Trong hơn một thế kỷ, những môi giới chứng khoán Hong Kong đã đi qua cả chiến tranh thế giới, những cuộc khủng hoảng tài chính cũng như cuộc chuyển giao đặc khu này từ Anh về Trung Quốc. Nhưng đại dịch virus corona có lẽ là mối đe dọa nghiêm trọng nhất từ trước đến nay.
Trung tâm tài chính châu Á, vốn là ngôi nhà của những môi giới huyền thoại như “Vua Xì gà” David Tung Wai - người vẫn hành nghề ở tuổi 80, nổi tiếng với việc giữ lại những truyền thống thường đã biến mất ở nhiều nơi khác.
Trong khi nhiều sàn giao dịch tại New York và London đã chuyển sang hình thức trực tuyến hoặc tự động hóa, các nhà môi giới tại Hong Kong lại quyết liệt từ chối những thay đổi này. 8 năm trước, họ đã thất bại trong việc phản đối động thái cắt giảm giờ nghỉ trưa từ 2 xuống 1 giờ. Lý do được các môi giới đưa ra là họ cần thêm thời gian để gặp gỡ khách hàng qua các buổi ăn trưa. Sàn giao dịch chứng khoán kiểu truyền thống tại Hong Kong đóng cửa vào năm 2017 - chậm hơn 25 năm so với sàn London.
Sàn giao dịch chứng khoán Hong Kong và các công ty môi giới tại đây vẫn giữ nhiều truyền thống vốn đã thay đổi ở những nơi khác. Ảnh: Bloomberg/Getty Images
Nhưng đại dịch Covid-19, vốn gây thử thách cho nhiều môi giới và các khách hàng của họ, chủ yếu là người cao tuổi, đã giáng một đòn mạnh vào lĩnh vực vốn đã lâu phụ thuộc vào quan hệ cá nhân - trong một số trường hợp là với giới thượng lưu Hong Kong. Điều này và việc gia tăng các quy định, các đối thủ mới với thế mạnh công nghệ, đã tạo nên một áp lực tổng hợp lên giới kinh doanh chứng khoán truyền thống tại đây.
Ông Dickie Wong, một môi giới tại Kingston Securities, người hay xuất hiện trên truyền hình tuyên bố “Đây là kết thúc của một kỷ nguyên”. Nhân viên của Wong những nhà môi giới nổi tiếng nhất thành phố, cho biết Kingston đã gặp nhiều khó khăn vì sự thiếu vắng các công ty niêm yết mới trên thị trường năm nay. Các vụ IPO trong khu vực trước đó thường thu hút lượng lớn đầu tư tư nhân.
Nhưng sự biến động của thị trường - thể hiện qua chỉ số Sang Heng giảm 20% năm ngoái do chịu ảnh hưởng bởi tác động của các cuộc biểu tình đường phố - đã khiến việc tìm kiếm khách hàng mới trở nên khó khăn. Ông Wong cũng cho biết sẽ rất khó khăn cho các nhà môi giới nhỏ lẻ có thể phục hồi ngay cả khi cổ phiếu tăng lại.
Theo ước tính của Chủ tịch Hiệp hội Chứng khoán Hong Kong (HKSA), Gordon Tsui, ít nhất 100 công ty thành viên của Hiệp hội đang chịu áp lực tài chính nghiêm trọng. Ít nhất 15 thành viên thị trường - bao gồm công ty môi giới và quản lý quỹ - đã phải ngừng giao dịch kể từ đầu năm. Trong cả năm 2019, 22 công ty đã phá sản. “Hầu hết các công ty chứng khoán quy mô nhỏ [đã] bị ảnh hưởng cực kỳ nghiêm trọng”, ông Tsui nói.
Một vài trong số những công ty này đã phải vật lộn để bắt kịp tiến bộ của công nghệ, một điểm yếu bị khoét sâu kể từ khi đại dịch Covid-19 bắt đầu. Dù Hong Kong không áp dụng các biện pháp phong tỏa nghiêm ngặt như nhiều nơi khác nhưng các công ty vẫn khuyến khích nhân viên làm việc tại nhà.
Điều này đã gây khó khăn cho ngay cả các doanh nghiệp lớn. David Friedland, Giám đốc điều hành khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Interactive Brokers có trụ sở tại Connecticut (Mỹ), cho biết rằng việc đáp ứng yêu cầu cần thiết để làm việc tại nhà trong một thành phố nổi tiếng với những căn hộ nhỏ là rất khó khăn. Công ty đã phải đặt hàng tai nghe chuyên dụng để ghi lại các cuộc trò chuyện khách hàng, nhằm đáp ứng các quy định của chính quyền.
Thị trường chứng khoán Hong Kong chịu ảnh hưởng nặng nề trong 2 năm qua bởi các cuộc biểu tình và dịch Covid-19. |
Ông Tsui, Chủ tịch HKSA, cũng nói về các công ty môi giới nhỏ tại thành phố, thường dùng các công nghệ ít phức tạp hơn, đã phải rất vất vả để giải quyết gánh nặng này.
Các nhà đầu tư chứng khoán phản ánh rằng đại dịch Covid-19 đã đẩy nhanh tiến trình vốn đã bắt đầu trong giới trẻ Hong Kong, điển hình như sự chuyển dịch sang các nền tảng trực tuyến. Xu hướng này là một trong những lý do mà SoFi, một công ty tài chính có trụ sở San Francisco, đã thực hiện thương vụ M&A quốc tế đầu tiên vào tháng này bằng việc mua lại 8 Securities, một công ty môi giới trực tuyến có trụ sở Hong Kong.
Mathias Helleu, Chủ tịch điều hành của 8 Securities, cho biết tăng trưởng khách hàng của công ty kể từ đầu năm một phần đến từ những người làm việc tại nhà. Nhưng vị cựu Giám đốc điều hành tại Etrade này cũng cho rằng một phần nguyên nhân dẫn tới điều này đến từ những gì mà ông mô tả là sự thất bại của các ngân hàng và các công ty tài chính khác. Thay vì phục vụ thế hệ Y (sinh vào những năm 80 và 90) của Hong Kong, các công ty này tập trung vào các sản phẩm truyền thống như quỹ tương hỗ nhằm bảo toàn các khoản lợi nhuận “vô cùng, vô cùng béo bở”.
“Tôi hiểu rằng, với tư cách của một startup, mọi thứ phụ thuộc vào chúng tôi để dẫn dường, nhưng tôi cũng ngạc nhiên với thời gian để các tổ chức lớn hơn bắt kịp, đặc biệt là khi so sánh với châu Âu và Mỹ”, ông Heulleu nói thêm.
Nhưng không chỉ thế hệ trẻ mới ngày càng háo hức đón nhận các công nghệ giao dịch và các nền tảng trực tuyến. Những người nghỉ hưu - khách hàng trung thành trong thời gian dài của các nhà môi giới độc lập tại Hong Kong - đã bắt đầu rời đi. “Mẹ tôi, 80 tuổi và bà có thể đặt lệnh [chứng khoán] qua internet”, ông Wong của Kingston Securities cho biết. “Vì vậy nhu cầu sử dụng dịch vụ tuyền thống sẽ còn tiếp tục chậm lại”.
Theo Financial Times