Nền kinh tế đang vay mượn hơn 8 triệu tỷ đồng từ các ngân hàng

Tại Hội nghị của Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp diễn ra sáng 23/12, thay mặt cho Ngân hàng Nhà nước (NHNN), ngành Ngân hàng, Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng đã chia sẻ một số thông tin về điều hành chính sách tiền tệ, hoạt động ngân hàng và cho vay lĩnh vực doanh nghiệp thời gian qua.

Thống đốc Lê Minh Hưng cho biết, trong thời gian vừa qua, dưới sự chỉ đạo rất quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng, ngành Ngân hàng cũng đã đồng hành hỗ trợ doanh nghiệp, đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và đã đạt được các kết quả nổi bật.

Thứ nhất, về điều hành chính sách tiền tệ, hệ thống ngân hàng đã góp phần vào ổn định lãi suất, tỷ giá, tạo nền tảng ổn định kinh tế vĩ mô và thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Theo Thống đốc, điều đầu tiên và then chốt là để có được môi trường kinh doanh thuận lợi phải có nền tảng kinh tế vĩ mô vững chắc lâu dài. Chính vì vậy, thời gian vừa qua Chính phủ đã điều hành nhất quán, kiên định và trong điều hành chúng tôi đã thực thi theo phương châm giữ nền tảng kinh tế vĩ mô, thông qua đó tạo môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh. Đó là yếu tố chúng tôi cho rằng là thành công lớn nhất trong thời gian vừa qua.

Chúng ta nhìn thấy các chỉ số vĩ mô là lạm phát kiểm soát rất thấp, trong đó lạm phát cơ bản trong thời gian vừa qua chỉ trong biến động chỉ từ 1,4% đến dưới 2%, điều này có ý nghĩa rất quan trọng để giữ nền tảng chung cho cả nền kinh tế vĩ mô, cũng như hoạt động của các doanh nghiệp.

Vấn đề thứ hai được Thống đốc chia sẻ với cộng đồng doanh nghiệp trong bối cảnh thị trường quốc tế cũng như các nước trong khu vực đã có sức ép tăng lãi suất nhưng chúng ta đã kiểm soát và giữ ổn định được mặt bằng lãi suất cho vay và qua đó giảm được lãi suất.

NHNN đã điều hành, yêu cầu các TCTD tập trung vào việc tiết giảm các chi phí trong hoạt động của mình cũng như đẩy mạnh những nỗ lực xử lý nợ xấu, qua đó giảm bớt các chi phí tài chính, ổn định mặt bằng lãi suất huy động, để qua đó giảm được lãi suất cho vay. Chính vì vậy, chúng ta thấy diễn biến trong thời gian vừa qua, kể cả trong điều hành, ở những thời điểm đầu năm và tháng 8 và tháng 9/2019, NHNN trong lãi suất điều hành, chúng tôi đã giảm lãi suất để ổn định mặt bằng lãi suất cho vay. Đặc biệt, trong thời điểm cuối năm, mùa kinh doanh của các doanh nghiệp thì lãi suất cho vay của các ngân hàng có bước giảm rõ rệt.

"Hiện nay, trần lãi suất cho vay ưu tiên trong 5 lĩnh vực chỉ còn 6%/năm. Chúng tôi cho rằng đầy là điểm thành công trong điều hành chính sách tiền tệ của NHNN cũng như của các TCTD.", Thống đốc nói.

Vấn đề thứ ba là về tỷ giá và thị trường ngoại tệ, Thống đốc Lê Minh Hưng cho rằng, năm 2019, chúng ta đã rất linh hoạt, chủ động, theo sát và dự báo được những diễn biến phức tạp từ thị trương tiền tệ quốc tế và khu vực để có biện pháp, giải pháp chủ động trong kịch bản điều hành tỷ giá và thị trường ngoại tệ. Theo Thống đốc, điều này thể hiện sự nhất quán trong điều hành cũng như tính chủ động, tăng niềm tin của thị trường cũng như của cộng đồng doanh nghiệp và năng lực thực thi điều hành chính sách tiền tệ và tỷ giá của Ngân hàng Trung ương. Qua đó, chúng ta giữ được ổn định tỷ giá, kiểm soát được lạm phát, giữ ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối cung cầu của ngoại tệ và dáp ứng đầy đủ kịp thời các nhu cầu ngoại tệ của doanh nghiệp và hỗ trợ cho xuất khẩu.

"Có thể nói trong thời gian vừa qua dự trữ ngoại hối của chúng ta đã tăng mức kỷ lục, và so với đầu nhiệm kỳ này, dự trữ ngoại tệ đã tăng trên 2,5 lần so với cuối năm 2015, đây là một tấm đệm rất lớn cho quốc gia để dự phòng những tác động những yếu tố bất lợi từ bên ngoài tác động vào nền kinh tế của chúng ta.", Thống đốc chia sẻ.

