Chia sẻ với PV Dân Việt, Anh Lầu A Tòng, dân tộc Mông sinh sống ở bản Pa Khen 2 (thị trấn nông trường Mộc Châu, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La), cho biết: “Tôi trồng 110 cây mận hậu trên 5.000m2 nương rẫy.
Thấy vườn cây năm nay sai quả, tôi cứ nghĩ sẽ được bội thu hơn những năm trước, ai ngờ xảy ra trận mưa đá vừa rồi làm rơi rụng khoảng 50% quả trên cây. Thấy mận rụng đầy gốc tôi tiếc lắm, nhưng chẳng lấy lại được.
Do lo sợ mưa đá, người dân đã chủ động hái mận sớm hơn để bán ra thị trường.
Sợ mận bị mưa đá làm rụng hết, nên gia đình tôi đã hái sớm hơn mọi năm để bán kiếm lời nhưng giá bán thấp lắm. Những năm trước tôi thu lãi từ mận hậu hơn 70 triệu đồng, còn năm nay thì lỗ nặng. Giờ bán tại vườn được 15.000 – 25.000 đồng/kg thôi. Nếu không hái bán thì lo sợ mưa đá kéo về sẽ làm rụng hết mận, lúc đó muốn bán cũng không có mận để hái”.
Còn anh Nguyễn Đình Phong, tiểu khu bản Ôn (thị trấn Nông trường Mộc Châu, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La) than thở nói: “ Đầu năm nay thấy 600 gốc mận hậu ra hoa đậu quả sai lắm, tôi cứ nghĩ là năm nay ông trời thương sẽ cho nguồn thu nhập cao từ mận. Ai dè dông lốc kèm theo mưa đá đổ về làm rụng quả nhiều vô kể, có cây chỉ lác đác vài quả trên cành, cây thì rụng hết quả to và đẹp chỉ còn vài quả xấu và nhỏ, tôi hoàn toàn vỡ mộng.
Mấy ngày nay do lo sợ mưa đá tái diễn, nhiều nhà vườn đã hái mận bán, tôi cũng chảy mận bán theo nhưng thương lái mua với giá rẻ lắm. Mọi năm mận đầu mùa bán đắt hơn, nhưng do hái mận bán sớm nên mận cũng không được đẹp kéo theo giá thấp”.
Do mận hái sớm nên chất lượng quả không được đẹp, kéo theo giá thấp.
Từ đầu năm đến nay, mưa đá xảy ra khoảng 3 lần khiến nhiều diện tích mận của bà con ở tiểu khu Pa Khen 1, Pa Khen 2, tiểu khu 34 thuộc thị trấn nông trường Mộc Châu, xã Tân Lập, xã Tân Hợp, Mường Sang, xã Chiềng Hắc... bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Diện tích cây ăn quả bị ảnh hưởng đồng nghĩa với nguồn thu nhập của người dân cũng giảm. Nhiều hộ trước đây có nguồn thu nhập cao từ mận, thì nay đều nhận định sẽ lỗ và giảm nguồn thu đáng kể.
Do thời tiết diễn biễn phức tạp nhiều gia đình ở huyện Mộc Châu chịu lỗ, còn hơn là để mận rụng quả đầy gốc do mưa đá.
Hiện giá bán mận hậu tại vườn dao động từ 15.000 - 25.000 đồng/kg, tùy từng loại mẫu mã.
Là người chuyên thu mua mận hậu ở huyện Mộc Châu gần 20 năm nay, bà Trần Thị Hoa, thương lái ở thị trấn Mộc Châu, huyện Mộc Châu, cho biết: “Nhiều năm chạy xe thu mua mận ở huyện, nhưng tôi chưa thấy mận đầu mùa mất giá như hiện nay. Tôi mua tại vườn với giá 15.000 đồng – 25.000 đồng/kg, tùy theo loại mẫu mã, có loại quả to mẫu mã đẹp thì tôi mua với giá 60.000 đồng/kg, nhưng loại quả to như thế ít và hiếm lắm...".
Theo bà Hoa, nguyên nhân do mận rớt giá là do người dân chảy quả sớm, quả không được đẹp và chín đỏ. Thêm 1 lý do nữa là người dân sợ mưa đá làm rụng quả, nên đã tranh thủ hái trước, chính vì thế mà chất lượng quả không cao bằng những năm trước. Nói chung năm này nông dân trồng mận vừa mất mùa, vừa mất giá.
Người dân đang phân loại mận hậu để bán cho các thương lái, với mong muốn bán được giá cao hơn.
Trước đó theo thống kê của huyện Mộc Châu, tại thị trấn nông trường Mộc Châu Diện tích cây ăn quả bị thiệt hại là khoảng 10ha. Tại xã Mường Sang có khoảng 70ha diện tích cây ngô bị đổ, dập thân; diện tích rau, đậu bị thiệt hại là khoảng 20ha... Ước tổng thiệt hại trên toàn huyện là 12 tỷ đồng.
Anh Lầu, bản Pa Khen 2 cho biết: "Do mận hậu hái sớm nên quả còn xanh, chưa được chín mọng nước nên bán với giá rẻ. Hiện quả mận đang bắt đầu chín trên cây, nếu không hái nhanh thì sợ mưa đá sẽ làm rụng hết mận, lúc đó muốn bán sợ không ai mua, mà có bán được thì cũng chỉ với giá rẻ hơn bây giờ".
Ông Trần Xuân Thành, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Mộc Châu, cho hay: "Toàn huyện có 700 ha mận, trong đó nhiều hộ dân thiệt hại tới 80% năng suất, huyện sẽ hỗ trợ 4 triệu đồng/ha cho các hộ gia đình bị thiệt hại do mưa đá.
Do tình hình thời tiết diễn biễn phức tạp, người dân cần nâng cao cảnh giác và đề phòng trong việc bảo vệ tài sản, cây ăn quả và hoa màu. Còn việc người dân hái quả sớm để bán tránh mưa đá, chúng tôi cũng khuyến cáo người dân cần thận trọng với những quyết định của mình".