Theo đại diện HoREA, mức phạt chưa đủ sức để chấn chỉnh các hành vi chuyển nhượng đất nền trái phép hoặc chậm làm thủ tục cấp sổ hồng và cần các biện pháp mạnh mẽ hơn.
Theo Nghị định 91/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực đất đai, từ ngày 5/1/2020 hành vi phân lô, bán nền chưa đủ điều kiện; lấn, chiếm đất sẽ bị phạt tiền lên đến 1 tỷ đồng và phải khôi phục hiện trạng.
Theo nghị định, bên cạnh các hình thức xử phạt chính và hình thức xử phạt bổ sung, còn quy định 17 biện pháp khắc phục hậu quả, như: Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu trước khi vi phạm; buộc thực hiện các thủ tục hành chính về đất đai; hoàn thành việc đầu tư xây dựng; buộc thực hiện đầy đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản…
HoREA cũng cho rằng quy định xử phạt hành chính đối với hành vi chiếm đất tại Khoản (2.d) Điều 3 và Điều 14 Nghị định 91/2019/NĐ-CP có các bất cập còn tồn tại.
Ví dụ, như việc giải thích hành vi "chiếm đất" của nghị định (Sử dụng đất trên thực địa mà chưa hoàn thành các thủ tục giao đất, cho thuê đất theo quy định của pháp luật) là chưa phù hợp với quy định tại khoản (1.b) Điều 169 và khoản 2 Điều 191 Luật Đất đai 2013.
Luật Đất đai 2013 cho phép tổ chức kinh tế được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng của hộ gia đình, cá nhân, trong trường hợp được chuyển mục đích sử dụng đất theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.