Theo dữ liệu của Batdongsan.com.vn, giá rao bán trung bình các loại hình nhà ở Hà Nội hiện nay là 22,8 tỷ đồng/căn với nhà mặt phố, 17,8 tỷ đồng/căn với biệt thự, 6,3 tỷ đồng/căn với nhà riêng và 3,1 tỷ đồng/căn đối với chung cư.
Đơn vị này ước tính thu nhập bình quân của người lao động Hà Nội năm 2023 là 135 triệu đồng/năm. Như vậy, để sở hữu một căn nhà mặt phố tại Hà Nội, người dân thủ đô cần “cày cuốc” 169 năm, muốn sở hữu nhà riêng thì cần 132 năm, mua nhà riêng sẽ mất 47 năm, còn mua căn hộ chung cư mất 23 năm (giả thiết họ dùng toàn bộ thu nhập để mua nhà).
Trong khi đó, tại TP.HCM, giá rao bán trung bình một căn nhà mặt phố là 25 tỷ đồng, tương đương với 169 năm thu nhập bình quân của người lao động tại thành phố này. Giá trung bình mỗi căn biệt thự là 24 tỷ đồng, tương đương 162 năm thu nhập của người dân. Giá nhà riêng rơi vào khoảng 7,9 tỷ đồng/căn, tương đương 53 năm thu nhập. Còn chung cư được rao bán với mức giá trung bình 3,5 tỷ đồng/căn, gần bằng 24 năm thu nhập. Mức thu nhập bình quân của người lao động TP.HCM trong năm 2023 được ước tính khoảng 148 triệu đồng/năm.
Dù số năm tích lũy để mua chung cư Hà Nội và TP.HCM là hơn 20 năm, thấp hơn nhiều so với các loại hình khác nhưng đây vẫn là một con số lớn. Trong khi đó, giá trung bình căn hộ chung cư tại Vùng thủ đô Tokyo (Nhật Bản) vào năm 2019 chỉ bằng 8,8 năm thu nhập bình quân hộ gia đình ở thủ đô Tokyo và khu vực lân cận, theo dữ liệu từ Công ty Nghiên cứu thị trường Statista (Đức). Cũng theo đơn vị này, giá căn hộ sơ cấp Singapore năm 2020 tương đương 15,4 năm thu nhập bình quân hộ gia đình.
Ông Nguyễn Quốc Anh, Phó Tổng giám đốc Batdongsan.com.vn nhận định việc mua nhà ở các đô thị lớn Việt Nam sẽ ngày càng khó khăn, do đó người dân cần có kế hoạch tích lũy, gia tăng thu nhập để sớm mua được nhà thay vì chờ đợi giá giảm sâu.
Báo cáo của Batdongsan.com.vn cho thấy Việt Nam đứng hàng đầu Đông Nam Á về mức độ chênh lệch giữa giá nhà và thu nhập bình quân của người lao động. Từ năm 2018 đến 2021, tỷ lệ chênh lệch giá bất động sản với thu nhập bình quân của người Việt Nam không ngừng tăng, vượt cả Singapore. Trong khi chỉ số này ở Indonesia, Malaysia và Thái Lan có dấu hiệu giảm.
Ông Nguyễn Quốc Anh dự báo: “Giá bất động sản Việt Nam sẽ khó có xu hướng giảm và khoảng cách giữa giá nhà với thu nhập bình quân của người dân sẽ ngày càng tăng lên”.
Tuy nhiên, thu nhập thực tế của người dân có thể cao hơn con số thống kê, nhiều người Việt không chỉ sống bằng lương. Báo cáo tâm lý người tiêu dùng bất động sản Việt Nam (CSS) đầu năm 2023 của phản ánh 80% số người tham gia khảo sát đã sở hữu ít nhất một bất động sản và có từ 66% – 87% trong số họ dự định mua thêm bất động sản thứ hai, thứ ba trong vòng một năm tới.
Ông Quốc Anh cũng đưa ra một số lưu ý cho người mua bất động sản trước khi "xuống tiền” cho loại tài sản giá trị lớn này. Thứ nhất, cần dành thời gian tìm hiểu và đến khảo sát thực tế khu vực, căn nhà mình muốn mua, xem xét các yếu tố giao thông, hạ tầng có thuận tiện hay không. Thứ hai, cần tính toán kỹ phương án tài chính, nhất là những ai dùng đến đòn bẩy tài chính, trong bối cảnh lãi suất ngân hàng vẫn đang ở mức cao. Thứ ba, người mua nên tìm hiểu nhiều nguồn thông tin rõ ràng, uy tín cũng như tham khảo tư vấn từ người có kinh nghiệm và những chuyên gia trong lĩnh vực bất động sản.