Năm 2019 thực sự là một năm thăng trầm của TTCK Việt Nam. Trong bối cảnh chiến tranh thương mại leo thang và dòng vốn rút khỏi các thị trường chứng khoán mới nổi, TTCK Mỹ tăng hơn 30%, TTCK Việt Nam ghi nhận mức tăng 7,67% của Vn-Index và 2,81% của Vn30-Index. Thị trường được nâng đỡ chủ yếu từ nhóm cổ phiếu Vingroup, nhóm chiếm 15% tỷ trọng của sàn HoSE (VIC tăng 21%, VHM tăng 17%, VRE tăng 22%), trong khi có rất nhiều cổ phiếu sụt giảm mạnh khiến tài sản của các tỷ phú trên sàn chứng khoán bốc hơi.
Người mất tiền nhiều nhất: hơn 5.300 tỷ
Hai tỷ phú mới lọt top tỷ phú đô la của Forbes năm ngoái là ông Nguyễn Đăng Quang, Chủ tịch Tập đoàn Masan và ông Hồ Hùng Anh, Chủ tịch ngân hàng Techcombank là hai nhân vật mất tiền nhiều nhất trên TTCK Việt Nam 2019, với mức giảm trên dưới 5.300 tỷ.
Ông Nguyễn Đăng Quang và Hồ Hùng Anh
Cụ thể, tài sản của ông Nguyễn Đăng Quang giảm 5.318 tỷ xuống còn 14.470 tỷ, số tiền này chỉ bao gồm giá trị cổ phiếu niêm yết mà ông Quang nắm giữ trên sàn như TCB, MSN, MCH (bao gồm sở hữu cá nhân và sở hữu thông qua CTCP Masan – công ty mẹ sở hữu 31,24% cổ phần Tập đoàn MSN và 15% Techcombank, và công ty TNHH MTV Xây dựng Hoa Hướng Dương, sở hữu 13,24% cổ phần MSN). Ông Nguyễn Đăng Quang đang sở hữu 48,5% cổ phần của CTCP Masan và ông Hồ Hùng Anh nắm giữ 47,56% công ty này.
Trong khi đó, theo danh sách của Forbes ở thời điểm hiện tại giá trị tài sản của ông Quang vẫn đạt trên 1 tỷ USD (đầu năm 2019 là 1,3 tỷ USD).
Biến động giá cổ phiếu Masan Group và Techcombank trong 1 năm qua
Trong năm qua, tất cả nhóm cổ phiếu MSN đang niêm yết trên sàn đều giảm mạnh: MSN giảm 27% do ảnh hưởng từ thông tin nhận sáp nhập Vincommerce, MCH giảm 14%, TCB giảm 8,9%.
Tài sản của ông Hồ Hùng Anh giảm 5.284 tỷ đồng, xuống 14.898 tỷ đồng, giảm 26% trong năm qua. Đứng tên cá nhân, ông Hồ Hùng Anh đang nắm giữ 39,3 triệu cổ phiếu TCB, tuy nhiên gia đình ông bao gồm vợ, mẹ, em gái và con trai đang nắm giữ tổng cộng 555,85 triệu cổ phiếu TCB và 5,65 triệu cổ phiếu MSN. Theo thống kê của Forbes, tài sản thực của ông Hồ Hùng Anh hiện nay khoảng 1,4 tỷ USD.
Tài sản bốc hơi nhiều nhất: 82%
Nếu tính về tỷ lệ, người mất tiền nhiều nhất trên TTCK năm qua là ông Nguyễn Ảnh Nhượng Tống, Chủ tịch HĐQT CTCP Tập đoàn Yeah1. Tài sản của ông Tống trong năm qua đã bốc hơi 82%, giảm từ 2.663 tỷ xuống còn 478 tỷ.
Quán quân "mất tiền" của năm 2019
Lên sàn vào tháng 6/2018 với mức định giá cao chót vót, YEG đã rơi từ 319.000 ngày đầu lên sàn chỉ còn 37.000 đồng/cp ở thời điểm hiện tại do ảnh hưởng từ sự cố Youtube.
