Theo cáo buộc, khoảng giữa năm 2013, Nguyễn Minh Hùng (cựu Chủ tịch HĐQT, kiêm TGĐ công ty VN Pharma) đặt Võ Mạnh Cường (cựu GĐ công ty TNHH Thương mại hàng hải quốc tế H&C) mua thuốc H-Capita 500mg Caplet (viết tắt là thuốc H-Capita).
Thuốc này chứa hoạt chất Capecitabine, dùng để chữa các bệnh ung thư vú, ung thư đại trực tràng mang nhãn mác công ty Helix Pharmaceuticals Canada (công ty Helix Canada) để bán và đấu thầu cung cấp cho các bệnh viện ở Việt Nam. Điều đáng nói, số thuốc mà VN Pharma nhập về bị xác định là thuốc giả.
Nguyễn Minh Hùng và Võ Mạnh Cường
Để làm thủ tục thông quan lô thuốc chữa ung thư giả này, ông Hùng đã chỉ đạo người khác chi 10.000 USD chi phí sử dụng pháp nhân cho công ty Austin Hồng Kông để được công ty này cung cấp giấy phép hoạt động về thuốc và nguyên liệu làm thuốc tại Việt Nam.
Nhằm hoàn chỉnh hồ sơ thông quan, theo yêu cầu của công ty VN Pharma và thực hiện chỉ đạo của ông Cường, Phạm Quỳnh Trang là nhân viên công ty H&C đã chỉnh sửa, nâng giá bán thuốc H-Capita trên hoá đơn thương mại từ 27 USD/hộp lên 75 USD/hộp, rồi chuyển hóa đơn trên cùng với bảng kê chi tiết hàng hóa và các giấy tờ khác qua email, nhờ Mai Thị Thu Nhật (vợ ông Cường) in ra, chuyển cho Võ Mạnh Cường đóng dấu công ty Helix Canada giả vào.
Những giấy tờ này sau đó được ông Cường chuyển cho công ty VN Pharma để làm thủ tục thông quan và nhận hàng.
Kết luận giám định của Viện Khoa học Hình sự Bộ Công an cho thấy: Hình dấu mang tên công ty Helix Canada đóng trên các tài liệu là hình dấu được đóng ra từ con dấu do CQĐT thu giữ khi khám xét công ty của Võ Mạnh Cường.
Đến ngày 11/4/2014, VN Pharma mở tờ khai hải quan số 6520, nhập khẩu 9.300 hộp thuốc H-Capita theo hợp đồng và các phụ lục hợp đồng giả nêu tại Chi cục Hải quan sân bay Tân Sơn Nhất, TP.HCM.
Khi làm thủ tục thông quan, nhân viên hải quan của Chi cục Hải quan sân bay Tân Sơn Nhất không phát hiện được sự bất hợp lý, không đồng nhất giữa các tài liệu trong hồ sơ nhập khẩu, nên đã cho thông quan lô thuốc H-Capita giả nêu trên.
Lòng vòng số tiền hưởng lợi
Để hợp thức hồ sơ, chứng từ thanh toán tiền mua lô thuốc H-Capita theo hợp đồng mua bán và các phụ lục hợp đồng giả nêu trên, ông Hùng chỉ đạo kế toán trưởng công ty VN Pharma dùng dịch vụ chuyển tiền thuê ở nước ngoài, để chuyển tiền ra nước ngoài.
Sau đó, VN Pharma đã lấy lại bằng tiền mặt từ dịch vụ chuyển tiền thuê tại TP.HCM và trả cho Võ Mạnh Cường 182.690 USD. Phi vụ này, ông Cường được hưởng lợi hơn 2 tỷ đồng.
Ngày 11/4/2014, lô hàng 9.300 hộp thuốc H-Capita được nhập về Việt Nam để tại kho của VN Pharma. Giá trị thực tế lô thuốc là 251.100 USD, quy đổi ra là hơn 5,3 tỷ đồng.
Tuy nhiên, VN Pharma đã khai báo giá trị là hơn 14 tỷ đồng. Trên cơ sở đó, xác định số thuế nhập khẩu phải nộp là hơn 700 triệu đồng.
Đến tháng 8/2014, Cục Quản lý Dược có công văn yêu cầu VN Pharma tạm ngừng nhập khẩu, lưu hành thuốc và đề nghị Cục An ninh chính trị nội bộ, Tổng Cục An ninh II Bộ Công an phối hợp xác minh nguồn gốc lô thuốc.
Đoàn Thanh tra của Cục Quản lý Dược thu giữ 1 hộp thuốc và Viện kiểm nghiệm thuốc TP.HCM thu giữ 10 hộp thuốc để kiểm tra, kiểm nghiệm chất lượng.
Đến ngày 18/9/2014, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an khởi tố vụ án, thu giữ 9.289 hộp.