Theo kết quả điều tra của Báo cáo Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI 2021, Quảng Ninh là tỉnh được các doanh nghiệp đánh giá vượt trội so với các tỉnh còn lại cả về chất lượng cơ sở hạ tầng và môi trường kinh doanh. Quảng Ninh cũng đứng đầu về tỷ lệ doanh nghiệp tin tưởng chính quyền địa phương nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh (95%).
Chi tiết đánh giá của các doanh nghiệp FDI theo tỉnh, thành phố, với đường nét đứt thể hiện mức trung bình trong Điều tra PCI-FDI 2021
Một số tỉnh khác cũng nhận được đánh giá tích cực, như Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Bình Dương và Bắc Ninh.
Một số tỉnh có chất lượng cơ sở hạ tầng tốt, nhưng môi trường kinh doanh cần có thêm nhiều nỗ lực là Khánh Hòa, Tây Ninh, Hưng Yên, Đà Nẵng, Quảng Nam và Hải Phòng.
Một số tỉnh có chất lượng cơ sở hạ tầng còn hạn chế, nhưng môi trường kinh doanh đang được các doanh nghiệp FDI đánh giá cao là các tỉnh Bắc Giang, Bình Phước và Bà Rịa-Vũng Tàu.
Đánh giá của doanh nghiệp FDI đối với chất lượng cơ sở hạ tầng, môi trường kinh doanh và mức độ tin tưởng vào nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư của chính quyền địa phương. Trục X là điểm số chất lượng cơ sở hạ tầng, trục Y là điểm số chất lượng môi trường kinh doanh.
Về tổng thể, báo cáo cho biết, các đánh giá trung bình của doanh nghiệp FDI về chất lượng hạ tầng, môi trường kinh doanh và mức độ tin tưởng vào nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư của chính quyền các địa phương năm 2021 đều ở mức khá.
Cụ thể, chất lượng cơ sở hạ tầng năm 2021 và chất lượng môi trường kinh doanh lần lượt đạt ở mức 4,57/6 điểm và 3,65/5 điểm. Trong khi đó, mức trung bình điểm số tin tưởng chính quyền địa phương nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư theo cam kết đã đưa ra là 2.75 (65,1% tin tưởng). Có mức độ tương quan cao giữa các chiều cạnh này.
Cụ thể, mức tương quan giữa cơ sở hạ tầng và môi trường kinh doanh là 0,64, giữa chất lượng cơ sở hạ tầng và mức độ tin tưởng vào nỗ lực cải cách của chính quyển địa phương là 0,62, giữa chất lượng môi trường kinh doanh và mức độ tin tưởng vào nỗ lực cải cách của chính quyền là 0,89.
Các hệ số tương quan này đều có ý nghĩa về mặt thống kê (khoảng tin cậy 95%), cho thấy các doanh nghiệp FDI khi đánh giá tích cực về chất lượng cơ sở hạ tầng và môi trường kinh doanh, thì cũng thường tin tưởng vào nỗ lực cải cách của chính quyền địa phương.
Báo cáo đánh giá, điều tra PCI-FDI lần này ghi nhận những cải thiện tích cực trong môi trường kinh doanh Việt Nam theo đánh giá của các doanh nghiệp FDI.
Gánh nặng thanh, kiểm tra đã giảm, cùng với những chuyển biến tương đối tích cực trong cải cách thủ tục hành chính trong nhiều lĩnh vực. Gánh nặng chi phí không chính thức tiếp tục xu hướng giảm. Chất lượng lao động và chất lượng cơ sở hạ tầng cũng có những cải thiện tương đối rõ rệt theo thời gian.
Tuy nhiên, Việt Nam cũng cần tiếp tục nỗ lực cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh nhiều hơn nữa. Đó là tập trung cải cách những lĩnh vực thủ tục hành chính vẫn còn có tỷ lệ doanh nghiệp gặp phiền hà tương đối cao, như thuế, phòng cháy, xuất nhập khẩu, đăng ký đầu tư và bảo hiểm xã hội.
Việt Nam cũng cần tạo thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp trong thực hiện các thủ tục triển khai dự án đầu tư có công trình xây dựng, cụ thể là cấp phép xây dựng, thẩm duyệt phòng cháy, đánh giá tác động môi trường. Công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực cần tiếp tục đẩy mạnh, đặc biệt trong một số lĩnh vực như xuất nhập khẩu, thanh kiểm tra, thủ tục tố tụng tòa án và thủ tục hành chính đất đai.
Chất lượng cơ sở hạ tầng cũng cần nâng cao hơn nữa trong thời gian tới. Việt nam cũng cần tiếp tục cải thiện chất lượng nguồn nhân lực, cùng với việc đảm bảo nguồn cung lao động cũng là kỳ vọng từ phía các doanh nghiệp FDI đối với các địa phương.
Điều tra PCI-FDI 2021 tiếp tục phản ánh một thực tế là phần lớn các doanh nghiệp FDI vẫn có quy mô nhỏ và vừa, cho thấy nhiều nhà đầu tư nước ngoài đang hướng tới việc trở thành vệ tinh cho các dự án FDI lớn tại Việt Nam. Kết quả điều tra cũng ghi nhận tỷ lệ doanh nghiệp FDI sử dụng ba nhóm nhà cung cấp nội địa đều giảm trong năm 2021 so với năm 2020 và năm 2019, một dấu hiệu cho thấy các doanh nghiệp trong nước đang chật vật hơn trong việc tham gia chuỗi cung ứng cho các doanh nghiệp FDI tại Việt Nam.
Việt Nam do vậy cần có những chính sách hiệu quả hơn nhằm tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp trong nước hội nhập vào chuỗi giá trị toàn cầu, cũng như có thể tận dụng cơ hội kết nối với các doanh nghiệp FDI để hưởng lợi sự lan tỏa của công nghệ và quản trị.