Qua kiểm tra hồ sơ và hiện trạng, Thanh tra Tp.HCM xác định có tình trạng việc chuyển nhượng mục đích sử dụng đất với diện tích lớn trên 1.000m2 đã được UBND huyện Bình Chánh giải quyết tách thửa đất ở có hình thành đường giao thông và hạ tầng kỹ thuật có hiện trạng đất trống chiếm 80%. Đồng thời, cũng có tình trạng 1 hộ đứng tên nhiều diện tích đất xin tách thửa.
Đồng thời, giai đoạn 2016 – 2017, huyện Bình Chánh xử lý 103 trường hợp xây dựng không phép trên đất nông nghiệp và 34 trường hợp xây dựng trên đất khác, tuy nhiên chỉ xử lý 1 hành vi vi phạm xây dựng không phép, không xử lý hành vi vi phạm đất đai. Theo Thanh tra TP, việc xử lý này của UBND huyện Bình Chánh là có sai sót về trình tự, thủ tục xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai.
Ngoài ra, trong kết luận Thanh tra cũng xác định một số trường hợp điển hình về vi phạm trật tự xây dựng quy mô lớn, kéo dài nhưng chưa được xử lý dứt điểm.
Cụ thể, khu nhà hàng Hương Dừa cũ tại xã Bình Hưng rộng khoảng 15.045 m2 được tự chuyển mục đích sử dụng đất không phù hợp quy hoạch, xây dựng không phép trên đất nông nghiệp, lấn rạch để cho thuê và bán cho các hộ dân.
Sau đó, nhà đất được mua bán giấy tay, chuyển nhượng qua lại nhiều người, hình thành khu dân cư sinh sống, kinh doanh mua bán... không đảm bảo hạ tầng kỹ thuật, không đảm bảo điều kiện an sinh xã hội...làm ảnh hưởng đến quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội và an ninh trật tự trên khu vực.
Tiếp đến, khu ẩm thực Bình Xuyên (xã Bình Hưng) rộng gần 25.000 m2 dù chưa được cơ quan có thẩm quyền giao đất để đầu tư thương mại, dịch vụ nhưng đã tự ý chuyển thành đất thương mại, dịch vụ; xây dựng không phép trên đất nông nghiệp, đất ao, đất rạch… là không đúng quy định.
Theo Thanh tra TP, người sử dụng đất xây dựng các công trình sai phạm kéo dài từ năm 2003 đến thời điểm thanh tra tháng 3/2020 nhưng chưa xử lý dứt điểm. Hiện vẫn còn tồn tại các công trình xây dựng không phép trên đất nông nghiệp, đất ao, đất rạch nhưng UBND huyện Bình Chánh, Thanh tra Sở Xây dựng, và UBND xã Bình Hưng chưa xử lý dứt điểm các công trình vi phạm theo đúng quy định pháp luật.
Tại xã Vĩnh Lộc A, một khu đất rộng hơn 8.700 m2 được một số hộ dân có hành vi sử dụng không đúng mục đích, không phù hợp quy hoạch và có dấu hiệu phân lô trên đất nông nghiệp.
Tại xã Tân Nhựt, dự án Khu dân cư Trung tâm thương mại xã Tân Nhựt (Amazing City) do Công ty TNHH Thương mại dịch vụ Huỳnh Thông không thực hiện trình tự thủ tục như quy định, chưa chuyển mục đích sử dụng đất thành đất ở, chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính nhưng chủ đầu tư đã ký hợp đồng bán các nền đất, thực chất là phân lô bán nền trên đất nông nghiệp.
Căn cứ trên những sai phạm, thiếu sót về quản lý đất đai, trật tự xây dựng ở huyện Bình Chánh, Thanh tra Tp.HCM đã kiến nghị và được Chủ tịch UBND Tp.HCM đồng ý giao Chủ tịch UBND huyện Bình Chánh, Giám đốc các Sở Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường, Quy hoạch Kiến trúc… tổ chức kiểm điểm, xác định trách nhiệm cá nhân, tập thể thời kỳ liên quan.
Dựa trên nội dung kết luận thanh tra, Sở Xây dựng Tp.HCM kiểm tra, thanh tra về quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Bình Chánh. Trong đó tập trung xử lý các sai phạm thuộc xã Bình Hưng, Tân Quý Tây, Vĩnh Lộc B, Tân Nhựt.
Trong trường hợp xác định có dấu hiệu cố ý làm trái pháp luật của các cá nhân, tổ chức và có dấu hiệu lừa đảo, đầu cơ đất, vi phạm pháp luật hình sự thì báo cáo, đề xuất UBND TP xem xét, chỉ đạo chuyển Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP để tiếp tục, điều tra làm rõ đối với các sai phạm và xử lý nghiêm minh đối với các tổ chức, cá nhân liên quan.
Công an TP triển khai các biện pháp nghiệp vụ nhằm phát hiện các vụ việc có dấu hiệu hình sự để điều tra, xác minh; tập trung vào các vụ việc có dấu hiệu đưa, nhận, môi giới hối lộ, tham nhũng, các đối tượng đầu cơ đất, mua bán chuyển nhượng thu lợi bất chính, xây dựng không phép, sai phép để xử lý nghiêm và lập lại trật tự, kỷ cương trật tự xây dựng trên địa bàn huyện Bình Chánh.