Sau nhiều lần trễ hẹn, dự án Giải quyết ngập do triều khu vực TP HCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu (giai đoạn 1), tổng mức đầu tư gần 10.000 tỉ đồng, thực hiện theo hình thức đầu tư PPP (áp dụng loại hợp đồng BT) cũng chốt được ngày hoàn thành.
"Nhà đầu tư mừng một, chúng tôi mừng mười"
"Gần 4 năm chờ đợi, đọc thông tin biết cuối năm nay dự án trên hoàn thành, không chỉ riêng tôi mà cả xóm này vui hơn bắt được vàng" - ông Đỗ Hồng Quân (ngụ thị trấn Nhà Bè, huyện Nhà Bè) chia sẻ. Theo ông, cứ mỗi lần đường sá, nhà cửa ngập trong nước triều là bản thân ông lại ngóng ngày công trình hoàn thành. "Có lẽ chúng tôi chỉ còn chịu đựng cảnh ngập do triều lên cao vài lần nữa thôi" - ông Quân nói.
Chỉ vào các bao cát chất đầy sân nhà, ông Quân kể đó là "thế trận" chống triều cường của nhà ông hàng chục năm qua. "Hy vọng hết đợt triều lên cao vào tháng 8 âm lịch tới, những bao cát này sẽ được giải phóng" - ông Quân mong nhà đầu tư dự án thực hiện đúng cam kết.
Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Thành (gần nhà ông Quân) thì khẳng định dự án chống ngập sắp về đích, nhà đầu tư mừng một thì ông mừng đến mười bởi mấy chục năm qua, ông bị ám ảnh cảnh ngập do triều cường.
Nhiều người vui mừng khi van ngăn triều tại cống Cây Khô được lắp đặt thành công vào sáng 22-8
Tương tự, hàng trăm hộ dân sống bên kia sông thuộc phường Phú Mỹ, quận 7 cũng mong ngóng công trình từng ngày. Bà Võ Kim Hoa (60 tuổi; ngụ phường Phú Mỹ, quận 7) cười tươi khi con gái báo tin dự án chuẩn bị về đích. "Con tôi mừng cũng đúng thôi, bởi ai có sống trong khu vực chịu cảnh ngập lụt mỗi khi thủy triều lên mới thấy ước mơ thoát ngập nó lớn đến mức nào" - bà Hoa tâm sự và cho hay nhiều lúc đang ngủ bỗng giật mình vì "mớ" thấy nước lên đến mặt giường, kéo theo hàng hóa, vật dụng hư hỏng…
Trong khi đó, ở cống ngăn triều Cây Khô (huyện Nhà Bè) sau khi hàng chục chuyên gia, kỹ sư cùng công nhân tiến hành lắp đặt cửa van thành công thì hàng loạt hạng mục tiếp theo đang được đẩy nhanh. "Ở đây, công trình nhà điều hành chỉ còn xây tô, đưa thiết bị vào vận hành và dự kiến hoàn tất trong tháng 9" - một công nhân thông tin.
Ông Nguyễn Tâm Tiến - Tổng Giám đốc Công ty CP Đầu tư xây dựng Trung Nam, nhà đầu tư dự án - tự tin nói "trái tim" của dự án nằm toàn bộ ở những cửa van lớn. "Chúng tôi lắp đặt 6 van đều trơn tru, không có bất kỳ sơ suất nào, việc lắp đặt được tính toán kỹ lưỡng với những chuyên gia, kỹ sư giàu kinh nghiệm, nhiều thiết bị phải thuê từ nước ngoài mang về Việt Nam. Chất lượng xây dựng và cơ khí luôn song song nhau, chúng tôi cam kết bảo đảm chất lượng công trình trong 5 năm. Nếu được là nhà vận hành, chúng tôi sẽ gắn bó cả đời với tuổi thọ công trình" - ông Nguyễn Tâm Tiến khẳng định.
Đấu thầu chọn đơn vị quản lý, vận hành
Theo Tổng Giám đốc Công ty CP Đầu tư xây dựng Trung Nam, dự án có 4 mục tiêu tổng quát: Ngăn triều; hỗ trợ tiêu thoát nước khi triều lên cộng với mưa lớn hoặc triều cao bất thường; giữ nước trong đồng, khi nước xuống thấp do nắng hạn để tránh mùi hôi của bùn, hệ thống sẽ điều tiết giúp giữ nước lại; điều tiết tháo mặn khi xảy ra tình trạng xâm nhập mặn do biến đổi khí hậu.
Nhấn mạnh tầm quan trọng của dự án, Phó Chủ tịch UBND TP HCM Võ Văn Hoan cho biết đây là dự án trọng điểm nên được Chính phủ hỗ trợ tạo điều kiện trong suốt quá trình thực hiện. "Dự án cũng nhiều lần trễ hẹn do vướng mặt bằng, vốn và tổ chức thi công khiến người dân lo lắng. Tuy nhiên, với nỗ lực của TP, các sở - ban ngành và nhà đầu tư đã tháo gỡ những khó khăn" - ông Hoan nói.
Cũng theo ông Võ Văn Hoan, Việt Nam chưa có dự án nào làm cống ngăn triều giảm ngập quy mô lớn như vậy, do đó phải học tập công nghệ từ nhiều nước. "Có thể nói đây là công trình đi vào lịch sử của Việt Nam, đặc biệt với sự đồng thuận của những hộ dân còn vướng mặt bằng tại huyện Nhà Bè coi như dự án đã thông suốt, chỉ chờ thẩm định xong giá bồi thường thì tháng 8 sẽ bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư, đưa dự án về đích cuối năm 2020, chào mừng Đại hội Đảng bộ TP HCM" - ông Hoan chia sẻ.
Theo Phó Chủ tịch UBND TP HCM, để dự án được khai thác, vận hành một cách đồng bộ, phát huy hiệu quả, TP sẽ thực hiện nhiều đầu việc gồm đấu thầu chọn đơn vị quản lý vận hành đồng thời kiểm tra, kiểm toán quá trình đầu tư, xây dựng và xác định quỹ đất thanh toán cho nhà đầu tư theo hợp đồng BT đã ký kết trước đó.
Hoàn thành 88% khối lượng
Ông Nguyễn Tâm Tiến cho biết dự án đã đạt 88% tiến độ. Dự án có 7 hạng mục gồm 6 cống lớn khẩu độ 40-160 m (gồm cống Bến Nghé, Tân Thuận, Phú Xuân, Mương Chuối, Cây Khô, Phú Định), 2 cống vừa và 12 cống nhỏ đặt trên 7,8 km đê kè. "Nhìn chung công việc đã hoàn tất, chỉ còn xây kè xung quanh các cống" - ông Tiến nói.
Mục tiêu của dự án hỗ trợ ngăn triều cường và ứng phó tác động của biến đổi khí hậu cho vùng diện tích 570 km2 với khoảng 6,5 triệu dân thuộc bờ hữu sông Sài Gòn và trung tâm TP HCM. Ngoài ra, dự án giúp điều tiết mực nước trong kênh rạch với khả năng tiêu thoát nước đô thị ra các sông lớn và hỗ trợ trữ nước mưa trong vùng bảo vệ của dự án khi triều cường xuống thấp.