S&P Global, một công ty về dịch vụ tài chính có trụ sở tại Mỹ, nhận định nợ công "ngầm" của các chính quyền địa phương Trung Quốc có thể đã lên tới 40.000 tỷ tệ hoặc hơn, tương đương khoảng 60% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của nước này trong năm 2017. Đây là con số đáng báo động trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế Trung Quốc đang dần hạ nhiệt trong khi sản xuất bắt đầu "thấm đòn" từ cuộc chiến thương mại với Mỹ.
"Những khoản nợ tiềm năng là tảng băng trôi với rủi ro tín dụng là con tàu Titanic", Gloria Lu, chuyên gia phân tích tín dụng của S&P Global, nói trong báo cáo được phát hành hôm 16/10 về kinh tế Trung Quốc.
Với nền kinh tế đang tăng trưởng chậm lại trong khi hạn ngạch phát hành trái phiếu chính phủ dành cho địa phương không đủ để phát triển cho các dự án cơ sở hạ tầng để hỗ trợ tăng trưởng khu vực, nhà chức trách các địa phương trên toàn Trung Quốc đã sử dụng "công cụ tài chính của chính quyền địa phương" (LGFV) để huy động tiền. Đây chính là vấn đề.
LGFV khiến mức nợ thực tế của chính phủ ở các địa phương có thể cao hơn vài lần so với mức công bố. Dù không được báo cáo nhưng thực tế, tỷ lệ nợ trên GDP của nước này đã đạt đến mức "đáng báo động". Nợ ẩn dưới các LGFV khiến việc thống kê rất khó khăn.
"Theo quan điểm của chúng tôi, thị trường đã đúng khi cảm thấy lo ngại hơn về tính ổn định trong các khoản nợ của Trung Quốc và rủi ro tài chính tăng lên. Tôi cũng cảm thấy áp lực mới trên đồng nhân dân tệ", Liu Li-Gang, kinh tế gia trưởng của Citigroup tại Hong Kong, nhận định.
Vấn đề càng trở nên nghiêm trọng hơn khi tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế Trung Quốc đang có dấu hiệu giảm trong thời gian gần đây. Quãng thời gian tăng trưởng nóng của nền kinh tế Trung Quốc đã kết thúc.
Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, vốn không có dấu hiệu cho thấy sự hạ nhiệt trong tương lai gần, càng làm nảy sinh những khó khăn với nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới. Các doanh nghiệp của Trung Quốc đã bắt đầu hứng chịu những tác động từ chính sách thuế quan mà Tổng thống Trump áp dụng lên 250 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu của nước này vào Mỹ.
Trong khi đó, cuộc chiến thương mại sẽ thể hiện tất cả những hậu quả của nó trong năm 2019, đe dọa biến những khó khăn, thách thức hiện tại trở nên nghiêm trọng hơn. Cùng với đó, khoản nợ lên tới 6.000 tỷ từ các chính quyền địa phương có thể đẩy kinh tế Trung Quốc rơi vào tình trạng bị nợ đè.