Những bang đầu tiên ở Mỹ bị Covid-19 tấn công vào mùa xuân năm nay đều hi vọng rằng họ đã đi qua thời khắc tồi tệ nhất. Thế nhưng, thay vào đó virus lại đang quay trở lại.
Nhiều nơi có số ca nhiễm cao nhất trong giai đoạn trước – như California, Lousiana, Michigan và Washington – đang chứng kiến số ca tăng cao trở lại sau nhiều tháng giảm dần. Đó không phải là vấn đề xuất phát từ việc thực hiện nhiều xét nghiệm hơn mà ở một số nơi tỷ lệ phải nhập viện và tử vong cũng tăng cao.
Hôm chủ nhật, bang Florida ghi nhận 15.300 ca nhiễm trong 1 ngày, cao nhất từ trước đến nay. Theo các chuyên gia, làn sóng Covid-19 xuất hiện trở lại ở những bang này đều do một số nguyên nhân chung: cư dân không còn sẵn sàng tự nhốt mình trong nhà, từ chối đeo khẩu trang và những người trẻ tuổi tin rằng virus sẽ không thể khiến họ lâm bệnh nặng.
Tuy nhiên kể cả một số bang theo đảng Dân chủ đã trì hoãn tái khởi động nền kinh tế muộn hơn vài tuần so với các bang khác như ở Georgia, số ca nhiễm cũng đang tăng trở lại.
Hôm qua Thống đốc bang California Gavin Newsom đã quyết định rút lại nỗ lực tái mở cửa, cấm các nhà hàng, phòng tập, hiệu cắt tóc cũng như các địa điểm cầu nguyện trên toàn bang tổ chức các hoạt động tập trung đông người ở trong nhà.
Cho đến nay 3 bang thiệt hại nặng nhất trong làn sóng lây nhiễm đầu tiên là New York, New Jersey, Massachusetts chưa bị ảnh hưởng, tuy nhiên Thống đốc New York Andrew Cuomo vào cuối tuần trước đã khẳng định làn sóng thứ hai sắp ập đến.
"Số ca nhiễm đang tăng lên, tôi có thể cảm nhận làn sóng thứ hai đang tới. Câu hỏi duy nhất là nó sẽ nghiêm trọng đến đâu", ông nói.
Trong khi tuần trước mọi sự chú ý đổ dồn về các bang mà làn sóng thứ nhất đã bỏ qua và giờ đang bùng nổ như Arizona, Florida và Texas, ở California số ca nhập viện và số ca tử vong liên tiếp lập kỷ lục mới. California – bang đầu tiên đóng cửa nền kinh tế, ghi nhận kỷ lục 149 người chết vào thứ 4 tuần trước và từ đó đến nay đã có thêm hơn 320 người thiệt mạng.
"Dịch đang lây lan mạnh trong cộng đồng và số ca nhập viện tăng cao như hồi cuối tháng 4, chúng tôi hi vọng đây đã là đỉnh dịch", Barbara Ferrer, người đứng đầu cơ quan y tế cộng đồng của Los Angeles cho biết. Hôm chủ nhật tại đây ghi nhận 3.322 ca nhiễm mới và 18 ca tử vong.
Số ca nhiễm mới mỗi ngày của Louisiana đang tiến gần đến mức đỉnh của làn sóng thứ nhất. Washington cũng ở trong tình trạng tương tự.
Các chuyên gia cho rằng trong làn sóng thứ nhất số người nhiễm vẫn chưa đủ lớn để đạt đến ngưỡng tạo ra miễn dịch trong cộng đồng. Do đó vẫn còn rất nhiều người không có kháng thể và dễ dàng nhiễm bệnh. Theo Carl Bergstrom, giáo sư sinh học tại ĐH Washington, về cơ bản thì mức độ dễ tổn thương của người dân Mỹ trước Covid-19 không có gì thay đổi so với thời điểm đầu tháng 3.
Trong khi đó mức độ sẵn sàng ở trong nhà và đeo khẩu trang của người dân đã giảm đi đáng kể. Thậm chí đối với nhiều người thuộc đảng Cộng hòa từ chối đeo khẩu trang giống như 1 hành động thách thức. Chính bản thân Tổng thống Trump cũng từ chối công khai đeo khẩu trang đến tận chủ nhật vừa qua, khi ông tới thăm 1 bệnh viện quân đội.
Lệnh phong tỏa kéo dài 2 tháng đã giúp Michigan giảm số ca nhiễm xuống mức đủ thấp để dỡ lệnh buộc ở nhà vào tháng 6 vừa qua. Tuy nhiên chỉ sau vài tuần tình hình đã trở nên tồi tệ. Một trong những ổ dịch lớn nhất mới xuất hiện là quán bar Harper’s gần ĐH Michigan với hơn 180 ca. Một loạt quán bar khác cũng đã trở thành ổ dịch dù mức độ nhỏ hơn.
Lãnh đạo các bang vẫn đang cố gắng thuyết phục dân chúng rằng lần này hệ thống y tế đã được chuẩn bị tốt hơn. Ví dụ bang California cho biết số ca Covid-19 nằm viện chỉ chiếm 8,7% số giường mà các bệnh viện có thể cung cấp, hay hiện bang này đã có 46 triệu mặt nạ N95 so với con số 1 triệu chiếc hồi tháng 3.
Tuy nhiên nếu dịch bùng phát trở lại với tốc độ kinh hoàng, Los Angeles có thể hết giường bệnh chỉ trong vài tuần, và không ít bệnh nhân ở Imperial, vùng nông thôn nằm gần biên giới Mexico đang bị tàn phá nặng nề, đã chọn bay tới San Francisco chữa bệnh dù phải vượt qua chặng đường 400 dặm.
Thống đốc bang Louisiana John Bel Edwards hôm chủ nhật đã áp lệnh bắt buộc đeo khẩu trang và hạn chế tụ tập đông người. Hồi tháng 4, số ca nhiễm cao nhất trong 1 ngày tại đây là hơn 2.700 ca và thứ 6 tuần trước con số đã lên đến hơn 2.600 ca.
Joseph Kanter, 1 cán bộ y tế của bang, cho rằng đợt dịch hồi mùa xuân vẫn không tác động nhiều đến ý thức của người dân ở một số địa phương trong bang. Những người dân New Orleans đã có những ký ức sống động về những tháng ngày tồi tệ hồi tháng 3, tháng 4 và hiểu được virus có thể gây ra những điều khủng khiếp như thế nào, do đó họ hành động rất thận trọng. Tuy nhiên những thị trấn nhỏ đang chứng kiến số ca nhiễm tăng lên mà không tưởng tượng được điều đó sẽ kéo theo những gì. Họ vẫn nghĩ dịch bệnh là thứ xa xôi chỉ xảy ra ở các thành phố lớn mà thôi.
Nhưng John Swartzberg, giáo sư tại ĐH California, không cho rằng sự phớt lờ này là lý do chính khiến Mỹ thất bại trong cuộc chiến dập tắt Covid-19. "Điều đó không lý giải tại sao châu Âu hay Đài Loan không kiệt sức, mọi người đều phải trải qua chuyện này. Vấn đề nằm ở việc nước Mỹ thiếu 1 nhà lãnh đạo quyết tâm chống dịch đến cùng", ông nói.
Tham khảo Bloomberg