Giải mã “cơn điên” của bitcoin

30/11/2017 09:20
Bitcoin tăng giá lên đến 10.000 USD phản ánh sự cuồng nhiệt của nhà đầu tư. Đây có thể là bong bóng tài sản trên thị trường tiền ảo.

Mức giá tăng khủng khiếp của các đồng tiền kĩ thuật số đang khiến nhà đầu tư ưa biến động xem xét cách tham gia cuộc bùng nổ đầu cơ tích trữ lớn nhất kể từ cơn sốt dotcom.

Đồng tiền số được biết đến nhiều nhất là bitcoin. Bitcoin đã chạm mức kỷ lục 10.000 USD trong tuần này, sau khi chỉ đạt mức giá 2.000 USD lần đầu vào đầu năm nay.

Bitcoin đã chạm mức kỷ lục 10.000$ trong tuần này.
Bitcoin đã chạm mức kỷ lục 10.000$ trong tuần này.

Tiền kĩ thuật số là gì?

Tiền kĩ thuật số - một sản phẩm của thế kỉ 21 - là sự kết hợp của tài sản số, năng lượng máy tính khổng lồ và hệ thống máy chủ lưu giữ các dữ liệu được chia sẻ.

Không giống tiền thật, tiền kĩ thuật số có tính phân quyền, nghĩa là chúng không được phát hành hay đảm bảo bởi một ngân hàng trung ương. Vì vậy, tiền số nằm ngoài phạm vi kiểm soát của các cơ quan chức năng.

Tiền số được bảo đảm bằng mật mã để tránh hành vi ăn cắp dữ liệu. Chúng có thể chuyển đổi thành tiền thật một cách nặc danh. Các cơ quan chức năng và các nhà phê bình nhấn mạnh rằng chính những đặc tính đó đã và đang thu hút một số nhóm tội phạm.

Bên cạnh Bitcoin, các đồng tiền kĩ thuật số khác cũng tăng giá đáng kể trong năm nay, bao gồm Ethereum, Ripple, Litecoin và Dash. Các đồng tiền số kể trên có những đặc điểm khác, cho phép người dùng sử dụng theo cách khác, vì vậy chúng phần nào khẳng định sự hấp dẫn và tăng giá.

Cộng đồng Bitcoin tự cho rằng bitcoin thay thế cho đồng tiền của ngân hàng trung ương; Ethereum được coi là "dầu khí ảo", không được sử dụng như tiền tệ. Ripple là phần mềm hướng tới thị trường tài chính như thị trường hối đoái.

Tại sao tiền số lại tăng giá chóng mặt?

Sự kết hợp giữa tính khan hiếm, sự nhiệt tình của đông đảo nhà đầu tư và nỗi lo bỏ lỡ cơ hội chính là câu trả lời.

Ví dụ, chỉ một lượng hạn chế - 21 triệu bitcoin - có thể được tạo ra. Có 16,7 triệu đang trong lưu thông, theo dữ liệu của Chainalysis, khiến giá trị vốn hóa thị trường bitcoin lên đến khoảng 167 tỷ USD. Trong số các đồng bitcoin đang lưu thông có khoảng 37% được chi tiêu hoặc mua bán năm ngoái, khoảng 22% đang được nắm giữ bởi "các nhà đầu tư chiến lược", hầu hết phần còn lại không rõ tung tích.

Cùng lúc đó, những người hăng hái, các nhà đầu tư bán tổ chức và thậm chí một số quỹ đầu cơ đang tìm cách đầu tư vào tiền kỹ thuật số. Nhiều người có niềm tin mãnh liệt vào ICO, một cơ chế huy động vốn tương tự như phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng.

Bitcoin tăng giá cũng khiến một số nhà cung cấp cơ sở hạ tầng giao dịch lớn nhất trên thế giới tìm ra cách giúp khách hàng thực hiện giao dịch sử dụng những công cụ đầu tư truyền thống hơn như hợp đồng tương lai hoặc hợp đồng chênh lệch.

Tập đoàn CME và công ty Cboe Global Markets đang lên kế hoạch cho hợp đồng tương lai bitcoin. Triển vọng này càng làm tăng tính chính danh của bitcoin và là một trong những nguyên nhân đẩy tăng giá bitcoin trong thời gian gần đây.

Với hoạt động marketing rầm rộ, các nền tảng trực tuyến khác bắt đầu cung cấp chứng khoán phái sinh mã hóa, cho phép người đánh cược mua bán trên thị trường tiền ảo.

