Cụ thể, ba dự án cải tạo, nâng cấp đường sắt đoạn Hà Nội - Vinh, Vinh - Nha Trang, Nha Trang - Sài Gòn có tổng vốn hơn 3.100 tỷ đồng sẽ được khởi công:
Dự án cải tạo, nâng cấp đoạn Hà Nội - Vinh, có điểm đầu tại ga Hà Nội (Km0+00), điểm cuối tại ga Vinh (Km319+202) với tổng chiều dài khoảng 319km. Quy mô đầu tư gồm cải tạo, nâng cấp đường sắt quốc gia khổ 1m với các hạng mục: cải tạo các cầu yếu, cải tạo kiến trúc tầng trên một số đoạn, xử lý điểm giao cắt giữa đường bộ và đường sắt... Dự án có tổng mức đầu tư dự kiến hơn 854 tỷ đồng.
Dự án cải tạo, nâng cấp đoạn Vinh - Nha Trang, điểm đầu tại ga Vinh (Km319+202), điểm cuối tại ga Nha Trang (Km1.314+930), có tổng chiều dài khoảng 996 km. Quy mô đầu tư gồm cải tạo, nâng cấp 15 cầu yếu; cải tạo, nâng cấp kiến trúc tầng trên (thay ray, tà vẹt, đá ba lát...) 18 đoạn, sửa chữa nền đường…; tổng mức đầu tư dự kiến 1.192 tỷ đồng; cải tạo, sửa chữa 6 ga khách (Hương Phố, Đồng Lê, Đông Hà, Huế, Tam Kỳ, Nha Trang) và 4 ga hàng (Hương Phố, Kim Liên, Quảng Ngãi, Diêu Trì).
Dự án cải tạo, nâng cấp đoạn Nha Trang - Sài Gòn, điểm đầu tại ga Nha Trang (Km1.314+930), điểm cuối tại ga Sài Gòn (Km1.726+200), tổng chiều dài khoảng 411km. Quy mô đầu tư gồm cải tạo, nâng cấp 5 cầu yếu; cải tạo, nâng cấp kiến trúc tầng trên (thay ray, tà vẹt, đá ba lát...) 19 đoạn; cải tạo, sửa chữa ga Dĩ An (ga khách); cải tạo, sửa chữa ga Sóng Thần (ga hàng); tổng mức đầu tư dự kiến gần 1.100 tỷ đồng.
Đồng thời, trong năm 2022 cũng sẽ khởi công dự án cải tạo các ga trên tuyến đường sắt phía Bắc sẽ nâng cấp 9 ga gồm: 3 ga hành khách và 6 ga hàng hóa với tổng mức đầu tư là 350 tỷ đồng.
Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) sẽ triển khai thực hiện nâng cấp, cải tạo 82 đường ngang biển báo và bổ sung tín hiệu đối với 112 đường ngang có người gác, trong năm 2022.
Về dự án cải tạo, nâng cấp đường sắt với tổng mức đầu tư 7.000 tỷ đồng sử dụng vốn trung hạn 2016-2020 đang triển khai, Ban Quản lý dự án đường sắt (đơn vị được Bộ Giao thông Vận tải giao làm chủ đầu tư, quản lý 3 trong 4 dự án thành phần) cho hay, theo kế hoạch ban đầu, đến hết năm 2021 hoàn thành toàn bộ gói 7.000 tỷ đồng.
Tuy nhiên trong quá trình triển khai đã gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Đặc biệt là dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp tại nhiều địa phương, cùng đó là mưa lũ tại các tỉnh miền Trung đã ảnh hưởng nhiều đến tiến độ triển khai dự án. Nhiều gói thầu bị chậm tiến độ do địa phương vướng mắc trong giải phóng mặt bằng, chậm bàn giao mặt bằng thi công.
Đến hết năm 2021, Ban Quản lý dự án đường sắt đã hoàn thành lựa chọn nhà thầu cho 27/28 gói thầu xây lắp và các gói thầu phụ trợ; tiến hành bàn giao và đưa vào khai thác sử dụng 6 gói thầu dự án cải tạo, nâng cấp các công trình thiết yếu đoạn Hà Nội - Vinh (dự án Hà Nội - Vinh), 8 gói thầu Dự án cải tạo, nâng cấp các công trình thiết yếu đoạn Nha Trang - Sài Gòn (dự án Nha Trang - Sài Gòn), bàn giao 70/127 cầu thuộc dự án cải tạo, nâng cấp các cầu yếu và gia cố trụ chống va xô trên tuyến đường sắt Bắc - Nam.