Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, dịch Covid-19 mặc dù đã được kiểm soát tại Trung Quốc, nhưng lại lan rộng ra nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, đặc biệt là tại Mỹ và châu Âu - thị trường xuất khẩu hạt điều truyền thống của Việt Nam. Tại Mỹ và EU, việc hạn chế đi lại của người dân khiến nhu cầu dự trữ thực phẩm thiết yếu tăng. Trong khi, hạt điều lại là thực phẩm phụ, người tiêu dùng sẽ ưu tiên cho các thực phẩm quan trọng khác. Giá hạt điều chế biến giảm do giá nguyên liệu thô giảm và quá trình vận chuyển hạt điều chế biến cũng gặp khó khăn.
Việc siết chặt kiểm soát, tăng cường kiểm dịch ở biên giới và đóng cửa một số cửa khẩu khiến nhập khẩu hạt điều từ thị trường Campuchia về Việt Nam chậm. Giá hạt điều thô của Campuchiavà Việt Nam đều đang ở mức thấp. Giá hạt điều tươi ở Campuchia khoảng 18.000 - 20.000 đồng/kg, thu hồi 27 - 27,5% (tương đương 170-180 hạt/kg).
Tại Việt Nam, mùa vụ hạt điều năm nay cho năng suất cao, chất lượng tốt, nhưng giá ở mức thấp, dao động khoảng 22.500 - 23.000 đồng/kg, tỷ lệ thu hồi 27,5 - 28% (tương đương 180 - 185 hạt/kg).
Giá hạt điều chế biến giảm mạnh trong bối cảnh giao dịch diễn ra ảm đạm. Hiện một số nhà máy sản xuất lớn ở Việt Nam chào bán hạt điều nhân loại W320 từ 2,95 - 3,05 USD/ lb; hạt điều loại W240 từ 3,30 - 3,40 USD/lb. Trong khi đó, giá chào bán hạt điều chế biến của các nhà máy nhỏ giao kỳ hạn từ tháng 4 đến tháng 10/2020 còn thấp hơn: Giá chào bán hạt điều loại W320 từ 2,75 - 2,80 USD/ lb; hạt điều loại W240 từ 3,10 - 3,15 USD/lb.
Theo số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan, xuất khẩu hạt điều tháng 3/2020 đạt 43,9 nghìn tấn, trị giá 309,24 triệu USD, tăng 68,4% về lượng và tăng 76% về trị giá so với tháng 2/2020, tăng 38,3% về lượng và tăng 24,3% về trị giá so với tháng 3/2019. Tính chung quý I/2020, xuất khẩu hạt điều đạt 54,7 nghìn tấn, trị giá 666,9 triệu USD, tăng 19,4% về lượng và tăng 4,4% về trị giá so với cùng kỳ năm 2019.
Tháng 3/2020, giá xuất khẩu bình quân hạt điều đạt mức 7.037 USD/tấn, giảm 0,8% so với tháng 2/2020 và giảm 10,2% so với tháng 3/2019. Tính chung quý 1/2020, giá xuất khẩu bình quân hạt điều giảm 12,5% so với cùng kỳ năm 2019, xuống còn 7.044 USD/tấn. Trong quý 1/2020, giá xuất khẩu bình quân hạt điều sang hầu hết các thị trường giảm so với cùng kỳ năm 2019, chỉ có giá xuất khẩu sang thị trường Ấn Độ tăng 16,6%.
Theo Cục Xuất nhập khẩu, hiện một số khách hàng trên thế giới yêu cầu các nhà máy giao hàng sớm nhất có thể do lo ngại việc vận chuyển hàng hóa trên toàn cầu có thể gặp khó khăn, cước tàu vận tải tăng cao. Tuy nhiên, Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) khuyến cáo các nhà máy chế biến nên bình tĩnh, không nên bán tháo. Đồng thời, các nhà máy chế biến nên nhập khẩu hạt điều thô từ từ khi thấy giá phù hợp. Các doanh nghiệp trong nước nên thận trọng khi mua hạt điều thô từ châu Phi, chú ý kiểm tra chất lượng sản phẩm. Trong bối cảnh khó khăn chung, các doanh nghiệp chế biến nên thu mua hạt điều thô trong nước nhằm góp phần giữ vững và phát triển vùng nguyên liệu tại chỗ.
Do đó, các nhà máy chế biến hạt điều Việt Nam cần theo dõi sát diễn biến thị trường, đồng thời cũng nên có kế hoạch chuẩn bị cho năm 2021.