Ngày 19/7/2024 vừa qua, UBND TP.HCM đã có báo cáo số 202/BC-UBND, gửi Ủy ban Khoa học – Công nghệ, về công tác quản lý nhà nước liên quan đến hoạt động hóa chất trên địa bàn TP.HCM.
Tại báo cáo này, UBND TP.HCM cho biết: Từ năm 2016, UBND TP.HCM đã giao Sở Công Thương nghiên cứu, xây dựng khu tập trung kinh doanh hóa chất (còn gọi là chợ hóa chất). Việc xây dựng trung tâm này nhằm đảm bảo công tác an toàn trong quá trình hoạt động, phù hợp với định hướng quy hoạch phát triển ngành công nghiệp hóa chất tập trung của Chính phủ.
Sau đó, Sở Công Thương đã tham mưu xây dựng Đề án thành lập Trung tâm Kinh doanh hương liệu, hóa chất thành phố, tại khu đất thuộc phường 7, Quận 8, TP.HCM. Ý tưởng dự án chợ hóa chất bước đầu ở khâu làm đề án, đã được triển khai hoàn thành giai đoạn 1 của công tác tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai giai đoạn 2 đã phát sinh những khó khăn, vướng mắc như: Khung pháp lý thực hiện đề án thay đổi; chưa có cơ sở xác định giá trị nộp ngân sách nhà nước tối thiểu (m3); thay đổi quy mô diện tích thực hiện đề án do chồng lấn ranh với dự án khác; mức độ đô thị hóa mạnh xung quanh khu đất thực hiện đề án…
Vì vậy, UBND TP.HCM đã có ý kiến chỉ đạo tại văn bản số 3642/VP-KT ngày 19/5/2022. Khu đất thực hiện đề án thành lập Trung tâm Kinh doanh hương liệu, hóa chất Thành phố tại phường 7, quận 8 đến nay không còn phù hợp về vị trí, phạm vi đầu tư, mục tiêu dự án. Theo UBND TP.HCM, việc tiếp tục triển khai chợ hóa chất tại địa điểm nêu trên là "không khả thi và không đảm bảo về hiệu quả kinh tế xã hội".
Từ đó, Sở Công Thương đã phối hợp với các sở, ngành, đơn vị liên quan trao đổi thông tin, khảo sát thực tế vị trí, nhu cầu doanh nghiệp. Qua đó, thống nhất đề xuất chuyển địa điểm dự kiến xây dựng chợ hóa chất từ khu đất thuộc phường 7, quận 8 (hiện trạng còn khoảng 10ha) đến Khu công nghiệp Lê Minh Xuân 3, xã Lê Minh Xuân, huyện Bình Chánh.
Khu đất này có diện tích 10,61 ha, thời hạn sử dụng đất đến năm 2064; đặt tại Lô G1:G5 Khu A, khu công nghiệp Lê Minh Xuân 3 đảm bảo các tiêu chí về pháp lý, khoảng cách an toàn, hạ tầng kỹ thuật, phù hợp để đầu tư, xây dựng kho chứa hóa chất đạt chuẩn tại khu công nghiệp Lê Minh Xuân 3, xã Lê Minh Xuân, huyện Bình Chánh, do Công ty Cổ phần Đầu tư Sài Gòn VRG (HoSE: SIP) làm chủ đầu tư.
Theo báo cáo của đơn vị chủ trì là Sở Công Thương, các khu công nghiệp trên địa bàn TP.HCM đã được UBND TP.HCM phê duyệt quy hoạch xây dựng theo quy chuẩn kỹ thuật xây dựng QCVN 01:2008/BXD. Theo đó, mật độ xây dựng bị khống chế theo diện tích và chiều cao xây dựng. Để tối ưu diện tích sàn xây dựng, các đơn vị cần áp dụng quy chuẩn kỹ thuật xây dựng QCVN 01:2021/BXD.
Do đó, Công ty Cổ phần Đầu tư Sài Gòn VRG cần phải lập hồ sơ gửi Sở Quy hoạch - Kiến trúc thẩm định, trình UBND TP.HCM ban hành Quyết định phê duyệt điều chỉnh quy hoạch xây dựng 1/2000 của khu đất theo quy chuẩn mới. Thời gian thực hiện dự án, theo cam kết từ Công ty Cổ phần Đầu tư Sài Gòn VRG, là đến cuối năm 2025.
Đại diện UBND TP.HCM cho rằng: Hiên tại, quỹ thời gian còn lại không còn nhiều, nhưng căn cứ khối lượng công việc dự kiến triển khai sẽ mất nhiều thời gian. Cụ thể: Thực hiện thủ tục điều chỉnh quy hoạch mất khoảng 1 -2 năm, xây dựng thiết kế cơ sở dự án và hoàn thiện pháp lý về đầu tư xây dựng, bảo vệ môi trường và phòng cháy chữa cháy mất thêm 1 năm...
Trong trường hợp nếu thời gian bị kéo dài, Công ty Cổ phần Đầu tư Sài Gòn có ý kiến đề xuất thay đổi vị trí thực hiện dự án trong KCN Lê Minh Xuân 3; để đảm bảo kế hoạch kinh doanh của Công ty. Nhưng, vẫn đảm bảo quy mô và các phân khu chức năng đã đề cập tại các cuộc họp trước đó. Do vậy, việc triển khai chợ hóa chất phụ thuộc phần lớn vào chủ đầu tư, có thể làm ảnh hưởng đến tiến độ chung. Qua đó cho thấy, việc đầu tư xây dựng chợ hóa chất - Trung tâm Kinh doanh hương liệu và hóa chất TP.HCM, vẫn trong bối cảnh… lỗi hẹn.
Tính đến thời điểm hiện nay, trên địa bàn TP.HCM có tổng cộng 709 đơn vị sản xuất, kinh doanh hóa chất nguy hiểm (13 cơ sở sản xuất, kinh doanh và 696 cơ sở kinh doanh) đã được thẩm định, cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện còn hiệu lực thi hành. TP.HCM đã cung cấp dịch vụ công trực tuyến cấp độ 4 đối với các thủ tục hành chính nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc nộp hồ sơ và rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính của doanh nghiệp.
Đa số các doanh nghiệp hóa chất trên địa bàn TP.HCM có quy mô vừa và nhỏ. Trong đó, các doanh nghiệp quy mô nhỏ tập trung nhiều tại các quận 5, 6, 8, 10, 12, Tân Phú và huyện Hóc Môn. Các doanh nghiệp có quy mô kinh doanh lớn tập trung tại quận 1, Tân Bình, Phú Nhuận, Bình Thạnh, là các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài 100% (Công ty TNHH Merck Việt Nam, Công ty TNHH Atotech Việt Nam, Công ty TNHH Brenntag Việt Nam,..).
Được biết, chợ hóa chất Kim Biên hiện tại đang hoạt động, được coi là chợ hóa chất lớn nhất TP.HCM nói riêng và cả nước nói chung. Tại đây, hàng ngày cung cấp ra thị trường hàng ngàn loại hóa chất, hương liệu dùng trong công nghiệp, thực phẩm, đáp ứng nhu cầu sản xuất, tiêu dùng trong mọi lĩnh vực sản xuất…
Chợ Kim Biên được hình thành từ trước năm 1975 và đến nay đã bộc lộ nhiều hạn chế về quy mô và phương thức quản lý. Vì vậy, việc di dời chợ hóa chất Kim Biên ra ngoại thành là nhu cầu cấp bách của TP.HCM trong hơn một thập kỷ vừa qua.