Theo nội dung bản án sơ thẩm, với chức vụ được giao, ông Đặng Thanh Bình được phân công phụ trách Cơ quan thanh tra giám sát NHNN, Vụ Pháp chế, giúp Thống đốc chỉ đạo việc tái cơ cấu 6 ngân hàng (NH) yếu kém theo đề án 254 của Chính phủ, chỉ đạo công tác thanh tra giám sát trong đó có hoạt động tái cơ cấu, tham gia Ban chỉ đạo tái cơ cấu NH Đại Tín.
Ngày 15-8-2012, ông Bình đã ký Tờ trình số 597, trình Thủ tướng Chính phủ về phương án tái cơ cấu NH Đại Tín. Nội dung tờ trình nêu rõ: cần tiếp tục xác minh năng lực tài chính của nhóm nhà đầu tư mới để đảm bảo nguồn tiền đầu tư vào NH Đại Tín.
Bị cáo Đặng Thanh Bình (bìa phải) và các bị cáo tại tòa.
NHNN trình Thủ tướng Chính phủ chấp nhận chủ trương NH Đại Tín tái cơ cấu theo phương án nêu trên trên cơ sở nhóm cổ đông mới có đủ năng lực tài chính để thực hiện phương án này.
Trên cơ sở đề nghị của NHNN, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo tại Thông báo số 1350, trong đó có nêu: “NHNN chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ về tính đúng đắn, chính xác đối với thực trạng và năng lực tài chính của nhóm nhà đầu tư mới đầu tư vào NH Đại Tín...”.
Thực hiện chủ trương trên của Thủ tướng Chính phủ, ngày 4-9-2012, Cơ quan thanh tra giám sát NHNN có tờ trình về việc tái cơ cấu NH Đại Tín gửi Phó Thống đốc Đặng Thanh Bình, kiến nghị Thống đốc cho phép áp dụng điều kiện tài chính đối với nhà đầu tư tham gia tái cơ cấu NH như điều kiện đối với cổ đông sáng lập là cá nhân, tổ chức khi thành lập mới NH.
Cụ thể, có khả năng về tài chính để góp vốn thành lập NH TMCP và cam kết không được dùng vốn uỷ thác, vốn vay của các tổ chức, cá nhân khác để góp vốn.
Như vậy, yêu cầu trong phương án của NHNN, chỉ đạo của Thủ tướng và kiến nghị của Cơ quan thanh tra giám sát là để bảo đảm được năng lực tài chính thực sự của nhóm cổ đông tham gia tái cơ cấu NH Đại Tín nhưng ông Bình đã không thực hiện đúng yêu cầu trên. Ông Bình có bút phê vào tờ trình “việc kiểm tra vốn sẽ được thực hiện sau này...”. Đến ngày 6-9-2012, ông Bình ký Công văn số 652, chấp thuận chủ trương phương án tái cơ cấu NH Đại Tín.
Sau một thời gian cho nhà đầu tư mới tham gia tái cấu trúc NH Đại Tín, đến ngày 14-6-2013, chính ông Bình lại ký thông báo ý kiến kết luận cuộc họp Ban chỉ đạo tái cơ cấu NH Đại Tín đã phải thừa nhận: “lộ trình triển khai phương án còn chậm chủ yếu do năng lực tài chính của nhà đầu tư mới tham gia tái cơ cấu hạn chế”.
Mặc dù vậy nhưng sau đó ông Bình vẫn ký Công văn số 440 chấp thuận chính thức phương án tái cơ cấu NH Đại Tín.
Hậu quả của vụ án là, từ khi nhóm cổ đông Thiên Thanh điều hành, NH Đại Tín làm ăn thua lỗ, vốn chủ sở hữu tiếp tục âm, nợ xấu tăng cao.
Vào thời điểm khởi tố vụ án Phạm Công Danh và đồng phạm năm 2014, vốn chủ sở hữu của VNCB âm hơn 18.000 tỷ đồng, gấp 4 lần so với lúc chưa tái cơ cấu, nợ phải trả là hơn 38.000 tỷ đồng. Vụ án Phạm Công Danh và đồng phạm đã xác định thiệt hại là hơn 15.000 tỷ đồng.
Liên quan đến vụ án này, bản án sơ thẩm xác định, quá trình giám sát, cả 4 thành viên tổ giám sát gồm các ông Lê Văn Thanh (54 tuổi, nguyên Chánh thanh tra NHNN tỉnh Long An; Tổ trưởng giám sát VNCB), Hà Tấn Phước (55 tuổi, nguyên Phó giám đốc NHNN chi nhánh tỉnh Long An; nguyên Tổ trưởng Tổ giám sát NH Đại Tín/ VNCB), Ngô Văn Thanh (41 tuổi, nguyên Tổ viên Tổ giám sát NH Đại Tín/ VNCB), Phạm Thế Tuân (62 tuổi, nguyên Tổ phó Tổ giám sát VNCB) khi phát hiện sai phạm của Phạm Công Danh và đồng phạm, đã không quyết liệt dùng biện pháp phù hợp, kiên quyết thu hồi tiền cho VNCB.
Với hành vi như trên, xử sơ thẩm, TAND TP Hồ Chí Minh đã tuyên phạt ông Đặng Thanh Bình mức án 3 năm tù. Các bị cáo còn lại cũng bị tuyên 1 năm đến 2 năm 6 tháng tù.
Sau phiên toà xử sơ thẩm, ông Bình kháng cáo toàn bộ bản án, trong đơn kháng cáo, ông Bình cho rằng, bản án sơ thẩm nhận định ông là người đứng đầu là không chính xác, chưa xem xét thấu đáo toàn bộ nội dung vụ án. Ngoài ra, các bị cáo còn lại cũng có đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt từ tù giam sang được hưởng án treo.
Được biết, trong quá trình điều tra và tại phiên tòa sơ thẩm, ông Bình không nhận tội mà cho rằng bản thân chỉ không hoàn thành nhiệm vụ chính trị (?).