Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (mã: HAG) vừa có văn bản gửi Sở giao dịch chứng khoán TP HCM về việc hồi tố số liệu tại báo cáo tài chính kiểm toán năm 2020.
Trong báo cáo kiểm toán năm 2020 được công bố, Hoàng Anh Gia Lai đã ghi nhận khoản lỗ lũy kế hơn 6.301 tỷ đồng, trong đó, công ty thể hiện khoản lỗ lũy kế vào cuối năm 2019 là hơn 5.046 tỷ đồng. Tuy nhiên, tại thời điểm công bố báo cáo tài chính năm 2019 tập đoàn đã công bố lợi nhuận luỹ kế chưa phân phối 290,8 tỷ đồng. Sự chênh lệch lớn này đã làm xáo trộn kết quả kinh doanh của HAG trong 3 năm và gây nhiều điều tiếng trong giới tài chính.
Cụ thể, trước hồi tố, năm 2017 Hoàng Anh Gia Lai ghi nhận lãi 371 tỷ đồng, năm 2018 lãi 6 tỷ đồng, năm 2019 lỗ 1.808 tỷ đồng.
Sau hồi tố Hoàng Anh Gia Lai điều chỉnh lỗ 2017 là 3.652 tỷ đồng, năm 2018 lỗ 927 tỷ, năm 2019 lỗ 1.908 tỷ đồng.
Sau hồi tố, kết quả kinh doanh của Hoàng Anh Gia Lai thay đổi
Báo cáo năm 2019 tại thời điểm chưa hồi tố
Báo cáo năm 2020 tại thời điểm đã ghi nhận lỗ luỹ kế khủng
Giải thích về lý do hồi tố khoản lỗ khủng 5.046 tỷ này, Hoàng Anh Gia Lai cho biết, tại thời điểm lập báo cáo tài chính năm 2017, 2018, 2019 trước đây (thời điểm báo cáo tài chính được kiểm toán có ý kiến kiểm toán ngoại trừ về khả năng thu hồi của các khoản phải thu), luôn tin tưởng về khả năng thu hồi của các đối tượng phải thu tồn đọng lớn. Mặc dù ở thời điểm đó, giá trị các vườn cây của các đối tượng phải thu chưa được định giá cao do hầu hết các loại cây này đều đang trong giai đoạn đầu tư kiến thiết cơ bản, nhưng Hoàng Anh Gia Lai luôn tin tưởng vào tiềm năng tạo ra dòng tiền lớn trong tương lai để trả nợ cho tập đoàn. Tập đoàn tin rằng tài sản của các công ty này có đủ khả năng tạo ra giá trị và dòng tiền đảm bảo khả năng tạo ra giá trị và dòng tiền đảm bảo khả năng thu hồi của các khoản phải thu.
Các số liệu định giá vào thời điểm các năm 2017, 2018 và 2019 dùng để đánh giá khả năng thu hồi chỉ mang tính thời điểm và nhằm mục đích tham khảo hơn là giá trị giao dịch. Ngoài ra, Hoàng Anh Gia Lai cho rằng do hạn chế về nguồn nhân lực nên tập đoàn chưa đánh giá được hết bức tranh tài chính về tình hình kinh doanh của các đối tác cũng như chưa thực hiện được việc sắp xếp các tài sản đảm bảo tương ứng với các khoản phải thu để đưa ra con số dự phòng phù hợp. Do đó, Hoàng Anh Gia Lai tin là vẫn thu được và không trích lập dự phòng trên báo cáo tài chính. Tại các thời điểm đó, kiểm toán E&Y đã đưa ra quan điểm kiểm toán ngoại trừ.
Đến năm 2020, do ảnh hưởng bởi đại dịch covid-19, Hoàng Anh Gia Lai đã rà soát lại khả năng thu hồi của các khoản phải thu tồn đọng lâu ngày từ các năm tài chính trước đây. Theo đó, tập đoàn đã cơ cấu tài sản đảm bảo cho các khoản phải thu tồn đọng và thu thập thêm các thông tin về khả năng thanh toán của các đối tác trước đây mà không thể thu thập được do giới hạn thời gian và nguồn nhân lực.
