Bộ Công Thương đã có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ về kiến nghị của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) đối với dự án nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2.
Theo báo cáo của Ban Quản lý dự án, đến giữa tháng 7/2018, tiến độ tổng thể của dự án đạt 82,68%. Tổng số vốn đã giải ngân là 432,06 triệu USD, số đã trả nợ là 81 triệu USD, số dư 351 triệu USD, số còn lại chưa thể giải ngân là 505,07 triệu USD.
Theo tổng mức đầu tư điều chỉnh lần 2 được duyệt, dự kiến nguồn vốn còn thiếu khoảng 9.600 tỷ đồng chưa thu xếp được. Tính đến cuối năm 2017, PVN đã phải sử dụng 21.577 tỷ đồng vốn chủ sở hữu để giải ngân phục vụ dự án.
Số tiền tạm ứng 1.080 bị dùng vào mục đích khác gây ảnh hưởng nguồn lực
Báo cáo của Bộ Công thương về kết quả kiểm tra tiến độ Dự án tại công trường cho thấy Dự án Nhiệt điện Thái Bình đang tồn tại một số vướng mắc chính.
Theo đó, đến nay dự án vẫn chưa hoàn thành công tác mua sắm vật tư, thiết bị và lựa chọn nhà thầu phụ.
Tổng CTCP Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) ký hợp đồng trọn gói với giá trị 1,2 tỷ USD với tiến độ 39 tháng hoàn thành tổ máy 1 và 45 tháng hoàn thành tổ máy 2 là thiếu khả thi, không thực tế trong điều kiện PVC chưa có kinh nghiệm làm tổng thầu EPC (Hợp đồng thiết kế, cung cấp thiết bị công nghệ và thi công xây dựng công trình) Nhà máy nhiệt điện than.
Tiếp theo, việc PVC sử dụng tiền tạm ứng của dự án, là 1.080 tỷ đồng, vào mục đích khác đã ảnh hưởng đến nguồn lực trong triển khai dự án. Năng lực tài chính của PVC hạn chế dẫn tới khó khăn hoặc không đảm bảo khả năng thanh toán, giải ngân cho các nhà thầu phụ.
Thời gian qua, PVC chưa chủ động thu xếp được đủ nguồn vốn để triển khai công việc, không đủ nguồn lực tài chính và thiếu hụt nguồn tiền để thanh toán cho các công việc đã hoàn thành và tạm ứng cho các hợp đồng đã ký.
Bên cạnh đó, khó khăn trong thu xếp nguồn vốn còn thiếu và số vốn vay nước ngoài chưa giải ngân được rất lớn, trong khi thời hạn giải ngân cuối cùng, là ngày 28/9/2018, chưa được gia hạn.
Những khó khăn về đảm bảo dòng tiền cho dự án và việc vướng mắc trong việc lựa chọn nhà thầu cung cấp vật tư, thiết bị, dịch vụ đã ảnh hưởng đến việc chậm tiến độ dự án. Đồng thời dự án vẫn tiềm ẩn nguy cơ tiếp tục chậm tiến độ.
Báo cáo cũng cho biết một số thiết bị dù chưa đưa vào sử dụng nhưng đã bị quá thời hạn bảo hành của nhà sản xuất, chế tạo. Do vậy, việc dự án tiếp tục bị chậm tiến độ sẽ dẫn đến gia tăng rủi ro liên quan đến chất lượng thiết bị đã quá thời hạn bảo hành cuả nhà sản xuất.
Mặt khác, nhiều cán bộ của tổng thầu PVC và chủ đầu tư đang có biểu hiện tâm lý lo sợ các rủi ro pháp lý nên xin chuyển công tác. Càng về sau, tổng thầu càng khó khăn trong việc đảm bảo, duy trì nguồn nhân lực có chất lượng, kinh nghiệm quản lý tiến độ, đấu thầu, mua sắm.
PVN đề xuất một loạt kiến nghị
Văn bản của Bộ Công thương cho biết PVN đã kiến nghị cho phép điều chỉnh tiến độ hoàn thành dự án. Theo đó, tổ máy 1 sẽ hoàn thành vào tháng 6/2019 và tổ máy 2 vào tháng 9/2019.
Theo hợp đồng EPC ký năm 2011, dự án phải hoàn thành tổ máy số 1 vào tháng 9/2015, tổ máy số 2 vào tháng 3/2016. Như vậy, nếu hoàn thành dự án vào năm 2019 như kiến nghị của PVN thì tiến độ dự án chậm 42 đến 45 tháng.
Tuy nhiên, theo đánh giá của Bộ Công Thương, dự án rất khó hoàn thành vào năm 2019 như PVN báo cáo.
Do dự án bị chậm tiến độ nên việc PVN rà soát, cập nhật lại tiến độ để phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành của chủ đầu tư và tổng thầu là cần thiết. Tuy nhiên, Bộ Công thương nhấn mạnh việc xác định lại tiến độ hoàn thành dự án không miễn trừ các nghĩa vụ trách nhiệm của chủ đầu tư, của PVC theo Hợp đồng EPC đã ký và theo quy định pháp luật.
PVN trong văn bản gửi đi cũng kiến nghị cho phép miễn phạt hợp đồng với điều kiện PVC nỗ lực hoàn thành Dự án theo tiến độ điều chỉnh đã cam kết. Đối với việc này, Bộ Công thương cho biết cần phải theo quy định pháp luật. Hiện tại dự án chưa hoàn thành nên chưa thể có đánh giá tổng thể để đề xuất, kiến nghị với Thủ tướng xem xét.
Ngoài ra, PVN kiến nghị chấp thuận chủ trương để Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo Ocean Bank giải toả số dư tiền gửi của PVC (82 tỷ đồng) và đơn vị thành viên đang thi công tại Dự án là PVC-IC (45 tỷ đồng) đang bị phong toả để dùng cho dự án. Đồng thời cho OeacnBank/PVN tiếp tục gia hạn đến năm 2021 đối với hợp đồng cho vay uỷ thác đã ký kết vào năm 2011 để PVC tập trung nguồn lực cho dự án.