Rủi ro gắn liên với bitcoin là gì?

Khi so sánh với hội chứng hoa Tulip, các cơ quan chức năng cảnh báo nhà đầu tư về những nguy cơ từ 1 thị trường không được quản lý, thiếu thanh khoản và giá biến động quá mạnh. Cũng chính những đặc điểm này giới hạn đáng kể khả năng sử dụng bitcoin như 1 phương tiện thanh toán trong các giao dịch.

"Bitcoin chỉ tập trung trong tay một số người, những người sở hữu bitcoin không được xác định danh tính rõ ràng, thao túng thị trường hoành hành, và việc dàn xếp giao dịch có tính xác suất thay vì có tính chắc chắn và dứt khoát theo pháp luật," ông Preston Byrne, cố vấn tài chính cấu trúc và sáng lập của Monax (một công ty phần mềm blockchain) cho biết.

Họi chứng hoa tulip được coi là bong bóng đầu cơ đầu tiên được ghi lại trong lịch sử (hay là bong bóng kinh tế).
Họi chứng hoa tulip được coi là bong bóng đầu cơ đầu tiên được ghi lại trong lịch sử (hay là bong bóng kinh tế).

Giá cao hơn có nghĩa là người nắm giữ đồng tiền ảo - dù là sàn giao dịch, các nền tảng giao dịch hay những người cá cược nhỏ lẻ - đều là mục tiêu sinh lời cho hacker - những kẻ ăn cắp dữ liệu. Tập đoàn IC, nền tảng giao dịch trực tuyền lớn nhất trên thế giới, đã hoãn giao dịch một số chứng khoán phái sinh bitcoin vào đầu tuần này, do rủi ro bảo mật tăng lên khi cung cấp sản phẩm.

Cũng giống như tất cả các loại tài sản, rút khỏi thị trường là một nhân tố quan trọng. Một số nền tảng và sàn giao dịch đưa rủi ro giao dịch vào sổ sách kế toán và trả cho khách hàng từ quỹ của mình, cho đến khi họ có thể bán đồng tiền trên thị trường. Nếu một lượng nhỏ khách hàng bán ra, điều này có thể tạo áp lực cho các bên trung gian trên thị trường - những bên không tiếp cận được với tín dụng ngân hàng.

Ngoài ra, có những vấn đề đáng lưu ý trong "thế giới thật". Ví dụ, việc khai thác bitcoin năm nay tiêu tốn năng lượng nhiều hơn lượng điện trung bình được sử dụng hằng năm của 159 quốc giao, theo số liệu của Digiconomist.

Tiền kĩ thuật số có thể thâm nhập vào các hoạt động tài chính?

Những người đầu cơ cho rằng khi đạt được ổn định giá cả thì bitcoin hoàn toàn có thể được sử dụng như một loại tiền tệ để định giá một giao dịch, hơn là chỉ để đầu cơ kiếm lời.

Bong bóng Bitcoin được cảnh báo có thể vỡ do mức độ rủi ro của nó
Bong bóng Bitcoin được cảnh báo có thể vỡ do mức độ rủi ro của nó

"Nền tảng hạ tầng cơ sở đang tiến tới giải quyết sự chuyển đổi này," Gavin Brown, giảng viên kì cựu môn kinh tế học tài chính của Đại học thủ đô Manchester, giám đốc quỹ đầu tư thanh khoản tiền kĩ thuật số Blockchain Capital Limited cho biết. Quá trình này có thể mất 10 đến 15 năm, ông nói, "việc chấp nhận điều chỉnh nhẹ nhàng" sẽ là một phần cần thiết của sự phát triển.

Nhưng các nhà phê bình cảnh báo bitcoin không thể được sử dụng như trung gian của hoạt động giao dịch hoặc cất giữ giá trị theo kiểu đồng tiền được hỗ trợ bởi ngân hàng trung ương.

Tara Waters, một luật sư về tài chính trên nền tảng công nghệ ở Ashurst nói: "Ngân hàng trung ương có thể phải quyết định việc chấp nhận công nghệ này, mặc dù có vẻ họ sẽ thích nghi với các công nghệ phù hợp hơn với hệ thống và các thông lệ hiện hành."

Những người khác lo sợ bong bóng sẽ vỡ, gây ra một sự thay đổi đột ngột đối với những người liên quan đến thị trường.