Biến động giá cổ phiếu Coteccons, Yeah1, Minh Phú và Chứng khoán Bản Việt trong 1 năm
Cụ thể, tháng 3/2019, Youtube đã chấm dứt quan hệ hợp tác với Yeah1 do liên quan đến công ty SpringMe Pte Ltd (công ty có trụ sở Thái Lan, do Yeah1 sở hữu 16,93%) đã có hoạt động quản lý tuyển chọn kênh chưa phù hợp với chính sách của Youtube, điều này dẫn tới việc Youtube áp dụng chính sách tương tự với tất cả công ty khác liên quan với Tube Adsense trực thuộc tập đoàn. Mặc dù đánh giá sự cố là "nhỏ" song kết quả kinh doanh quý 2 và quý 3 của Yeah1 bị ảnh hưởng nặng nề, lỗ lần lượt 117 tỷ quý 2 và 126,4 tỷ trong quý 3, đi ngược hoàn toàn với kỳ vọng ban đầu của ông Chủ tịch Yeah1 là tập đoàn này sẽ tăng trưởng trở lại 50-60% chỉ 6 tháng sau sự cố.
Ông Nguyễn Bá Dương Chủ tịch Coteccons
Nhân vật mất tiền nhiều thứ hai, nếu tính về tỷ lệ phần trăm là ông Nguyễn Bá Dương, Chủ tịch CTCP Xây dựng Coteccons. Năm qua, giá trị tài sản tính theo cổ phiếu niêm yết của ông Dương đã giảm 417 tỷ từ 613 tỷ xuống còn 197 tỷ sau khi cổ phiếu CTD mất hơn 66%, giảm từ 115.000 đồng/cp còn 51.300 đồng/cp khi thị trường xây dựng ảm đạm.
Số dự án được cấp phép tại Tp.HCM (nguồn: Bloomberg)
Theo một thống kê, số lượng dự án được cấp phép năm 2019 tại TP.HCM chỉ bằng một nửa so với năm 2018 và bằng 1/3 năm 2017. 9 tháng đầu năm, CTD ghi nhận 16.262 tỷ doanh thu, lợi nhuận sau thuế thu về 478 tỷ đồng, lần lượt giảm 22% và 60% so với 9 tháng đầu năm 2018. ĐHCĐ hồi tháng 4/2019, xung đột giữa ông Nguyễn Bá Dương và nhóm cổ đông Kusto nổ ra đã khiến đề xuất sáp nhập Ricons và chi trả ESOP không được thông qua, nhiều cổ đông đặt dấu hỏi về việc Ricons vẫn tăng trưởng lợi nhuận trong khi biên lợi nhuận của Coteccons giảm mạnh. Cổ đông nước ngoài của CTD là nhóm quỹ KIM của Hàn Quốc đã bán toàn bộ hơn 7,3 triệu cổ phiếu CTD nắm giữ.
Ông Lê Văn Quang, Chủ tịch Thủy sản Minh Phú và vợ Chu Thị Bình
Vợ chồng ông chủ Công ty CP Tập đoàn thủy sản Minh Phú cũng bốc hơi 46% tài sản trong năm nay. Giá trị cổ phiếu của bà Chu Thị Bình giảm 654 tỷ, còn 755 tỷ, trong khi giá trị cổ phiếu của ông Lê Văn Quang giảm 597 tỷ xuống còn 690 tỷ. Cổ phiếu MPC giảm gần 40% trong năm qua khi vướng phải cáo buộc từ Nghị sĩ Lahood liên quan đến việc nhập tôm nguyên liệu từ Ấn Độ để tránh thuế chống bán phá giá tôm của Mỹ. Sau cáo buộc này không có bất cứ yêu cầu gì từ phía cơ quan Hoa Kỳ đối với hoạt động xuất khẩu của MPC. Mặc dù vậy lợi nhuận của công ty vẫn giảm mạnh do thiếu nguyên liệu và ảnh hưởng từ thị trường Mỹ và Hàn Quốc. 11 tháng đầu năm 2019, sản lượng xuất khẩu của Minh Phú giảm 11,9% cùng kỳ năm trước, riêng tháng 11 giảm 23%.
Một số cái tên mất nhiều tiền nhất trong năm 2019 có thể điểm đến như ông Bùi Thành Nhơn, Chủ tịch Novaland giá trị cổ phiếu giảm 850 tỷ, xuống còn 11.405 tỷ, hay bà Nguyễn Hoàng Yến, vợ ông Nguyễn Đăng Quang Chủ tịch Masan mất 839 tỷ, bà Trương Thị Lệ Khanh, Chủ tịch Vĩnh Hoàn mất 621 tỷ, ông Nguyễn Duy Hưng, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc SSI mất 592 tỷ (giảm 29%), ông Tô Hải, Tổng giám đốc chứng khoán Bản Việt mất 537 tỷ (giảm 37%)…