Ớt là một trong những loại gia vị được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới, được sử dụng phổ biến trong các món ăn. Không những thế, màu sắc của ớt còn có thể dùng để trang trí và còn rất nhiều công dụng đối với sức khỏe.
Vị cay là một phần không thể thiếu trong bữa ăn hàng ngày của người dân đa số các nước Châu Á. Những nước nổi tiếng với ăn cay là Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan, Malaysia, Buhtan, Hàn Quốc… Ở Trung Quốc, các vùng Hà Nam và Tứ Xuyên sử dụng rất nhiều ớt, gừng và tiêu.
Tại Việt Nam, cây ớt ở Đồng Tháp và đặc biệt là ở huyện Thanh Bình được coi là “vựa ớt lớn nhất miền Tây”. Các xã vùng cù lao và các xã vùng ven sông Tiền là những khu vực tập trung nhiều diện tích trồng ớt. Sản lượng ớt tươi hơn 22.500 tấn/năm. Theo thống kê, diện tích trồng ớt ở tỉnh Đồng Tháp hiện có gần 2.000 ha/năm, năng suất bình quân hơn 10 tấn/ha.
Bên cạnh đó, Lạng Sơn cũng là một trong những vùng trồng ớt trọng điểm, diện tích trồng ớt trên địa bàn tỉnh đạt hơn 1.479ha, tăng 91ha so niên vụ năm 2022.
Về tình hình xuất khẩu , thống kê sơ bộ của Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA), tháng 11/2024 Việt Nam xuất khẩu được 318 tấn ớt, kim ngạch đạt 1,1 triệu USD, so với tháng trước lượng xuất khẩu giảm 26,9% tuy nhiên kim ngạch lại tăng 7,9%. Lào và Trung Quốc tiếp tục là thị trường xuất khẩu ớt chính của Việt Nam.
Lũy kế trong 11 tháng đầu năm Việt Nam xuất khẩu được 10.027 tấn ớt, tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 24,3 triệu USD. So với cùng kỳ năm ngoái lượng xuất khẩu tăng 5% và kim ngạch tăng mạnh 30,6%. Trung Quốc là thị trường xuất khẩu ớt lớn nhất của Việt Nam đạt 7.765 tấn, chiếm 77% thị phần . Quốc gia này đã giữ vai trò là thị trường xuất khẩu lớn nhất mặt hàng ớt trong những năm gần đây. Theo một số chuyên gia nhận định, do ớt Việt có độ cay cao và có nhiều loại khác nhau như ớt chỉ thiên, ớt hiểm, ớt sừng vàng... đều rất cay nên được thị trường này ưa chuộng.
Trên thế giới, Châu Á - Thái Bình Dương chiếm lĩnh thị trường với Ấn Độ là nước sản xuất và xuất khẩu ớt khô hàng đầu thế giới, chiếm hơn 6.11% vào năm 2021, tiếp theo là Việt Nam, Trung Quốc và Indonesia. Ấn Độ cũng là nhà sản xuất và tiêu thụ ớt hàng đầu thế giới với khoảng 36% sản lượng toàn cầu, xuất khẩu khoảng 30% tổng sản lượng.
Theo một nghiên cứu tại Úc, ăn ớt cay thường xuyên sẽ giúp cơ thể kiểm soát insulin trong máu. Đây là tác dụng có ích đối với bệnh nhân tiểu đường. Theo phân tích thống kê, người ăn ớt đã giảm đến 60% lượng đường huyết so với nhóm bệnh nhân không có thói quen ăn ớt cay. Do vậy đây là một gia vị không nên bỏ đối với người bị bệnh tiểu đường.
Capsaicin có trong ớt không chỉ là chất chống ung thư mà còn mang lại công dụng giảm đau giống như nguyên lý hoạt động của thuốc tê. Do đó, khi ăn ớt cay cảm giác đau sẽ không truyền được xung nhịp lên hệ thần kinh. Nhờ vậy mà cơ thể sẽ giảm xuất hiện đau nhức khó chịu.