"Tôi không nghĩ bitcoin có bất cứ nhiệm vụ gì trong hệ thống tài chính chính thống," ông Byrme nói. "Tôi có nghe những câu chuyện những người dùng kiệt hạn mức thẻ tín dụng và hay vay thế chấp nhà cửa lần hai để mua bitcoin. Ngân hàng giờ nên tập trung vào hạn chế mức độ rủi ro."

Cơn sốt dotcom (Dotcom fever) là bong bóng thị trường cổ phiếu khi các cổ phiếu của các công ty công nghệ cao, nhất là các công ty Internet, được đầu cơ, bong bóng này sinh ra vào năm 1995 và vỡ năm 2000.

ICO là khi một công ty phát hành tiền kĩ thuật số riêng của mình với mục đích tài trợ. Nó thường phát hành một số lượng nhất định mật mã và sau đó bán những mật mã này cho đối tượng mục tiêu, thường để đổi lấy Bitcoins, nhưng cũng có thể là tiền.

Hội chứng hoa tulip là một giai đoạn trong Thời kỳ hoàng kim của Hà Lan, giá thỏa thuận của một củ tulip tăng vọt tới mức bất thường rồi đột ngột sụp đổ. Đây nhìn chung được coi là bong bóng đầu cơ đầu tiên được ghi lại trong lịch sử.

Tin mới

"Gà đẻ trứng vàng" của VinFast đến tay khách Indonesia, hãng xe Việt chạy nước rút bàn giao 80.000 chiếc
19 phút trước
Mở rộng và thu hút tại nhiều thị trường cùng với kỷ lục về doanh số trong các tháng cho thấy VinFast đang bứt tốc cho mục tiêu 80.000 xe bàn giao cho khách hàng đến cuối năm nay.
Phụ phẩm tôm lâu nay toàn bỏ đi hóa ra giá trị cả tỷ USD
20 phút trước
Với sản lượng hàng trăm nghìn tấn mỗi năm, phụ phẩm tôm đem chế biến sâu sẽ cho ra những sản phẩm có giá trị cao gấp nhiều lần, mang về cả tỷ USD mỗi năm. Tuy nhiên, thực tế hiện giá trị phụ phẩm tôm mang lại còn quá khiêm tốn, hiện 70% chỉ dành cho chăn nuôi.
Chủ xe Defender lái 7.000km xuyên Việt Nam - Thái Lan: ‘Chạy địa hình sướng, có đoạn vượt 4.000 khúc cua, vẫn còn điểm bất tiện’
56 phút trước
Anh Nguyễn Hoàng Anh - Chủ nhân chiếc Porsche 911 Dakar đầu tiên Việt Nam, vừa hoàn thành chuyến đi từ Việt Nam qua Lào rồi Thái Lan bằng chiếc Defender.
Hiện tượng lạ thường về xuất khẩu cà phê Việt Nam
44 phút trước
Hiện tượng khác thường là giá cà phê tăng cao nhưng sản lượng xuất khẩu giảm mạnh so với cùng kỳ năm ngoái, nguyên nhân vì sao?
Đại biểu Quốc hội đề xuất lùi thời gian đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với bia
2 giờ trước
Theo Đại biểu Quốc hội, doanh nghiệp phải có thời gian nhất định để cơ cấu lại sản phẩm, nếu áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với bia ngay từ 2026 thì không hợp lý.

Tin cùng chuyên mục

Vàng mã, túi nylon sẽ phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt?
5 giờ trước
Theo Đại biểu Quốc hội, hành vi đốt mã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và gây lãng phí lớn vì vậy cần tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng này.
iPhone của bạn sắp thành "đồ cổ"? Đây là điều bạn cần biết!
6 giờ trước
Mọi sản phẩm công nghệ đều có giới hạn vòng đời. Apple cam kết hỗ trợ các thiết bị của mình ít nhất 5 năm sau khi ngừng bán, nhưng sau mốc thời gian này, chúng có thể bị phân loại là “hàng cũ”.
"Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hoà là đẩy lùi sinh hoạt 40-50 năm"
7 giờ trước
Nhiều đại biểu Quốc hội đã đề xuất loại điều hoà nhiệt độ khỏi danh mục mặt hàng chịu thuế trong dự án Luật thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi).
Người hút xì gà sẽ phải trả thuế tối đa 100.000 đồng/điếu
22 giờ trước
Tại dự thảo sửa đổi Thuế tiêu thụ đặc biệt vừa được Chính phủ trình Quốc hội xem xét, lấy ý kiến trước khi thông qua, cơ quan soạn thảo đề xuất đánh thuế tuyệt đối ở mức rất cao đối với xì gà.