Những người phụ nữ phá bỏ rào cản trong giới kinh doanh 150 năm qua

Tại Mỹ, có những người phụ nữ từng tạo nên lịch sử trong giới kinh doanh 150 năm qua, như “Quý bà Đường sắt” hay “Phù thủy Phố Chính”. Họ đều có điểm chung là phá vỡ được những rào cản trong lĩnh vực họ tham gia.

1. Maggie Lena Walker (1864 – 1934)

Là con gái của một cựu chiến binh người Ireland thuộc phe Liên minh, Maggie Lena Walker là người phụ nữ Mỹ gốc Phi đầu tiên thành lập một ngân hàng Mỹ. Bà mở Ngân hàng Tiết kiệm St. Luke vào năm 1903.

Đam mê với các tổ chức tín dụng của bà được khơi dậy khi bà tham gia giáo hội Independent Order of St. Luke lúc 14 tuổi. Tổ chức này cung cấp các dịch vụ hỗ trợ và chôn cất những người Mỹ gốc Phi trong thời kỳ giải phóng. Năm 1899, bà Walker, khi đó 35 tuổi, trở thành người đứng đầu giáo hội này và giữ chức này cho tới khi qua đời. Sau khi tiếp quản giáo hội, bà bắt đầu mở rộng quy mô hoạt động ra 23 bang và quận Columbia.

Nguồn: National Park Services, Maggie L. Walker National Historic Site

Walker là chủ tịch đầu tiên của Ngân hàng Tiết kiệm St. Luke, và bà tiếp tục giữ chức chủ tịch hội đồng quản trị khi ngân hàng này sáp nhập với hai ngân hàng khác ở Richmond có chủ là người da đen. Ngân hàng mới có tên là Consolidated Bank and Trust Co. và đều được tiếp quản bởi người Mỹ gốc Phi cho tới năm 2005.

“Hãy để chúng tôi sử dụng tiền của chúng tôi. Hãy để chúng tôi bỏ tiền túi ra để cho nhau vay cũng như tự gặt hái lợi ích cho chúng tôi. Hãy để chúng tôi thành lập một ngân hàng có thể biến nickel thành đồng đôla”, bà Walker nói trong một bài phát biểu vào năm 1901.

Ngoài ra, bà Walker dành cả cuộc đời để ủng hộ giáo dục, quyền của phụ nữ và chống phân biệt chủng tộc.

2.Victoria Woodhull (1838 – 1927) và Tennessee Claflin (1844 – 1923)

Victoria Woodhull và Tennessee Claflin là hai trong 10 đứa trẻ có bố được nhiều người miêu tả là doanh nhân nhưng cũng bị một số người nói là kẻ lừa đảo. Cả hai cô gái đều được đánh giá là những người thông minh khi kiếm được tiền nuôi sống gia đình lúc còn khá trẻ.

Nguồn:Getty Images; National Portrait Gallery, Smithsonian Institution; Missouri State Archives

Năm 1868, hai cô gái sống ở thành phố New York, nơi họ gặp ông trùm của ngành đường sắt, Cornelius Vanderbilt. Họ đưa cho ông những lời khuyên về khía cạnh tinh thần, đổi lại, ông Vanderbilt giúp họ mở công ty môi giới Woodhull, Claflin, & Company vào năm 1870. Đây là công ty môi giới đầu tiên ở Mỹ được điều hành bởi phụ nữ. Công ty sau đó rất thành công và họ sử dụng một phần lợi nhuận để thành lập tờ báo Woodhull & Claflin’s Weekly.

Woodhull & Claflin’s Weekly được ra đời với mục đích thúc đẩy quyền bầu cử của phụ nữ, cải cách lao động và nhiều chủ đề gây tranh cãi khác, như hợp pháp hóa hoạt động mại dâm và tự do yêu đương. Tờ báo này từng đăng tin về vụ ngoại tình của Bộ trưởng Henry Ward Beecher và một giáo dân đã kết hôn. Sự việc này đã đẩy hai bà vào cảnh ngục tù.

3. Hetty Green (1834 – 1916)

Năm 6 tuổi, Hetty Green bắt đầu đọc tin tức tài chính và báo cáo chứng khoán cho ông của mình, người mà sau này cũng chính là cố vấn của bà Green. Vào thời điểm bà qua đời ở tuổi 82, Green được xem là người phụ nữ giàu nhất nước Mỹ và có thể toàn thế giới, với tổng tài sản khoảng 2 tỷ USD (tính theo giá trị hiện nay).

