Nhập siêu từ Trung Quốc tăng sốc

19/06/2019 13:00
Làn sóng đầu tư từ Trung Quốc qua Việt Nam đã mang theo máy móc, thiết bị, nguyên liệu đầu vào, khiến tình trạng nhập siêu thêm trầm trọng

Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy 5 tháng đầu năm 2019, Việt Nam nhập siêu từ Trung Quốc 16,2 tỉ USD, tăng 45,9% so với cùng kỳ năm trước.

Trung Quốc giảm nhập hàng Việt

Theo TS Phạm Sỹ Thành, Giám đốc Chương trình Nghiên cứu Kinh tế Trung Quốc - Viện Nghiên cứu kinh tế và Chính sách (VEPR), lý do khiến tình trạng nhập siêu từ Trung Quốc tăng đột biến trong gần nửa đầu năm 2019 là bởi tác động tiêu cực từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung. Trong đó, lý do hàng đầu là thương chiến giữa 2 nước lớn khiến đồng nhân dân tệ mất giá đến 2,66% chỉ riêng tháng 5-2019. "Nhân dân tệ mất giá gây sức ép lên hàng Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc, qua đó làm tăng nhập khẩu của Việt Nam hơn là xuất khẩu sang thị trường này" - TS Phạm Sỹ Thành phân tích.

Đáng lưu ý, cũng theo ông Thành, Việt Nam là nước bán nhiều nguyên liệu đầu vào cho Trung Quốc chế tạo thành phẩm xuất khẩu. Vì thế, rào cản của chiến tranh thương mại khiến Trung Quốc không xuất khẩu được hàng hóa, đồng nghĩa nước này cũng giảm nhập khẩu từ Việt Nam. Mặt khác, Trung Quốc có khuynh hướng nâng cao điều kiện với hàng hóa nhập khẩu, nên hàng chất lượng thấp của Việt Nam không còn nhiều cơ hội xuất sang nước láng giềng lớn như trước.

Thực tế, Trung Quốc vẫn là thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam. Trong đó, hàng điện tử, máy tính và linh kiện tăng 83%; máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng tăng 28%; vải tăng 13%. Tuy nhiên, hàng loạt mặt hàng xuất khẩu khác từ Việt Nam qua Trung Quốc bị sụt giảm tỉ trọng rõ rệt. Chẳng hạn, xuất khẩu gạo 5 tháng đầu năm giảm 4% về sản lượng nhưng giảm tới 20,7% về trị giá; xuất khẩu sắn những tháng đầu năm cũng giảm 24% về lượng và 10,4% về trị giá so với cùng kỳ năm trước.

Nhập siêu từ Trung Quốc tăng sốc - Ảnh 1.

Một triển lãm quốc tế về máy móc, công nghệ vừa diễn ra tại TP HCM có nhiều doanh nghiệp Trung Quốc tham gia bán hàng Ảnh: Tấn Thạnh

TS Phạm Thế Anh, Trường Đại học Kinh tế quốc dân (Hà Nội), nhìn nhận cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung là cơ hội cho nhiều quốc gia tận dụng để đẩy mạnh xuất khẩu sang 2 nước lớn này. Do vậy, việc Việt Nam tăng xuất khẩu sang 2 thị trường này không phải dễ dàng.

Báo cáo mới đây của VEPR nhận xét có khả năng tốc độ tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2019 chỉ ở mức 6,56% trong bối cảnh các điều kiện kinh tế thế giới kém thuận lợi. Cụ thể, sự gia tăng căng thẳng từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đem đến những sức ép mới khiến Việt Nam đứng trước nguy cơ nhập siêu trầm trọng hơn từ thị trường Trung Quốc. Đồng thời, Việt Nam cũng phải chịu áp lực lớn trên thị trường nội địa khi cả Mỹ và Trung Quốc đều đẩy mạnh xuất khẩu sang Việt Nam.

Tăng nhập máy móc, nguyên liệu

Ông Phạm Xuân Hồng, Chủ tịch Hội Dệt may Thêu đan TP HCM, cho biết chưa cần có tác động từ chiến tranh thương mại thì ngành dệt may của Việt Nam hằng năm đã phải nhập 60%-65% nguyên phụ liệu phục vụ sản xuất. Trong đó, 50% nguyên phụ liệu đến từ Trung Quốc. Ở chiều ngược lại, sản phẩm dệt may của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường này chỉ đạt số lượng nhỏ bởi Trung Quốc có lợi thế lớn về vải vóc, nguyên liệu và cơ sở sản xuất. Tình trạng này góp phần làm cán cân xuất nhập khẩu của Việt Nam với nước láng giềng có sự chênh lệch lớn.

