Sau một cuộc tranh chấp chính trị về việc vay nợ khiến Kuwait - một trong những quốc gia giàu nhất thế giới - thiếu tiền mặt và Fitch (tổ chức xếp hạng tín dụng của Mỹ) phải cắt giảm triển vọng kinh tế của nước này xuống mức tiêu cực, theo báo Nation Thailand.
Fitch khẳng định Kuwait xếp hạng AA nhưng cho rằng "sự cạn kiệt tài sản của chính phủ sắp xảy ra" và "quốc hội không ủy quyền cho chính phủ vay" đang tạo ra một nền kinh tế bấp bênh.
Báo cáo trên của Fitch đưa ra sau cảnh báo gần đây của Công ty dịch vụ tài chính S&P Global Ratings, cho biết họ sẽ xem xét hạ cấp Kuwait trong vòng 6 - 12 tháng tới nếu các chính trị gia không vượt qua được bế tắc.
Sàn giao dịch chứng khoán Boursa Kuwait. Ảnh: Mubasher
Với mong muốn tạo ra thanh khoản, chính phủ Kuwait năm 2020 đã bắt đầu thế chấp tài sản tốt nhất của mình cho Quỹ Thế hệ Tương lai (FGF) để lấy tiền mặt trị giá 600 tỉ USD, nhằm bảo vệ sự giàu có của quốc gia Ả Rập này ở vùng Vịnh.
Với những khoản tiền hiện đã biến mất, không rõ chính phủ sẽ làm thế nào để bù đắp thâm hụt ngân sách lần thứ 8 liên tiếp, dự kiến là 12 tỉ dinar (gần 40 tỉ USD) cho năm tài chính bắt đầu từ tháng 4-2021.
Các tài sản thế chấp bao gồm cả cổ phần tại Kuwait Finance House và Công ty viễn thông Zain, một người am hiểu vấn đề này cho biết. Cũng theo người này, Công ty dầu mỏ Kuwait thuộc sở hữu nhà nước, có giá trị danh nghĩa 2,5 tỷ dinar (8,3 tỉ USD), cũng đã được chuyển đi từ kho bạc của chính phủ vào tháng 1-2021.
Bộ Tài chính từ chối cung cấp thông tin chi tiết về các giao dịch hoán đổi. Tuy nhiên, trả lời Fitch, Bộ trưởng Tài chính Khalifa Hamada cho biết tình hình tài chính của Kuwait vẫn "vững chắc". Ông nói, ưu tiên của chính phủ là bổ sung kho bạc mà không nêu rõ cách thức.
Ông Nawaf Alabduljader, giáo sư kinh tế tại ĐH Kuwait, cho biết: "Đó là một cuộc khủng hoảng ngay lập tức chứ không phải lâu dài như trước đây. Quỹ Thế hệ Tương lai là chiếc áo phao của chúng tôi. Tuy nhiên, không có con thuyền đưa chúng tôi vào bờ. Kuwait cần phải tái cơ cấu nền kinh tế và rời khỏi tình trạng phúc lợi".
Giống như các nước láng giềng, Kuwait đang phải đối mặt với áp lực kép của đại dịch Covid-19 và giá dầu giảm.
Tuy nhiên, không giống như Ả Rập Saudi và các nước khác, các nhà lập pháp Kuwait đã chặn các đề xuất vay nợ trên thị trường quốc tế để bù đắp khoản thiếu hụt tài chính. Kuwait đã không quay trở lại thị trường quốc tế kể từ năm 2017. Mặc dù gần 3/4 ngân sách được dành cho tiền lương và trợ cấp của khu vực công, các nghị sĩ đã phản đối bất kỳ dấu hiệu cắt giảm chi tiêu nào. Họ nói rằng chính phủ phải giảm lãng phí và tham nhũng.
Với 80% thu nhập dựa vào dầu mỏ, Kuwait cần giá dầu thô ở mức 90 USD/thùng để cân bằng ngân sách mới. Tuy nhiên, giá dầu Brent chuẩn được giao dịch ở mức khoảng 58 USD/thùng vào ngày 3-2 trong khi chi tiêu dự kiến sẽ tăng 7%.
Ông Talal Fahad Alghanim, cựu Giám đốc điều hành của Sàn giao dịch chứng khoán Boursa Kuwait, nói: "Nếu chính phủ không thuyết phục được quốc hội, ngân hàng trung ương sẽ phải dùng đến cách phá giá đồng dinar".