Đó là quan điểm của các chuyên gia tại hội thảo: “Môi giới BĐS Việt Nam - chuyên nghiệp và hội nhập quốc tế” do Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) tổ chức mới đây tại Tp.HCM trong khuôn khổ chuỗi các hoạt động của Ngày hội môi BĐS 2019.
Môi giới BĐS tăng trưởng nhanh…
BĐS là lĩnh vực có tốc độ tăng trưởng ấn tượng những năm gần đây. Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong 11 tháng đầu năm 2018, số doanh nghiệp được thành lập mới là 11.637 doanh nghiệp, tăng 6,5%. Trong đó, lĩnh vực BĐS áp đảo với 6.423 doanh nghiệp thành lập mới, tăng 41,7%.
Riêng 3 tháng đầu năm 2019, lĩnh vực kinh doanh BĐS tăng trưởng 26,3% với 1.548 doanh nghiệp mới được thành lập. Đáng chú ý, trong số hàng ngàn doanh nghiệp BĐS thành lập mới mỗi năm, số doanh nghiệp môi giới đang chiếm một lượng đông đảo.
Hiện cả nước có khoảng 300.000 môi giới hoạt động nhưng chỉ có 27.000 người có Chứng chỉ hành nghề theo luật cũ, 8.000 người đã có Chứng chỉ hành nghề theo luật mới
Cùng với sự tăng trưởng của doanh nghiệp BĐS là lực lượng môi giới tham gia vào thị trường cũng tăng đột biến. Hiện cả nước có khoảng 300.000 môi giới hoạt động nhưng chỉ có 27.000 người có Chứng chỉ hành nghề theo luật cũ, 8.000 người đã có Chứng chỉ hành nghề theo luật mới.
Theo các chuyên gia, nhà môi giới tại Việt Nam nhìn chung đều “thờ ơ” và bỏ qua những quy định của pháp luật khi hành nghề. Khi rào cản pháp luật vô hình chung không có nhiều “giá trị” với những người làm nghề môi giới, thì việc trông đợi các nhà môi giới tuân thủ đạo đức nghề nghiệp, đóng góp cho sự phát triển minh bạch của thị trường BĐS là một điều không đơn giản.
…Nhưng bị nhìn “sai lệch” bởi các thành phần cơ hội, chụp giật
Ông Nguyễn Văn Đính, Tổng thư kí Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cho biết, việc quá nhiều môi giới chưa có chứng chỉ hành nghề nhưng đã vội vã tham gia thị trường đã tạo ra nhiều hệ lụy bất cập trên thị trường.
Việc thiếu nghiêm túc trong hoạt động môi giới, chạy theo hoa hồng, phó mặc quyền lợi khách hàng, thậm chí thổi giá, lừa đảo chính là nguy cơ và mầm mống dẫn đến những biến động bất thường của thị trường như giai đoạn trước đây.
“Hệ quả là hình ảnh của rất nhiều môi giới chuyên nghiệp cũng bị sai lệch trong con mắt của người dân, trở thành các "cò đất””, ông Đính nhấn mạnh.
Cùng quan điểm, ông Trần Minh Hoàng - Phó Tổng thư ký Hội môi giới Bất động sản Việt Nam cho biết, hiện nay hoạt động môi giới BĐS đan xen giữa các hoạt động chuyên nghiệp và tự phát, nghiệp dư, hỗn độn, phức tạp. Theo ông Hoàng, việc hành nghề chui, vi phạm pháp luật chưa được quản lý, kiểm soát.
Hoạt động môi giới BĐS Không có sự phân biệt giữa người hành nghề chân chính, chú trọng phát triển nghề nghiệp , tuân thủ pháp luật và những người hoạt động môi giới chui, chú trọng kiếm tiền nhanh, thiếu chuyên môn, trục lợi, cạnh tranh không lành mạnh.
Theo Phó Tổng thư kí Hội môi giới BDDS Việt Nam, người hành nghề môi giới BĐS chân chính chưa được bảo vệ, trong khi kinh doanh chộp giật, vi phạm luật pháp diễn ra khá phổ biến
Theo ông Hoàng, hiện người môi giới BĐS còn yếu về chuyên môn, xem nhẹ trách nhiệm đạo đức, coi thường các quy định quản lý. Trên 90% tin rao bán bất động sản nhà ở riêng lẻ thiếu chính xác, có sai lệch thông tin hoặc về vị trí, giá cả hoặc thông tin về pháp lý BĐS, quy hoạch. Gần 100% giao dịch BĐS riêng lẻ, giao dịch BĐS trên thị trường thứ cấp không đóng thuế thu nhập từ hoạt động môi giới BĐS. Ngoài ra, hoạt động thông tin ảo, đồn thổi giá, sai lệch quy hoạch diễn ra khá nhiều trên thị trường BĐS.
“Thực trạng thị trường cho thấy người hành nghề môi giới BĐS chân chính chưa được bảo vệ, trong khi kinh doanh chộp giật, vi phạm luật pháp diễn ra khá phổ biến”, ông Hoàng nhấn mạnh.
Nói về hoạt động của môi giới tự phát và môi giới chuyên nghiệp, ông Phạm Lâm, Chủ tịch DKRA Việt Nam cũng có những nhìn nhận đánh giá xung quanh vấn đề này. Theo ông Lâm, mọi người hay nói ai cũng có thể làm môi giới BĐS nhưng đáng nhẽ phải nói ngược lại là: Không phải ai cũng có thể làm môi giới BĐS.
Bởi theo ông Lâm, một môi giới được gọi là chuyên nghiệp thì phải được đào tạo bài bản, có kiến thức chuyên môn sâu, định hướng rõ ràng về nghề nghiệp. Đặc biệt, môi giới phải là nghề am hiểu kiến thức “khủng”, hội tụ nhiều kỹ năng, liên tục học hỏi. “Tuy nhiên, hiện tại đang thiếu cơ chế quản lý tốt ngành môi giới BĐS nên xã hội chưa có cái nhìn đúng đắn về nghề này”.
Chính vì sự lỏng lẻo trong cơ chế đã khiến những môi giới chuyên nghiệp chông chênh trong nghề trong khi những môi giới tự phát, thiếu chuyên môn thì bùng phát mạnh mẽ. Ông Lâm cho biết, trên thị trường hiện nay rất nhiều môi giới nghiệp dư, đi làm môi giới ở mọi lứa tuổi và xem đó là ngành nhanh làm giàu, mặc dù không rõ về pháp lý dự án để tư vấn cho khách hàng. Đó là những người thấy thị trường sốt thì “nhảy” vào, hết sốt thì nghỉ.
“Đó chính là lý do người ta nhìn nhận nghề môi giới bằng những từ ngữ chưa đúng như “cò đất” bởi người ta nghĩ rằng những người làm công việc là tranh thủ, là cơ hội, nhìn vào lợi ích của họ nhiều hơn khách hàng….”, ông Lâm cho hay.
Theo ông Lâm, còn rất nhiều quy định, cơ chế pháp luật chưa rõ ràng cho ngành nghề này khiến nghề môi giới chưa được nhìn nhận đúng và chuyên nghiệp, gây thất thoát cho khách hàng, doanh nghiệp và thị trường.
“Sự chuyên nghiệp nghề môi giới người ta thường hay nói đến phạm trù đạo đức. Nhưng, theo tôi, cứ phải luật hóa, theo quy định pháp luật mà làm cho rõ ràng”, ông Lâm nhấn mạnh.