Lãnh đạo một doanh nghiệp (DN) thép cho rằng mối lo của DN là ở chỗ sản phẩm thép Trung Quốc có thể tràn qua Việt Nam do thuận lợi về đường biên mậu, từ đó gây áp lực cạnh tranh cho DN trong nước.

Thực tế, mới đây Bộ Công Thương phải ban hành Quyết định áp dụng biện pháp chống bán phá giá tạm thời đối với một số sản phẩm bằng nhôm có xuất xứ từ Trung Quốc, với mức thuế cao nhất lên đến 35,58% từ ngày 5-6. Nguyên nhân là bởi sau gần 2 năm nhôm giá rẻ của Trung Quốc tràn vào Việt Nam, thị phần của DN Việt từ 70% đã tụt xuống chỉ còn khoảng 30%.

Trong khi đó, TS Phạm Sỹ Thành nhận định làn sóng đầu tư từ Trung Quốc qua Việt Nam có khả năng làm tăng nhập khẩu chung, bởi các nhà máy này sẽ nhập khẩu máy móc, thiết bị hoặc nguyên liệu đầu vào từ Trung Quốc để phục vụ gia công, chế biến. Ông Thành dẫn số liệu mới nhất từ Tổng cục Hải quan trong 4 tháng đầu năm 2019: Việt Nam đã chi gần 4,4 tỉ USD để nhập máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng từ Trung Quốc - tăng 29% so với cùng kỳ năm 2018 và chiếm đến 37,6% tổng kim ngạch nhập khẩu các mặt hàng này.

Mặt hàng khác cũng ghi nhận tăng nhập khẩu từ Trung Quốc là rau, trái cây. Số liệu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho thấy trong 5 tháng đầu năm, Việt Nam nhập khẩu rau quả đạt 878 triệu USD, tăng gấp rưỡi cùng kỳ năm trước. Trong đó, nhập từ Trung Quốc chiếm 19,6%. Tình trạng này còn diễn ra ở gỗ - một trong những mặt hàng vốn có lợi thế xuất khẩu của Việt Nam, với sản lượng nhập khẩu từ Trung Quốc tăng 35,5%.

Nhật vượt Trung Quốc về mua thủy sản Việt Nam

Theo Cục Xuất nhập khẩu - Bộ Công Thương, 5 tháng đầu năm 2019, xuất khẩu thủy sản sang Nhật Bản đạt 553,2 triệu USD, tăng 11,6% so với cùng kỳ năm 2018. Theo đó, Nhật Bản trở lại vị trí là thị trường nhập khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam. Mỹ tụt xuống vị trí thứ hai với gần 510 triệu USD (tăng 3,8%), EU thứ ba với gần 499 triệu USD (giảm 11,8%), trong khi Trung Quốc rơi xuống vị trí thứ tư với 382 triệu USD (giảm 3,9%).

Ông Trương Đình Hòe, Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), giải thích vị trí số 1 của thị trường Nhật Bản là tổng hòa nhiều yếu tố gồm: sự chững lại của thị trường Mỹ, sự giảm sút của thị trường Trung Quốc, EU. Sự tăng trưởng của thị trường Nhật Bản còn nhờ hàng rào thuế quan được xóa bỏ (Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Nhật Bản, ASEAN - Nhật Bản và gần nhất là CPTPP) giúp DN 2 bên vốn có mối quan hệ làm ăn truyền thống nên chớp nhanh cơ hội để tăng lượng giao dịch. DN Việt Nam đáp ứng tốt quy định của Nhật Bản cũng giúp xuất khẩu thuận lợi hơn.