Nguồn: Getty Images.

Trong lý lịch của mình, bà Green cho biết được thừa hưởng 1 triệu USD từ người cha làm công việc kinh doanh cá voi. Green làm lời từ số tiền đó bằng cách cho vay, mua – bán cổ phiếu bất động sản, đường sắt, thế chấp và mua trái phiếu chính phủ. Khi kết hôn, chồng bà phải ký một thỏa thuận tiền hôn nhân.

Không chỉ nổi tiếng về mức độ giàu có, Green cũng nổi tiếng vì sự khôn ngoan và đặc biệt là phong cách luôn mặc váy dài đen đơn giản. Cũng vì thế, bà có biệt danh là “Phù thủy Phố Chính”. Suốt nhiều năm, không gian làm việc của Green chỉ vỏn vẹn là chiếc bàn được đặt tại một ngân hàng mà bà đang là nhà đầu tư lớn.

Tuy nhiên, bà bị chỉ trích là người sống vô cảm và thô lỗ. Khi Green qua đời, cáo phó của bà được đặt nổi bật trên trang nhất của nhật báo New York Times.

4. Sylvia Porter (1913 – 1991)

Năm 1929 khi thị trường chứng khoán sụp đổ, Sylvia Porter mới chỉ là một cô sinh viên năm nhất đại học. Khi đó, Mẹ của Porter, một góa phụ, mất 30.000 USD và Porter đổi từ chuyên ngành Văn Anh sang kinh tế.

Bà Porter suy nghĩ rất nhiều sau sự việc bố mẹ mất tiền vào Trái phiếu tự do (Liberty Bond) vì bán sai thời điểm. Thực tế, nhiều người cũng làm như vậy sau khi Thế chiến thứ nhất kết thúc, bà trả lời trong một cuộc phỏng vấn.

Nguồn: Getty Images.

Sau khi tốt nghiệp, Porter làm việc cho một công ty đầu tư và bắt đầu làm tự do một số việc như đánh giá sách và viết báo. Bà bắt đầu viết bài hàng tuần về trái phiếu chính phủ cho trang tin American Banker vào năm 1934, sau đó phụ trách mảng Phố Wall của trang New York Post vào năm 1935. Sang năm tiếp theo, Porter trở thành biên tập viên mảng tài chính của New York Post.

Ngoài sự nghiệp gây được tiếng vang với một bài viết có 40 triệu lượt đọc, bà Porter cũng là người tiên phong về mảng tài chính cá nhân. Trong lĩnh vực mà nam giới chiếm phần đông, bà luôn ký tên dưới mỗi bài phân tích của mình là S.F.Porter để giấu giới tính. Thói quen này được duy trì từ năm 1934 đến năm 1942.

5. Frances Perkins (1880 – 1965)

Có hai sự kiện khiến bà Frances Perkins động lòng trắc ẩn với giới công nhân là: khi tới thăm một nhà máy đã tồn tại hàng thế kỷ để học về lịch sử kinh tế và khi xem những người phụ nữ trẻ liều mạng thoát khỏi đám cháy tại nhà máy Triangle Shirtwaist ở thành phố New York.

Sự kiện đầu tiên thúc đẩy Perkins tiếp xúc với người nghèo, thất nghiệp và dân nhập cư. Cũng từ đó, đề tài luận văn thạc sĩ về xã hội học và kinh tế học (Đại học Columbia) mà bà chọn là tình trạng học sinh bị suy dinh dưỡng. Trong khi đó, bà cho rằng sự kiện thứ hai là ngày mà một thỏa thuận mới được ra đời.

Nguồn: Getty Images.

Năm 1933 khi tân Tổng thống Mỹ Franklin Roosevelt đề nghị bà làm bộ trưởng bộ lao động, Perkins đang là tâm điểm của dư luận với đề xuất về quyền của công nhân. Trước đó, khi ông Roosevelt vẫn là thống đốc bang, bà từng là ủy viên phụ trách sở lao động của thành phố New York.

Là người phụ nữ đầu tiên của nước Mỹ nằm nội các, Perkins là tác giả của các chương trình việc làm, quy định lương tối thiểu, tuần làm việc 40 giờ, hạn chế lao động trẻ em và Đạo luật An ninh Xã hội.

