnh vực sản xuất bao bì màng mỏng nhưng doanh thu của An Phát chủ yếu đến từ xuất khẩu. Sản phẩm có chất lượng cao và được chứng nhận quốc tế về môi trường, nhưng An Phát chưa thể bán ở thị trường nội địa.
Toàn bộ các loại túi và màng mỏng PE của An Phát đều được xuất khẩu theo các đơn đặt hàng của nước ngoài (thị trường chính là Mỹ, Nhật, Australia, châu Âu). Túi tự huỷ hiện chỉ chiếm 10% sản lượng của công ty, có chi phí và giá thành cao hơn gấp 2-2,5 lần so với túi nilon trên thị trường hiện nay. Rào cản chi phí cùng với thói quen của người tiêu dùng được xác định là nguyên ngân khiến các sản phẩm "xanh" của An Phát vẫn phải "đứng ngoài trên chính sân nhà".
"Để tiếp cận với thị trường, năm 2017 chúng tôi đã phối hợp với 1 số siêu thị để phát tặng túi nylon tự hủy miễn phí cho người dân. Về cơ bản khách hàng đón nhận rất tích cực. Tuy nhiên, do chi phí cao hơn nhiều so với túi nylon thông thường nên các chủ doanh nghiệp vẫn chưa sẵn sàng cho sản phẩm này" – bà Hằng chia sẻ.
Theo bà Hằng, để sản phẩm túi nilon tự hủy trở thành phổ biến đối với người tiêu dùng Việt Nam thì cần thêm sự chung tay của cơ quan quản lý, cũng như sự ủng hộ của các nhà phân phối và doanh nghiệp trong nước.
Mới đây, Bộ Tài chính vừa công bố dự thảo sửa đổi Luật Thuế bảo vệ môi trường, trong đó nilon sẽ bị nâng khung mức thuế từ 40.000 đồng lên 80.000 đồng/kg. Theo An Phát, việc này có thể khiến các loại túi nilon thông thường trên thị trường tăng giá mạnh, lên mức 100.000 - 120.000 đồng/kg.
Nếu dự thảo được thực thi, đây sẽ là một cơ hội với các loại túi tự huỷ, khi đó giá thành sản phẩm sẽ ngang nhau và An Phát hoàn toàn có thể bán tại Việt Nam. Đối tượng hướng đến đầu tiên có thể là các siêu thị lớn, cửa hàng tiện ích… đang được mở ra rầm rộ.