Ng.Ánh

Tin mới

"Gà đẻ trứng vàng" của VinFast đến tay khách Indonesia, hãng xe Việt chạy nước rút bàn giao 80.000 chiếc
4 giờ trước
Mở rộng và thu hút tại nhiều thị trường cùng với kỷ lục về doanh số trong các tháng cho thấy VinFast đang bứt tốc cho mục tiêu 80.000 xe bàn giao cho khách hàng đến cuối năm nay.
Phụ phẩm tôm lâu nay toàn bỏ đi hóa ra giá trị cả tỷ USD
2 giờ trước
Với sản lượng hàng trăm nghìn tấn mỗi năm, phụ phẩm tôm đem chế biến sâu sẽ cho ra những sản phẩm có giá trị cao gấp nhiều lần, mang về cả tỷ USD mỗi năm. Tuy nhiên, thực tế hiện giá trị phụ phẩm tôm mang lại còn quá khiêm tốn, hiện 70% chỉ dành cho chăn nuôi.
Chủ xe Defender lái 7.000km xuyên Việt Nam - Thái Lan: ‘Chạy địa hình sướng, có đoạn vượt 4.000 khúc cua, vẫn còn điểm bất tiện’
44 phút trước
Anh Nguyễn Hoàng Anh - Chủ nhân chiếc Porsche 911 Dakar đầu tiên Việt Nam, vừa hoàn thành chuyến đi từ Việt Nam qua Lào rồi Thái Lan bằng chiếc Defender.
Hiện tượng lạ thường về xuất khẩu cà phê Việt Nam
56 phút trước
Hiện tượng khác thường là giá cà phê tăng cao nhưng sản lượng xuất khẩu giảm mạnh so với cùng kỳ năm ngoái, nguyên nhân vì sao?
Đại biểu Quốc hội đề xuất lùi thời gian đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với bia
9 phút trước
Theo Đại biểu Quốc hội, doanh nghiệp phải có thời gian nhất định để cơ cấu lại sản phẩm, nếu áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với bia ngay từ 2026 thì không hợp lý.

Bảng giá cập nhật trực tuyến

Cao su

RUBBER

41.207.572 VNĐ / tấn

188.30 JPY / kg

0.84 %

- 1.60

Đường

SUGAR

11.980.496 VNĐ / tấn

21.38 UScents / lb

0.00 %

- 0.00

Cacao

COCOA

227.334.120 VNĐ / tấn

8,944.00 USD / mt

3.58 %

+ 309.00

Cà phê Arabica

COFFEE ARABICA

169.559.319 VNĐ / tấn

302.59 UScents / lb

2.58 %

+ 7.62

Gạo

RICE

17.475 VNĐ / tấn

15.11 USD / CWT

0.40 %

- 0.06

Đậu nành

SOYBEANS

9.196.905 VNĐ / tấn

984.75 UScents / bu

0.72 %

+ 7.00

Bột đậu nành

SOYBEAN MEAL

8.189.661 VNĐ / tấn

292.30 USD / ust

1.00 %

+ 2.90

» Xem tất cả giá Nông sản

Tin cùng chuyên mục

[Trên Ghế 43] Ông chủ Phê Phượt bày cách phượt bằng ô tô: Đi gì, ăn gì, ở đâu, mấy ngày và làm gì?
22 giờ trước
Xuyên Việt hàng chục lần, anh Đoàn Kiều Dũng có thừa kinh nghiệm để chia sẻ cho những ai đang có ý định phượt bằng ô tô.
Cãi vợ nuôi đặc sản "dân nhậu thích mê", anh nông dân kiếm hàng tỷ đồng mỗi năm
22 giờ trước
Từng cãi vợ, bỏ nghề tài xế để chuyển sang mô hình nuôi loài động vật quen thuộc dân nhậu thích mê, nông dân Bùi Công Mạnh mỗi năm thu về hàng tỷ đồng.
Bộ trưởng Công Thương: Không để găm hàng, tăng giá dịp Tết
1 ngày trước
Trước biến động giá cả có thể xảy ra, Bộ trưởng Bộ Công Thương yêu cầu Sở Công Thương các tỉnh, đơn vị trực thuộc bộ và các doanh nghiệp, tập đoàn có biện pháp ổn định thị trường, không để xảy ra tình trạng găm hàng, thiếu hàng, gián đoạn nguồn hàng gây tăng giá đột biến trong dịp cuối năm và Tết Nguyên đán 2025.
Giá cà phê tăng vọt
1 ngày trước
Trong phiên giao dịch hôm 20/11, giá hai mặt hàng cà phê Arabica leo đỉnh cao nhất kể từ năm 2011 và Robusta trở lại mức cao nhất trong hơn một tháng.