Ngày 15/3, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) ban hành kết luận cuối cùng trong vụ việc rà soát hành chính lần thứ 13 (POR 13) biện pháp chống bán phá giá cá tra-basa của Việt Nam. Giai đoạn rà soát từ ngày 1/8/2015 đến 31/7/2016.
Mức thuế mà Mỹ áp dụng đối với cho Công ty Gò Đàng (GODACO), bị đơn bắt buộc duy nhất là 3,87 USD/kg, cao hơn 5,6 lần so với lần xem xét hành chính thứ 12 là 0,69 USD/kg.
Godaco là công ty duy nhất được chọn để xem xét hồ sơ nên DOC cũng áp dụng mức thuế này cho 8 doanh nghiệp khác bao gồm Caseamex, Cuu Long Fish, Dai Thanh Seafoods, Green Farms, Hung Vuong Group, NTSF Seafoods, Southern Fishery, Vinh Quang Fisheries.
Riêng đối với Cadovimex II Seafoods và Hoang Long Seafoods, mức thuế lên tới 7,74 USD/kg.
Các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra chịu mức thuế cao của Mỹ (Nguồn: SSI Research)
Tuy nhiên, theo SSI Research, Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn (HOSE: VHC) và Công ty TNHH thủy sản Biển Đông không nằm trong đợt rà soát vì vậy được hưởng mức thuế ưu đãi lần lượt là 0 USD và 0,19 USD/kg.
Các công ty xuất khẩu cá tra Việt Nam vô cùng "sốc" với quyết định của Mỹ. Họ cho rằng DOC sử dụng các yếu tố bất lợi để tính toán mức thuế chống bán phá giá.
Hồi giữa tháng 2, Việt Nam gửi đơn kiến nghị tới Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) việc "Cá tra Việt Nam bị hạn chế xuất khẩu sang Mỹ trong thời gian dài mà không đưa ra bằng chứng khoa học nào".
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sàn Việt Nam (VASEP), từ ngày 1/1 đến ngày 15/2 kim ngạch xuất khẩu cá tra sang Mỹ tăng 51% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 39,3 triệu USD (chiếm gần 16,5% tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra).
Hiện Việt Namcác doanh nghiệp nhập khẩu Mỹ đã ký trước các hợp đồng nhập khẩu cá tra với các nhà xuất khẩu Việt Nam cho vài tháng tới với giá khá cao , chủ yếu do thiếu nguồn cung nguyên liệu khu vực Đồng Bằng Sông Cửu Long và các doanh nghiệp lo ngại tình hình siết chặt quản lý của USDAtheo đạo luật Farm Bill 2014.
Cùng với đó, mức thuế cao trong đợt rà soát lần thứ 13 cũng có thể dẫn đến kim ngạch xuất khẩu các tra sang Mỹ của Việt Nam giảm trong năm nay. Với mức thuế từ 3,87- 7,74 USD/kg các doanh nghiệp gần như không có lãi do giá bán cá tra bình quân tại thị trường Mỹ hiện tại cũng đã khoảng 4-5 USD/kg.
Mặt khác, do được hưởng mức thuế 0% và giá bán bình quân cá tra xuất khẩu sang Mỹ tăng, SSI Research dự báo doanh thu và lợi nhuận của VHC tăng trưởng khá trong 6 tháng đầu năm 2018.