Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) cho biết, ngày 2/7/2019, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đã ban hành quyết định sơ bộ trong vụ việc điều tra chống lẩn tránh thuế chống bán phá giá (AD) và thuế chống trợ cấp (CVD) đối với thép các bon chống ăn mòn (thường được gọi là tôn mạ - CORE) và thép cán nguội (CRS) của Việt Nam sử dụng nguyên liệu thép cán nóng nhập khẩu từ vùng lãnh thổ Đài Loan (Đài Loan) và Hàn Quốc.
Theo đó, DOC sơ bộ khẳng định việc lẩn tránh thuế đối với hai sản phẩm này là có thật để xuất khẩu sang Mỹ. Vụ việc này được Mỹ khởi xướng điều tra từ ngày 2/8/2018.
Trước đó, năm 2015, Mỹ đã khởi xướng 3 vụ điều tra AD và CVD đối với CORE và CRS của Hàn Quốc và điều tra AD với CRS của Đài Loan. Năm 2016, Hoa Kỳ chính thức áp thuế với Hàn Quốc và Đài Loan, cụ thể:
Trong cả 2 vụ việc trên, nguyên đơn đều viện dẫn đến kết luận cuối cùng của DOC trong hai vụ việc điều tra chống lẩn tránh thuế với cùng sản phẩm trên từ Trung Quốc (AC CORE & CRS Trung Quốc) năm 2017 đó là quá trình sản xuất từ thép cán nóng nhập khẩu – nguyên liệu chính – sang CRS và CORE tại Việt Nam là "không đáng kể" và giá trị gia tăng của hàng hóa được sản xuất tại Việt Nam chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng giá trị hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ. Vì vậy, DOC cũng kết luận rằng có sự lẩn tránh thuế AD và/hoặc CVD từ Hàn Quốc và Đài Loan.
Bên cạnh đó, do Mỹ xác định Việt Nam là nước có nền kinh tế phi thị trường nên DOC cũng sử dụng giá trị thay thế từ Ấn Độ để tính toán chi phí nhằm xác định giá trị sản xuất tại Việt Nam.
Trên cơ sở quyết định sơ bộ của DOC, Hải quan Mỹ (CBP) sẽ bắt đầu thu tiền đặt cọc đối với CORE và CRS nhập khẩu từ Việt Nam mà sản xuất từ nguyên liệu là thép cán nóng của Hàn Quốc và Đài Loan. Khoản tiền đặt cọc sẽ tương đương với mức thuế AD và CVD cao nhất mà Mỹ đang áp dụng cho CORE và CRS có xuất xứ Trung Quốc hoặc Hàn Quốc và Đài Loan.
Cụ thể, DOC cho phép áp dụng cơ chế chứng nhận các doanh nghiệp sẽ không phải đặt tiền cọc nếu chứng minh được rằng CORE và CRS không được sản xuất từ thép cán nóng của Trung Quốc, Hàn Quốc và Đài Loan;
Bên cạnh đó, nếu doanh nghiệp không chứng nhận được hàng xuất khẩu sang Hoa Kỳ sử dụng nguyên vật liệu từ nguồn nào, doanh nghiệp sẽ bị áp mức thuế áp dụng đối với Trung Quốc do mức thuế này cao nhất để tránh trường hợp trốn thuế, cụ thể:
Ngoài ra, nếu doanh nghiệp chứng nhận được hàng xuất khẩu sang Mỹ không sử dụng nguyên vật liệu từ Trung Quốc, Hàn Quốc nhưng không chứng nhận được từ nước nào, doanh nghiệp sẽ bị áp mức thuế áp dụng đối với Đài Loan.Nếu doanh nghiệp chứng nhận được hàng xuất khẩu sang Mỹ không sử dụng nguyên vật liệu từ Trung Quốc nhưng không chứng nhận được từ nước nào, doanh nghiệp sẽ bị áp mức thuế áp dụng đối với Hàn Quốc (vì mức thuế này cao hơn của Đài Loan).
Các mức thuế trên sẽ được áp dụng đối với tất cả các lô hàng nhập khẩu vào Mỹ vào ngày hoặc sau ngày 2/8/2018 – ngày khởi xướng điều tra chống lẩn tránh thuế- mà chưa được thanh khoản.
Dự kiến, DOC sẽ thông báo quyết định cuối cùng về cuộc điều tra này vào tháng 9/2019.