UBND TP Đà Nẵng vừa có buổi gặp mặt với các doanh nghiệp (DN) du lịch. Tại đây, nhiều ý kiến đã chia sẻ thẳng thắn về những góc khuất của tour du lịch giá rẻ 0 đồng và nhất là sự lộng hành của hướng dẫn viên (HDV) người Trung Quốc.
“Còn gì để mất nữa đâu mà sợ!”
Anh Chế Viết Đông, một HDV tiếng Trung lâu năm tại Đà Nẵng, nhìn nhận thực trạng HDV người Trung Quốc hoành hành đã được mang ra mổ xẻ rất nhiều lần trong các cuộc họp với Sở Du lịch TP Đà Nẵng nhưng không mang lại kết quả. Đáng ngại hơn, bất kỳ HDV nào đứng lên phát biểu tại các cuộc họp thì về sau coi như… mất việc.
“Bản thân em hôm nay đứng nói ở đây cũng đã xác định không có đoàn để đi nữa rồi. Nhưng phía sau lưng em là hàng trăm HDV đang lao đao vì thiếu việc làm. Vậy nên dù thế nào em cũng phải thay mặt anh em nói lên những tâm tư này” - anh bộc bạch.
Trao đổi thêm với Pháp Luật TP.HCM sau cuộc họp trên, anh Đông nhìn nhận thực tế nhiều DN khai thác thị trường khách Trung tại Đà Nẵng chỉ là đứng tên thôi, còn đứng sau thao túng hoạt động là những ông chủ người Trung Quốc. Khi chúng tôi đặt câu hỏi “Anh có sợ mình bị đì hay bị đe dọa sau khi lên tiếng không?”, anh Đông cười lớn: “Giờ thì tôi còn gì để mất nữa đâu mà sợ! Việc này diễn ra từ rất lâu, chúng tôi cũng đã đấu tranh rất nhiều nhưng rồi đâu lại vào đấy. Mong lần này lãnh đạo TP vào cuộc quyết liệt chứ không để chìm xuồng như những lần trước”.
Anh Đông cho hay tour 0 đồng và sự xuất hiện của HDV chui người Trung Quốc tại Đà Nẵng đang khiến hơn 200 HDV Việt thất nghiệp hoặc thiếu việc làm, ngay cả với người dày dặn kinh nghiệm. Không có đoàn, nhiều HDV trẻ và thậm chí là HDV lâu năm buộc phải chấp nhận “ngồi đồng” trên xe để làm bình phong cho HDV Trung Quốc đối phó với cơ quan chức năng. Một số HDV vì danh dự nghề nghiệp, lòng tự tôn dân tộc không chấp nhận để người Trung Quốc lợi dụng thì nghỉ việc hoặc bị các công ty đuổi việc.
“Ngay cả trong mùa du lịch cao điểm, mỗi tháng chúng tôi cũng chỉ nhận được một, hai đoàn khách lẻ nhờ vào các mối quan hệ trước đó. Cực nhất là những em trẻ, sinh viên mới ra trường, nếu không chấp nhận làm sitting guide (những HDV được thuê chỉ ngồi không làm bình phong cho HDV người Trung Quốc) thì gần như không có việc làm. Chúng tôi vẫn thường xuyên san sẻ khách cho nhau để anh em cùng bám nghề. Nhiều người chịu không nổi đành chấp nhận đến nơi khác làm việc” - anh Đông ngậm ngùi.
Một số HDV khác cũng bức xúc trước tình trạng HDV người Việt phải tuân thủ pháp luật và những quy định hiện hành vì nếu vi phạm có thể bị tước thẻ hành nghề. Trong khi HDV chui Trung Quốc dễ dàng thỏa hiệp với các DN lữ hành làm những điều pháp luật chưa cho phép hơn HDV người Việt. Đáng lo ngại HDV chui người Trung Quốc có khi còn thông tin sai sự thật, tuyên truyền sai lệch về văn hóa, lịch sử Việt Nam. Điển hình là vụ HDV kiểu này nói biển Đà Nẵng thuộc China Beach (tức biển Trung Quốc).
Ngày càng có nhiều HDV Trung Quốc hoạt động bất hợp pháp trong các tour du lịch ở Đà Nẵng. Ảnh: HTD
Chọn lọc khách văn minh
Theo ông Huỳnh Tấn Vinh, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch TP Đà Nẵng, TP cần phải xem lại các tour giá rẻ, bởi hoạt động này đang tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sự phát triển bền vững của ngành du lịch Đà Nẵng.
