Sau khi Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ ban hành có hiệu lực, nhiều cửa hàng đóng cửa, chuyển qua online, doanh thu giảm từ 70 - 80%. Nhiều hệ thống vẫn còn "đong đưa" vì có dải sản phẩm rộng hơn, trong đó nhất là nhóm sản phẩm giá rẻ.
Kết thúc tháng 2/2020, theo số liệu của hãng nghiên cứu thị trường GfK Việt Nam, sức tiêu thụ của mặt hàng smartphone là 1,17 triệu máy, giảm gần 30% so với 1,63 triệu máy của tháng 1/2020. Bước sang tháng 3, dù chưa có thống kê chính thức nhưng theo các nhà bán lẻ nhóm hàng này tại thị trường Việt Nam chia sẻ với Dân Việt, mức giảm khoảng 15% so với tháng 2.
Nhiều cửa hàng bán smartphone vẫn "sáng đèn" nhưng ít khách đến vì Chỉ thị 16. Trong ảnh: Cửa hàng Di Động Việt trên đường Trần Quang Khải (Q.1, TP.HCM) vắng khách đến mua trực tiếp, thay thế bằng hình thức bán online, giao tận nhà. Ảnh: Trọng Hiền
Tháng 4 sẽ lỗ đậm!
Theo quy định của Chỉ thị 16, tất cả các nhà bán lẻ ngành hàng smartphone phải thực hiện cách ly xã hội bằng cách tạm đóng cửa hoặc mở cửa nhưng hạn chế lượng khách mua sắm không quá 2 người.
Trước mệnh lệnh này, nhiều cửa hàng lẻ tuyên bố “nghỉ tết Covid-19” cho đến khi Chính phủ tuyên bố hết dịch. Ông T, chủ một cửa hàng chuyên bán iPhone tại Q.1 (TP.HCM) cho biết, từ cuối tháng 3 cho đến nay, doanh thu giảm đến 80%.
“Buôn bán kiểu này mở cửa làm gì? Tốt nhất là tạm đóng cửa, cho nhân viên nghỉ chơi (được nhận 70% lương) vài tuần. Khi nào tháo bỏ lệnh cách ly xã hội, mở cửa trở lại”, ông T nói. Theo ông chủ nhỏ này, nếu chủ nhà thương tình giảm 50% tiền thuê nhà trong tháng 4, cửa hàng sẽ lỗ vài trăm triệu đồng. “Coi như năm nay ăn tết lớn”, ông T cười méo xẹo.
Cửa hàng FPT Shop vẫn mở cửa nhưng theo quy định của Chỉ thị 16 là "không tụ tập quá 2 người" trong cửa hàng. Ảnh: Trọng Hiền
Trong tuần đầu tiên của tháng 4, bà Nguyễn Bạch Điệp, Chủ tịch Hội đồng quản trị của FPT Shop cho biết, dù khai thác đến mức tối đa những hình thức bán hàng online nhưng doanh thu ngành hàng smartphone vẫn giảm 30% so với tuần đầu của tháng 3/2020. Bà Điệp cho rằng, nếu tách biệt mặt hàng smartphone, hệ thống FPT Shop sẽ lỗ vì chưa có dấu hiệu tăng trưởng mặt hàng này trong tuần tiếp theo nhưng vị chủ tịch hội đồng quản trị này không đưa ra mức lỗ bao nhiêu.
Còn ông Phùng Ngọc Tuyên, Giám đốc ngành hàng viễn thông của Thế giới Di động chia sẻ, trong tuần đầu tháng 4, doanh thu smartphone giảm chừng 25% nhưng những ngày tiếp theo, “có dấu hiệu tăng nhẹ ở nhóm hàng giá rẻ, từ 1 - 6 triệu đồng”.
Rẻ dễ bán
Ông Đ, phụ trách truyền thông của một hãng smartphone có văn phòng tại Việt Nam nói với Dân Việt: “Từ giữa tháng 3 tới nay, nhóm hàng smartphone từ 2 - 5 triệu đồng bán chạy nhất. Những người thu nhập thấp có nhu cầu tìm hiểu thông tin về dịch bệnh nên sắm nhóm hàng giá rẻ”. Ông Tuyên bình luận thêm: “Vào những ngày này, nếu tách bạch mặt hàng smartphone, điều dễ thấy là không có lãi vì vừa bán ít hàng, vừa bán nhóm hàng giá thấp vốn có giá trị lợi nhuận không cao so với các phân khúc giá khác”. Ông Tuyên giải thích, thay vì khách hàng mua laptop (có giá thấp nhất là 5 triệu đồng), giờ chỉ cần 1 triệu đồng có thể sắm một chiếc smartphone vừa cho con học trực tuyến, vừa coi được “thời sự facebook”.
Trong lúc kinh doanh khó khăn, nhóm hàng giá rẻ lại bán được hàng vì đáp ứng nhu cầu của nhóm khách hàng có thu nhập thấp. Trong ảnh: Thế giới Di động hạn chế mở cửa bán hàng trực tiếp. Ảnh: Trọng Hiền
Quan sát trên thị trường từ vài năm trở lại đây, dù chỉ có giá 1 triệu đồng nhưng trong thống kê của các hãng nghiên cứu thị trường chưa bao giờ phân tích sâu về phân khúc này. Theo số liệu của VinSmart, cuối tháng 1/2020, phân khúc giá dưới 1 triệu đồng chỉ chiếm 1% lượng hàng bán ra nhưng đến cuối tháng 3/2020, phân khúc này đã tăng lên 4,4%; còn phân khúc giá 2 triệu đồng đã tăng từ 6.5% lên 11.1%.
Theo số liệu của hãng GfK Việt Nam, trong tháng 2/2020, lượng smartphone có giá dưới 3 triệu đồng bán ra tại thị trường Việt Nam là 338.608 máy, chiếm 28%. Còn trong tháng 3, ước tính phân khúc giá dưới 3 triệu đồng chiếm chừng 35 - 37%.
Hiện nay, phân khúc giá dưới 3 triệu đồng có chừng 25 sản phẩm với đầy đủ các thương hiệu lớn nhỏ khác nhau: Samsung, OPPO, Vivo, Nokia, Realme, Vsmart, Xiaomi… Trong phân khúc giá này, Vsmart giữ vai trò áp đảo với 6 sản phẩm so với Realme cũng có 6 sản phẩm nhưng không có dòng nào có giá dưới 1 triệu đồng, Nokia với 4 sản phẩm, Vivo với 3 sản phẩm… Việc Vsmart gia tăng số lượng sản phẩm phân khúc giá thấp đã giúp nhãn hiệu này chiếm 11,2% lượng máy bán ra trong tháng 2 tại thị trường Việt Nam, theo GfK Việt Nam.
Phân khúc giá này là phân khúc có mức lợi nhuận thấp, nếu không muốn nói là rất thấp. Thậm chí, có vài dòng dưới 2 triệu đồng, nhà sản xuất phải chịu lỗ nếu tính luôn cả chi phí tiếp thị để lấy số má trên thị trường! “Nhưng vào thời điểm này, phân khúc này lại sống “ngon” vì đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng bình dân trong thời buổi tiết kiệm vì dịch Covid-19”, ông Tuyên của Thế giới Di động nói.