Lá thư tuyệt mệnh được bố mẹ chàng trai tìm thấy trên chiếc bàn máy tính vào ngày 12/6/2020. Họ nhìn nhau và chỉ hỏi một câu: "Làm thế nào một chàng trai 20 tuổi không thu nhập có thể đi vay tới gần 1 triệu USD." Lá thư được Alexander E. Kearns – 20 tuổi, sinh viên của Đại học Nebraska viết trước khi qua đời. Ngày hôm trước đó, Kearns đã lao ra trước một con tàu đang chạy để tự tử.
Giống như nhiều người khác, Kearns cũng đầu tư chứng khoán trong thời gian đại dịch diễn ra, đăng ký thành viên với Robinhood – công ty môi giới giao dịch không tính phí hóa hồng. Đây là một công cụ đầu tư qua ứng dụng điện thoại dễ dàng sử dụng và thậm chí còn tặng cổ phiếu miễn phí cho khách hàng mới.
Trong quý I/2020, ứng dụng này đã có tới 3 triệu tài khoản mới. Khi thị trường biến động mạnh do Covid-19, Kearns bắt đầu trải nghiệm giao dịch quyền chọn. Trong những lời trăn trối, chàng trai đã bày tỏ sự giận dữ với Robinhood, cho biết anh không hề biết mình đã làm gì ở thời điểm đó.
Alexander E. Kearns.
Trên thực tế, một ảnh chụp màn hình từ điện thoại của Kearns cho thấy rằng dù tài khoản của anh hiển thị số dư âm 730.165, nhưng đó không phải là khoản nợ bất hợp pháp mà chỉ là số dư tạm thời cho đến khi các cổ phiếu trong quyền chọn của anh thực sự ổn định trong tài khoản.
Tất cả các yếu tố dẫn đến hành động tự tử đều khó có thể xác định, đặc biệt là đối với những người trẻ. Tuy nhiên, cái chết bi thảm của Kearns là một câu chuyện mang tính cảnh báo về những rủi ro nghiêm trọng liên quan đến cuộc đua bắt đáy của các công ty môi giới giao dịch. Tại Mỹ, Robinhood, E-Trade, TD Ameritrade, Charles Schwab, Interactive Brokers, Fidelity và thậm chí Merrill Lynch cũng cung cấp dịch vụ giao dịch không tính hoa hồng và không yêu cầu số dư tối thiểu để thu hút người dùng trẻ. Trong đó, có rất nhiều người thiếu kiến thức về thị trường chứng khoán và những gì họ sắp phải đối mặt.
Bill Brewster – anh họ của Kearns, hiện là nhà phân tích nghiên cứu tại Sullimar Capital Group, chia sẻ: "Tôi đã nghĩ mọi thứ đều ổn." Anh cho biết chàng trai này rất yêu thích thị trường chứng khoán và hoạt động đầu tư", và sau đó "vào tối ngày thứ Sáu, chúng tôi nhận được cuộc gọi từ mẹ thằng bé, nó đã qua đời."
Theo chia sẻ của người thân, Kearns tỏ ra chán nản vào tối muộn ngày thứ Năm sau khi theo dõi tài khoản Robinhood của mình – có vẻ có 16.000 USD trong đó nhưng số dư là âm 730.165 USD. Trong bức thư tuyệt mệnh, Kearns khẳng định rằng anh không ủy quyền giao dịch ký quỹ và bị sốc khi chứng kiến tài khoản có khoản lỗ lớn đến vậy.
Brewster cho hay: "Khi nhìn thấy con số -730.000, thằng bé nghĩ rằng tương lai của nó đã sụp đổ. Kearns là một người rất có ý thức về tiết kiệm từ khi còn nhỏ."
Dù Robinhood không công bố chi tiết về tài khoản của Kearns, nhưng có thể chàng trai này đã giao dịch theo chiến lược "đầu cơ giá lên bằng quyền chọn bán" (bull put spread). Quyền chọn bán cho người mua quyền để bán tại giá thực hiện bất cứ thời điểm nào trước khi hết hạn, và bên bán quyền chọn bán sẽ phải mua lại cổ phiếu tại mức giá được định trước, nếu quyền chọn được thực hiện. Giao dịch này tự động diễn ra khi hết hạn, nếu giá của cổ phiếu cơ sở đóng cửa ở mức giá 1 xu trở lên dưới mức giá thực hiện.
Trong bức thư của Kearns, chàng trai cho biết các giao dịch mà anh đã bán và mua "đáng lẽ ra nên bị hủy bỏ" bởi chiến dịch bull put spread bao gồm bán quyền bán ở mức giá cao hơn, và mua quyền bán ở mức thấp hơn với cùng một kỳ hạn. Giao dịch này tạo ra một khoản lãi nếu giá thực tế cao hơn giá thực hiện tại ngày đáo hạn. Đây là một chiến lược có rủi ro ở mức hạn chế, bởi việc đồng thời mua và bán quyền bán đồng nghĩa với mức thua lỗ tối đa chỉ là mức chênh lệch giữa 2 giá thực hiện, trừ đi khoản chênh lệch của việc mua và bán quyền chọn bán.
Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp ngoại lệ, khi giá của cổ phiếu cơ sở khi hết hạn nằm giữa 2 mức giá thực hiện, hoặc có thể chuyển nhượng sớm – có thể đã xảy ra đối với tài khoản của Kearns.
Kearns có thể đã không hề biết rằng số dư âm trên chỉ là tạm thời và sẽ thay đổi khi cổ phiếu cơ sở được ghi vào tài khoản cùa anh. Việc hiện thị tiền mặt và sức mua âm ít khi xảy ra. Khi quyền chọn đầu tiên được xử lý nhưng giá chưa đến ngưỡng để thực hiện quyền chọn thứ 2, ngay cả khi danh mục vẫn đang có lãi.
Hiện tại, Robinhood không chia sẻ chi tiết về tài khoản của Kearns với lý do lo ngại về quyền riêng tư. Công ty này phát biểu: "Chúng tôi thực sự rất đau buồn khi biết tin, chúng tôi đã liên hệ để chia buồn với gia đình vào cuối tuần qua."
Tham khảo Forbes