“TP cần phải chuyển hướng nhanh, phát triển đến những thị trường du lịch đẳng cấp, hướng về chất lượng chứ không chỉ số lượng và không nên phụ thuộc vào các thị trường tour giá rẻ, đông khách” - ông nhận định. Ông Vinh cũng cho rằng nếu chọn lọc khách văn minh hơn thì môi trường, văn hóa, tự nhiên của địa phương sẽ được tốt hơn.
Làm ăn chụp giật sẽ phá nát du lịch
Ngành du lịch TP đã đến lúc phải nghĩ đến thu hút lượng khách chất lượng, chứ không thể mãi chạy theo số lượng. Tôi kêu gọi cộng đồng du lịch cùng hướng về chất lượng để đảm bảo được sự phát triển bền vững.
Chỉ có làm bền vững thì mới phát triển được lâu dài chứ làm kiểu chụp giật, nay tí này, mai tí khác thì chúng ta sẽ phá nát môi trường du lịch của mình thôi.
Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng ĐẶNG VIỆT DŨNG
Một số ý kiến khác đề nghị Đà Nẵng yêu cầu các DN vận tải du lịch lắp đặt camera trên xe để giải quyết tình trạng HDV chui người Trung Quốc. Việc này vừa đảm bảo quyền lợi cho khách du lịch, vừa giúp cho các cơ quan chức năng nắm được người Việt Nam hay người nước ngoài đang thuyết minh trên xe.Ông Nguyễn Văn Hùng, một DN khai thác thị trường khách Trung Quốc, thì cho rằng cơ quan chức năng kiểm tra mà không xử phạt đến cùng thì cũng chỉ là bắt cóc bỏ đĩa. “TP cần quyết liệt một lần để xử lý tour 0 đồng. Chúng ta không sợ sẽ làm giảm số lượng khách. Bởi chúng ta không cần con số đẹp, con số phải mang về nguồn thu cho TP thì đó mới là con số chuẩn” - ông Hùng nói thêm.
Nói về vấn đề này, Giám đốc Sở Du lịch Ngô Quang Vinh cho biết các đối tượng người nước ngoài núp bóng DN luôn có rất nhiều thủ đoạn tinh vi để đối phó với các cơ quan chức năng. Dù nỗ lực nhưng Sở vẫn chưa xử lý được hết và cũng chỉ làm được những việc trong chức năng, quyền hạn cho phép. Hiện Sở đang phối hợp với các đơn vị triển khai các giải pháp để chống thất thu thuế, hạn chế HDV chui.
Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Đặng Việt Dũng yêu cầu Sở Du lịch làm việc với các đơn vị liên quan để thống nhất chung trong khi thực hiện các giải pháp, làm sao vừa đảm bảo cho các DN hoạt động đúng pháp luật nhưng vẫn đảm bảo môi trường để du lịch phát triển.
Riêng về giải pháp lắp đặt camera trên xe, phó chủ tịch TP Đà Nẵng cho rằng đây là việc làm hết sức cấp thiết, đáng lẽ phải làm từ lâu và triển khai đồng loạt. Từ đó ông Dũng đề nghị Hội Lữ hành, Sở Du lịch và Sở GTVT cùng các DN vận tải trên địa bàn TP ngồi lại với nhau để xác định thời điểm hoàn thành việc lắp camera cho tất cả xe của TP.
Người Trung Quốc đứng sau
Ông Trần Trà, Chi hội trưởng Chi hội HDV Đà Nẵng, cũng cho hay hiện có khoảng 10 trong tổng số 45 công ty lữ hành tại Đà Nẵng dung túng cho HDV Trung Quốc hoạt động bất hợp pháp. Theo đó, công ty lữ hành có chủ là người Trung Quốc đứng sau, chỉ thuê pháp nhân người Việt.
"Phải có người đứng sau họ mới xin visa rồi qua Việt Nam làm việc được chứ không tự nhiên mà từ Trung Quốc sang đây rồi làm HDV tự do, không phép như vậy. TP cần phải vào cuộc quyết liệt để xử lý dứt điểm tình trạng này" - ông Trà đề nghị.