Từ những yếu tố điều hành lạm phát, lãi suất, tỷ giá như vậy, có thể nói trong thời gian vừa qua, tổ chức xếp hạng tín nhiệm Standard & Poor's sau 9 năm đã nâng xếp hạng tín nhệm quốc gia của Việt Nam. Vừa qua khi làm việc với các tổ chức quốc tế, trong đó IMF đánh giá rất cao khả năng, năng lực điều hành CSTT và tỷ giá của Ngân hàng Trung ương, cũng với đó Ngân hàng Thế giới cũng đã nâng xếp hạng chỉ số tiếp cận tín dụng của Việt Nam tăng 7 bậc so với năm 2018. Việt Nam hiện đứng thứ 25/190 quốc gia và đứng thứ 2 trong ASEAN. Có thể nói các kết quả này nêu bật hiệu quả trong điều hành của Chính phủ và Ngân hàng Trung ương.

Thống đốc Lê Minh Hưng

Cũng tại Hội nghị, Thống đốc Lê Minh Hưng đã chia sẻ về chính sách điều hành tín dụng. Theo đó, trong thời qian vừa qua NHNN đã chỉ đạo mở rộng tín dụng một cách có hiệu quả để đáp ứng nhu cầu vốn của doanh nghiệp và tăng khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp, phục vụ phát triển sản xuất kinh doanh.

Để gia tăng dòng vốn, đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp, NHNN cũng đã tập trung rà soát hoàn thiện các khung khổ pháp lý tạo điều kiện cho các thành phần kinh tế được vay vốn theo năng lực tài chính và kinh doanh, mở rộng và đa dạng hóa các kênh tiếp cận tín dung. Đồng thời, NHNN cũng chỉ đạo các TCTD tập trung vốn và lĩnh vực sản xuất, đặc biệt là 5 lĩnh vực ưu tiên theo chỉ đạo của Chính phủ và xây dựng và triển khai nhiều chương trình cho vay ưu đãi, khuyến khích trong một số lĩnh vực ưu tiên như cho vay theo chuỗi giá trị bền vững trong hoạt động sản xuất nông nghiệp, chính sách thúc đẩy đầu tư vào năng lượng bền vững, cho vay tín dụng xanh, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao.

"Hiện nay, thực tế vốn trung dài hạn của nền kinh tế vẫn phải dựa vào hệ thống ngân hàng, trong khi nguồn vốn huy động của các TCTD chủ yếu là ngắn hạn, xấp xỉ 80% vốn huy động của nền kinh tế nhưng các TCTD bên cạnh việc quản trị rủi ro vẫn tiếp tục cung ứng xấp xỉ 50% tổng dư nợ tín dụng cho nền kinh tế đầu tư cho trung dài hạn", Thống đốc chia sẻ.

Phát biểu thêm về lĩnh vực tín dụng, người đứng đầu ngành Ngân hàng cho biết, đến nay quy mô tín dụng đã đặt trên 8 triệu tỷ đồng từ hệ thống ngân hàng, trong đó dư nợ đối với khối doanh nghiệp là trên 4 triệu tỷ đồng, chiếm trên 53%; trong đó doanh nghiệp Nhà nước chỉ khoảng xấp xỉ 5% trong tổng dư nợ tín dụng cho doanh nghiệp. Trong khi khối doanh nghiệp tư nhân chiếm 43% tổng dư nợ tín dụng, còn lại là hộ kinh doanh và cá nhân chiếm khoảng 45,7% tổng dư nợ tín dụng. "Có thể nói là nguồn lợi tín dụng rất lớn đã tập trung vào cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp tư nhân và cá nhân", Thống đốc khẳng định.

Để tiếp tục tăng khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp, theo Thống đốc chia sẻ, thời gian qua NHNN đã chỉ đạo triển khai các giải pháp cải cách thủ tục hành chính không chỉ trong NHNN mà trong các TCTD, đổi mới, đơn giản hóa thủ tục cho vay để tăng khả năng tiếp cận vốn đối với doanh nghiệp. Đồng thời, ngành Ngân hàng cũng đã tăng cường đối thoại qua chương trình kết nối Ngân hàng – Doanh nghiệp với 6 hội nghị lớn ở 3 thành phố lớn ở 3 khu vực kinh tế trọng điểm và hơn 300 cuộc đối thoại doanh nghiệp ở các chi nhánh tỉnh, thành phố để tăng cường khả năng tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trong việc tiếp cận vốn.

Về định hướng điều hành thời gian tới, Thống đốc Lê Minh Hưng cho biết, NHNN sẽ điều hành lãi suất, tỷ giá ổn định, linh hoạt phù hợp với các cân đối vĩ mô và diễn biến thị trường.