Người giàu trong trên thị trường chứng khoán nói chung và sở hữu cổ phần ngân hàng nói riêng ở Việt Nam là không nhiều. Song điều ngạc nhiên là trong số ít ỏi những người có tên trong danh sách sở hữu tài sản từ cổ phiếu vài trăm tỷ đồng trở lên lại có nhiều người trong cùng gia đình.
Nói đến gia đình quyền lực trong giới ngân hàng, đầu tiên không thể không nói đến các nhóm cổ đông liên quan tới Chủ tịch HĐQT Techcombank, ông Hồ Hùng Anh - vị đại gia vừa ghi tên vào danh sách tỷ phú đô la theo bảng xếp hạng của Forbes.
Tại gia đình này, mặc dù ông Hồ Hùng Anh chỉ sở hữu hơn 39,3 triệu cổ phiếu TCB nhưng người thân lại nắm giữ hàng trăm triệu cổ phiếu. Trong đó, bà Nguyễn Thị Thanh Thủy – vợ ông, và bà Nguyễn Thị Thanh Tâm – mẹ ông Hùng Anh mỗi người đang sở hữu hơn 174 triệu cổ phiếu TCB. Con trai ông Hùng Anh là ông Hồ Anh Minh cũng đang sở hữu hơn 44,7 triệu đơn vị sau đợt nhận chuyển nhượng đầu năm nay. Theo đó, gia đình của Chủ tịch Techcombank đang nắm hơn 595 triệu cổ phiếu TCB, tương đương với 17% vốn điều lệ ngân hàng đang làm ăn tốt thứ 2 trong hệ thống.
Theo báo cáo thường niên vừa phát hành, cuối năm 2018, VPBank có hơn 18.700 cổ đông nhưng không có cổ đông lớn. Cổ đông là người nội bộ của ngân hàng chỉ đang sở hữu 7,987% tổng số cổ phần. Tuy nhiên, đáng chú ý là người nhà của các thành viên trong HĐQT, BKS của VPBank lại nắm lượng cổ phiếu rất lớn.
Gia đình Chủ tịch HĐQT Ngô Chí Dũng đang có tỷ lệ sở hữu tới 14,5% vốn điều lệ ngân hàng. Trong đó, ông Dũng đang nắm hơn 121,6 triệu cổ phiếu VPB tương đương với tỷ lệ 4,8%. Bà Hoàng Anh Minh, vợ ông Dũng có hơn 125 triệu cổ phiếu, còn mẹ ông là bà Vũ Thị Quyên có gần 121 triệu cổ phiếu. Khối tài sản của gia đình Chủ tịch VPBank hiện có giá trị hơn 8.200 tỷ đồng.
Trong 1 năm qua, các thành viên trong gia đình của Chủ tịch VPBank và Techcombank đều "bạo chi" trong việc gom mua cổ phiếu, tăng tỷ lệ sở hữu tại ngân hàng của họ. Chẳng hạn, hồi cuối năm 2018, con trai ông Hồ Hùng Anh gom vào gần 45 triệu cổ phiếu bằng giao dịch thỏa thuận. Còn tại VPBank, mẹ ông Ngô Chí Dũng mua 13 triệu cổ phiếu, vợ ông mua hơn 7 triệu đơn vị còn bản thân ông cũng gom vào 8 triệu cổ phần VPB.
Một gia đình nữa có tỷ lệ sở hữu tại ngân hàng trên 15% là ở OCB. Gia đình ông Trịnh Văn Tuấn – Chủ tịch HĐQT đang có tỷ lệ sở hữu hơn 16,5% cổ phần ngân hàng.
Trong đó, ông Tuấn đang nắm khoảng 16 triệu cổ phiếu OCB; vợ ông là bà Cao Thị Quế Anh sở hữu 13 triệu cổ phiếu. Ba người con của ông Tuấn còn nắm lượng cố phiếu nhiều hơn thế: bà Trịnh Mai Phương Paula với 20,5 triệu cổ phiếu; Trinh Mai Linh với 17,6 triệu cổ phiếu; bà Trịnh Thị Mai Anh có 16 triệu cổ phiếu
Tại VIB, gia đình của ông Đặng Khắc Vỹ (Chủ tịch HĐQT) cũng sở hữu lượng cổ phiếu khá cao. Cụ thể, ông Vỹ đang sở hữu gần 40 triệu cổ phiếu VIB, trong khi vợ là bà Trần Thị Thảo Hiền, và con trai là Đặng Quang Tuấn đang lần lượt sở hữu 38,7 triệu cổ phiếu và 39 triệu cổ phiếu tại nhà băng này.
Còn tại TPBank, ông Đỗ Minh Phú – Chủ tịch HĐQT và những người liên quan đang nắm giữ gần 100 triệu triệu cổ phiếu TPB. Trong đó, ông Phú đại diện cho Doji sở hữu hơn 44,4 triệu đơn vị; ông Đỗ Anh Tú (em trai ông Phú và cũng là Phó Chủ tịch TPBank) sở hữu hơn 30 triệu cổ phiếu. Con trai và con gái ông Phú cũng sở hữu mỗi người hơn 9 triệu cổ phiếu TPB.
Trong khi đa số những nhóm cổ đông trên liên tục gia tăng sở hữu tại ngân hàng thì ở một số khác lại xu hướng ngược lại. Điển hình là ở ACB, gia đình của Chủ tịch HĐQT ACB Trần Hùng Huy bất ngờ chuyển nhượng cổ phần với quy mô lớn lên tới 51 triệu cổ phiếu hồi cuối năm 2018. Nhà sáng lập ACB ông Trần Mộng Hùng cùng hai người con (là chị gái và em trai của chủ tịch ACB) đã chuyển nhượng toàn bộ cổ phiếu ACB sang cho 3 công ty. Trong gia đình Chủ tịch ACB hiện nay, chỉ còn ông Hùng Huy và mẹ của ông là bà Đặng Thu Thủy nắm giữ cổ phiếu ACB với tổng khối lượng khá lớn là hơn 55 triệu cổ phiếu.
Dẫu vậy, nhiều người thân của gia đình ông Hùng Huy cũng sở hữu hàng triệu cổ phiếu ACB. Chẳng hạn ông Trần phú Mỹ, chú của ông Hùng Huy nắm hơn 9,7 triệu cổ phiếu; bà Đặng Thu Hà, cô của ông Hùng Huy sở hữu hơn 13 triệu cổ phiếu; 2 người cậu ruột của ông Hùng Huy là ông Đặng Văn Phú và Đặng Phú Vinh mỗi người nắm hơn 4 triệu cổ phiếu ACB.