Hoàng Anh Gia Lai nhận thấy việc ước tính khả năng thu hồi của các khoản nợ phải thu tồn đọng lâu ngày tại thời điểm lập báo cáo tài chính các năm trước chưa phản ánh đầy đủ rủi ro tổn thất của các khoản phải thu này do đó đã điều chỉnh lại dữ liệu tương ứng trong các báo cáo tài chính hợp nhất đã được kiểm toán cho năm 2020 liên quan đến dự phòng cho các khoản phải thu khó đòi lớn trong quá khứ.
Việc thực hiện điều chỉnh hồi tố số liệu báo cáo tài chính của các năm 2017, 2018 và 2019 chỉ được thực hiện trong năm 2020 khi các các thông tin tài chính được thu thập đầy đủ hơn. Hoàng Anh Gia Lai cho rằng việc điều chỉnh này được đánh giá là cần thiết để phản ánh đúng khả năng thu hồi của các khoản phải thu trên bảng cân đối kế toán trong báo cáo tài chính năm 2020.
Sau khi điều chỉnh hồi tố, kết quả hoạt động kinh doanh của Hoàng Anh Gia Lai trong năm 2019 công ty mẹ vẫn lãi.
"Điều chỉnh hồi tố này cũng nhằm mục đích để kiểm toán viên xem xét bỏ ý kiến kiểm toán ngoại trừ về khả năng thu hồi của các khoản phải thu, nhằm tránh việc tập đoàn bị rơi vào diện xem xét huỷ niêm yết bắt buộc theo Điều 120 Nghị định số 155 quy định tổ chức kiểm toán không chấp nhận thực hiện kiểm toán hoặc có ý kiến trái ngược hoặc từ chối cho ý kiến đối với báo cáo tài chính năm gần nhất của tổ chức niêm yết hoặc có ý kiến kiểm toán ngoại trừ đối với báo cáo tài chính trong 3 năm liên tiếp", Hoàng anh Gia Lai cho hay.
Trải qua nhiều năm tái cấu trúc, tập đoàn cho biết tình hình kinh doanh đã có nhiều cải thiện.
Cụ thể, Hoàng Anh Gia Lai đã thanh toán được phần lớn các khoản nợ vay và trái phiếu tồn đọng. Đồng thời cũng đã xử lý được phần lớn các khoản đầu tư không hiệu quả so với các khoản phải thu tồn đọng nhiều năm. Chỉ tiêu tài chính được cải thiện, hệ số thanh toán đã lớn hơn 1. Kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm 2021 của công ty mẹ đã lãi. Tập đoàn đã có kế hoạch thanh lý một số tài sản không tạo ra giá trị lợi nhuận, tập trung thu hồi nợ với các bên liên quan và sử dụng dòng tiền thu được từ hoạt động sản xuất kinh doanh để trả nợ, cải thiện tình hình tài chính.
Về khoản hồi tố này, tại Đại hội cổ đông vừa qua, CEO Võ Trường Sơn cũng cho biết: "Chi phí trích dự phòng mang tính hạch toán đánh giá lại khả năng thu hồi tài sản và mang tính thời điểm. Nên có thể thời điểm này hoàn nhập kiểu này thời điểm khác hoàn nhập khác. Tôi khẳng định quyền thu nợ Công ty vẫn còn chứ chưa từ bỏ quyền thu nợ.
Còn với các khoản này có tính thuế không? Tập đoàn sẽ không kê khai vào các chi phí hợp nhất hợp lệ để chịu thuế, theo quy định hiện nay về thuế thu nhập doanh nghiệp.
Hiện, Hoàng Anh Gia lai cũng đã nỗ lực giải trình với cơ quan chức năng về động thái hồi tố trên. Đây là cố gắng để tập đoàn dần bước qua giai đoạn khó khăn.
Công ty đang nỗ lực để tái cấu trúc nợ, thúc đẩy kinh doanh… Hoàng Anh Gia Lai cố gắng để cổ phiếu không bị hủy niêm yết bắt buộc".
Hoàng Anh Gia Lai năm 2021 đã có lãi trở lại, tuy vậy công ty vẫn ghi nhận lỗ luỹ kế hơn 4.000 tỷ. Giá cổ phiếu đóng phiên 26/11 ở mức 7.500 đồng/cổ phiếu, giảm 4% so với phiên trước đó.