“Tất cả đàn ông và phụ nữ đang làm việc đủ sống, trong điều kiện an toàn, với số lượng giờ hợp lý, hay bất kỳ ai đang được bảo vệ bởi bảo hiểm thất nghiệp hoặc Đạo luật An ninh Xã hội, đều nợ bà ấy”, ông Willard Wirtz, khi đó là bộ trưởng lao động, nói.

6. Isabel Hamilton Benham (1901 – 2013)

Theo học chuyên ngành kinh tế học tại Đại học Bryn Mawr vào cuối những năm 1920, Isabel Hamilton Benham mong muốn được làm việc trên Phố Wall. Tuy nhiên, bà lại được khuyên nộp đơn vào một khóa học làm thư ký.

Khi đó, Benham phớt lờ lời khuyên này và quyết tâm trở thành chuyên gia phân tích đường sắt có tầm ảnh hưởng lớn. Cùng với đó, bà trở thành nữ đối tác đầu tiên tại một công ty trên Phố Wall, mặc dù bà vẫn cố giấu giới tính bằng cách ký tên I. Hamilton Benham.

Nguồn: Collection of the Museum of American Finance; Getty Images

Sau khi tốt nghiệp, bà tham gia một khóa học 6 tháng về trái phiếu. Trong lúc tìm việc trên Phố Wall, bà bán các tài khoản đọc báo New Yorker và kiếm được 20 USD mỗi tuần. Năm 1932, bà tìm được một công việc tại công ty Reconstruction Finance Corp do thành viên quốc hội Herbert Hoover sáng lập. Công ty này chuyên cho các ngân hàng và công ty đường sắt đang gặp khó khăn vay vốn trong suốt thời kỳ Đại suy thoái.

Sau này, Benham được mọi người biết đến với biệt danh “Quý bà Đường sắt” bởi vốn kiến thức hàng đầu về ngành. Bà có thể tự đi kiểm tra các cơ sở, nghiên cứu hướng dẫn sử dụng, đọc báo cáo thường niên,…, theo New York Times.

“Niềm vui lớn nhất của tôi là mỗi khi lãnh đạo của một công ty đường sắt gọi tới và nói: ‘Isabel, tôi muốn huy động hàng triệu USD’ ”, bà Benham nói.

7. Muriel Siebert (1928 – 2013) và Julia Montgomery Walsh (1923 – 2003)

Sau khi Muriel Siebert qua đời, Bloomberg News đăng một bài viết về lễ tang của bà kèm theo dòng chữ: “Người phụ nữ đầu tiên làm việc tại Sàn giao dịch Chứng khoán New York (NYSE)…”.

Siebert (bên phải) là người của nhiều cái “lần đầu tiên”: người phụ nữ đầu tiên lãnh đạo một công ty thành viên của NYSE, người đầu tiên thành lập một công ty môi giới tại Mỹ và nữ giám đốc đầu tiên phụ trách mảng ngân hàng của bang New York.

Bà từng học trường đại học mà nay có tên gọi là Case Western Reserve (Cleveland, Ohio) dù không tốt nghiệp. Siebert từng là chuyên gia phân tích tài chính, có quan hệ đối tác với một công ty môi giới trên Phố Wall nhưng lại vấp phải sự phản đối lớn khi bà tìm cách gia nhập NYSE. Khi đó, bà cần 2 nhà tài trợ để ủng hộ đơn xin việc của mình nhưng 9/10 người đàn ông đầu tiên bà nhờ đã từ chối.

Nguồn: Getty Images; AAUW Archives

Hai năm trước khi Siebert có được “chiếc vé” để vào NYSE, Julia Montgomery Walsh và Phyllis Peterson trở thành hai thành viên nữ đầu tiên của Sàn giao dịch Chứng khoán Mỹ (AMEX). Walsh sau này cũng là người phụ nữ đầu tiên trong ngành chứng khoán được bầu làm thống đốc của AMEX.

Walsh là con gái của một công nhân làm trong nhà máy sản xuất lốp xe và một cựu thủ thư. Bà là người nữ đầu tiên đạt được bằng cử nhân về quản trị kinh doanh tại Đại học Kent State và tốt nghiệp chương trình quản lý cấp cao của Học viện Kinh doanh Harvard.

Năm 1977, bà cùng với một vài người con thành lập công ty đầu tư riêng, là Julia M. Walsh & Sons.