Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết mới đây đã ban hành Thông tư 14/2018/TT-NHNN ngày 29/5/2018 hướng dẫn thực hiện các biện pháp điều hành công cụ chính sách tiền tệ để hỗ trợ tổ chức tín dụng cho vay phát triển nông nghiệp, nông thôn và Quyết định số 1158/QĐ-NHNN ngày 29/5/2018 về tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Tại Thông tư 14/2018/TT-NHNN, thay thế Thông tư 20/2010/TT-NHNN ngày 29/9/2010, NHNN quy định rõ quyền lựa chọn của tổ chức tín dụng (TCTD) trong việc áp dụng tỷ lệ dự trữ bắt buộc (DTBB) hỗ trợ đối với tiền gửi VND (thấp hơn tỷ lệ DTBB do NHNN quy định trong từng thời kỳ) để phù hợp với thực tế hoạt động của TCTD. Cụ thể, TCTD được lựa chọn áp dụng/không áp dụng tỷ lệ DTBB hỗ trợ và lựa chọn mức tỷ lệ DTBB hỗ trợ áp dụng theo quy định sau:
(i) Đối với TCTD có tỷ trọng tín dụng đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn bình quân từ 70% trở lên: Tỷ lệ DTBB hỗ trợ theo đề nghị của TCTD nhưng không thấp hơn 1/20 tỷ lệ DTBB tương ứng với từng loại tiền gửi do NHNN quy định đối với loại hình TCTD đó;
(ii) Đối với TCTD có tỷ trọng tín dụng đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn bình quân từ 40% đến dưới 70%: Tỷ lệ DTBB hỗ trợ theo đề nghị của TCTD nhưng không thấp hơn 1/5 tỷ lệ DTBB tương ứng với từng loại tiền gửi do NHNN quy định đối với loại hình TCTD đó.
Đồng thời tại Thông tư này, NHNN cũng sửa đổi tỷ lệ DTBB tham chiếu để tính tỷ lệ DTBB hỗ trợ áp dụng đối với TCTD. Thông tư 14/2018/TT-NHNN quy định tỷ lệ DTBB hỗ trợ áp dụng đối với mỗi TCTD được tính theo tỷ lệ DTBB NHNN quy định trong từng thời kỳ đối với chính loại hình TCTD đó (Thông tư 20/2010/TT-NHNN quy định tỷ lệ DTBB hỗ trợ áp dụng đối với TCTD được tính theo tỷ lệ DTBB thông thường là tỷ lệ áp dụng cho NHTM Nhà nước không bao gồm NHNo, ngân hàng thương mại cổ phần, ngân hàng liên doanh, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, ngân hàng 100% vốn nước ngoài, công ty tài chính).
Ngoài ra, NHNN còn sửa đổi cách tính tỷ trọng tín dụng đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn bình quân làm cơ sở xác định tỷ lệ DTBB hỗ trợ theo hướng thống nhất đối với các giai đoạn, theo đó, tỷ trọng tín dụng đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn bình quân để áp dụng tỷ lệ DTBB hỗ trợ trong mỗi giai đoạn (giai đoạn từ tháng 02 đến tháng 7 và giai đoạn từ tháng 8 đến tháng 01 năm tiếp theo) được tính trên cơ sở bình quân số liệu dư nợ của 2 quý liền trước.
Để thống nhất với Thông tư 14/2018/TT-NHNN nêu trên và hệ thống hóa quy định về tỷ lệ DTBB đối với các tổ chức tín dụng đang được quy định tại các văn bản hiện nay, NHNN ban hành Quyết định 1158/QĐ-NHNN về tỷ lệ DTBB đối với tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Theo đó về cơ bản, tỷ lệ DTBB áp dụng đối với các TCTD được giữ nguyên theo các văn bản hiện hành (Quyết định 379/QĐ-NHNN ngày 24/02/2009, số 1925/QĐ-NHNN ngày 26/8/2011, số 1972/QĐ-NHNN ngày 31/8/2011,…). Cụ thể: (i) Tỷ lệ DTBB đối với QTDND, tổ chức tài chính vi mô là 0% đối với tất cả các loại tiền gửi; (ii) Tỷ lệ DTBB đối với ngân hàng chính sách theo quy định của Chính phủ; (iii) Tỷ lệ DTBB đối với TCTD khác (trừ Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và ngân hàng hợp tác xã): Tiền gửi VND không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 12 tháng là 3%, kỳ hạn từ 12 tháng trở lên là 1%; tiền gửi ngoại tệ của TCTD ở nước ngoài 1%, tiền gửi ngoại tệ khác không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 12 tháng là 8%, có kỳ hạn từ 12 tháng trở lên là 6%.
Nhưng NHNN đã điều chỉnh quy định tỷ lệ DTBB tiền gửi VND đối với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) và ngân hàng hợp tác xã bằng tỷ lệ DTBB đối với các loại hình TCTD thông thường khác, việc điều chỉnh này nhằm thống nhất với quy định mới về tỷ lệ DTBB tham chiếu khi tính tỷ lệ DTBB hỗ trợ đối với mỗi TCTD là theo tỷ lệ DTBB do NHNN quy định trong từng thời kỳ đối với chính loại hình TCTD đó tại Thông tư 14/2018/TT-NHNN. Theo đó, tỷ lệ DTBB đối với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và ngân hàng hợp tác xã như sau: Tiền gửi VND không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 12 tháng là 3%, kỳ hạn từ 12 tháng trở lên là 1%; tiền gửi ngoại tệ của TCTD ở nước ngoài 1%, tiền gửi ngoại tệ khác không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 12 tháng là 7%, có kỳ hạn từ 12 tháng trở lên là 5%.
Theo NHNN, với việc thay đổi đồng thời tỷ lệ DTBB tham chiếu để tính tỷ lệ DTBB hỗ trợ tại Thông tư 14/2018/TT-NHNN và việc điều chỉnh tỷ lệ DTBB tiền gửi VND tại Quyết định 1158/QĐ-NHNN thì tỷ lệ DTBB thực tế áp dụng đối với Agribank và ngân hàng hợp tác xã hiện không thay đổi; theo đó, việc điều chỉnh tỷ lệ DTBB VND đối với Agribank và ngân hàng hợp tác xã tại Quyết định 1158/QĐ-NHNN không phải là biện pháp nới lỏng hay thắt chặt chính sách tiền tệ.