Ngày 19-9, Công an thị xã Thái Hòa, tỉnh Nghệ An và Đội Quản lý thị trường số 6 kiểm tra cửa hàng vàng bạc Hùng Việt, có địa chỉ tại xóm 8, xã Nghĩa Thuận, thị xã Thái Hòa, phát hiện bà Trần Thị Việt (54 tuổi), trú tại xóm 8, xã Nghĩa Thuận, thị xã Thái Hòa, là người quản lý cửa hàng, đang bán 1 tờ đô la Mỹ mệnh giá 100 USD cho anh Nguyễn Viết Phúc, 54 tuổi, trú tại xã Nghĩa Thuận, Thị xã Thái Hòa và bán 1 miếng vàng SJC (1 lượng) cho anh Trần Trọng Tuấn, 32 tuổi, trú tại phường Quang Tiến, thị xã Thái Hòa.
Tại thời điểm kiểm tra, cửa hàng vàng bạc Hùng Việt không xuất trình được giấy phép thu đổi ngoại tệ và giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng, nên đoàn kiểm tra đã lập biên bản và tạm giữ tờ ngoại tệ và 1 miếng vàng SJC của khách hàng để xác minh, làm rõ.
Tiếp đó, ngày 27-9, Công an thị xã Thái Hòa và Đội Quản lý thị trường số 6 kiểm tra cửa hàng vàng bạc Trường Thắng, có địa chỉ khối Tân Thành, phường Hòa Hiếu, thị xã Thái Hòa, phát hiện chị Hồ Thị Thu Hương, 27 tuổi, là nhân viên cửa hàng đang bán 2 tờ đôla Mỹ (mệnh giá 100 USD) cho hai khách hàng là Hà Văn Long và Vi Văn Thỏa; bán 1 viếng vàng SJC (1 lượng) cho một khách hàng khác là anh Nguyễn Cảnh Trường. Cửa hàng Trường Thắng cũng không xuất trình được giấy phép thu đổi ngoại tệ và kinh doanh mua, bán vàng miếng nên đoàn kiểm tra đã lập biên bản, thu giữ số ngoại tệ và vàng miếng trên.
Làm việc với cơ quan Công an thị xã Thái Hòa, ông Nguyễn Đình Hùng, 52 tuổi, trú tại xóm 8, xã Nghĩa Thuận, thị xã Thái Hòa (là chồng của bà Trần Thị Việt); chị Hồ Thị Thu Hương; ông Nguyễn Trường Thắng (chủ cửa hàng vàng bạc Trường Thắng) đều thừa nhận: Cửa hàng chưa được cấp giấy phép thu đổi ngoại tệ và kinh doanh mua, bán vàng miếng.
Khi được cơ quan Công an hỏi có biết việc kinh doanh mua bán ngoại tệ, vàng miếng của mình là vi phạm pháp luật hay không, thì tất cả đều thừa nhận biết là vi phạm pháp luật.
Cửa hàng vàng bạc Trường Thắng tại thị xã Thái Hòa, Nghệ An.
Để có thêm thông tin trong quá trình xử lý, Công an thị xã Thái Hòa đã làm việc với Ngân hàng Nhà nước – chi nhánh tỉnh Nghệ An. Ngày 23-10, Ngân hàng nhà nước – chi nhánh tỉnh Nghệ An đã có Văn bản số 1219 do ông Cao Văn Hợi, Phó Giám đốc chi nhánh ký gửi cho Công an thị xã Thái Hòa về việc phúc đáp đề nghị phối hợp xác minh vi phạm của 2 chủ cơ sở kinh doanh vàng, bạc trên.
Theo đó, Ngân hàng Nhà nước – chi nhánh Nghệ An xác định hoạt động mua bán ngoại tệ, vàng miếng của các chủ cơ sở là vi phạm pháp luật. Với các hành vi vi phạm của Công ty TNHH Hùng Việt và cá nhân bà Trần Thị Việt, chị Hồ Thị Thu Hương thì pháp luật quy định xử lý như sau:
Hành vi bán vàng miếng SJC cho người khác bị xử phạt hành chính về hành vi "Mua, bán vàng miếng tại doanh nghiệp không có giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng" quy định tại điểm d, khoản 2, Điều 25 Nghị định 96/2014/NĐ-CP ngày 17-10-2014 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng. Mức phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 60 triệu đồng đối với cá nhân vi phạm; mức phạt tiền từ 60 triệu đồng đến 120 triệu đồng đối với tổ chức vi phạm.
Việc bán ngoại tệ giữa các cá nhân bị xử phạt hành chính quy định tại điểm g, khoản 2, điều 24, Nghị định số 96/2014/NĐ-CP ngày 17-12-2014 của Chính phủ quy định mức xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng. Mức phạt tiền từ 40 triệu đồng đến 80 triệu đồng
Ngày 16-11, Công an tỉnh Nghệ An đã có văn bản báo cáo và chuyển hồ sơ đến Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An để xử lý theo thẩm quyền. Theo đó, bà Trần Thị Việt, Công ty TNHH Hùng Việt, chị Hồ Thị Thu Hương đều có các tình tiết giảm nhẹ: khai báo thành khẩn hành vi vi phạm, tích cực hợp tác với cơ quan Công an để làm rõ các nội dung có liên quan đến việc xử lý vi phạm.
Vì vậy, ngày 30-11-2018, UBND tỉnh Nghệ An đã ra quyết định xử phạt hành chính Công ty TNHH Hùng Việt số tiền 60 triệu đồng, xử phạt bà Trần Thị Việt 40 triệu đồng. Xử phạt hành chính chị Hồ Thị Thu Hương 40 triệu đồng (về hành vi mua bán ngoại tệ) và 30 triệu đồng (về hành vi mua, bán vàng miếng tại doanh nghiệp không có giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng).
Đối với những người trực tiếp đến các cửa hàng để mua ngoại tệ, mua vàng miếng, qua lời khai của họ cho thấy họ không biết các cửa hàng Hùng Việt và Trường Thắng không có giấy phép kinh doanh theo quy định của pháp luật. Vì vậy, Công an tỉnh Nghệ An đã không đề xuất xử phạt.
Như vậy, qua 2 vụ việc trên, UBND tỉnh Nghệ An đã ra các quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với chủ cơ sở kinh doanh, không phải xử phạt đối với người dân đến giao dịch mua, bán vàng và ngoại tệ là đúng theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, một số báo đưa thông tin giật gân khi đề cập đến việc công dân bị xử phạt 40 triệu khi đi đổi ngoại tệ, mua vàng miếng là không đúng với bản chất vấn đề.