Lý do cá Koi tạo nên sự thích thú đối với những người nuôi cá cảnh là nó có thân hình, màu sắc, hoa văn đẹp và dáng bơi uyển chuyển, thư thái. Ban đầu, người ta chủ yếu chơi và thưởng ngoạn cá Koi trong bể thủy tinh, rồi dần nâng cấp lên một phong cách chơi chuyên sâu hơn trong hồ giả sơn, thủy sinh và hồ sân vườn.
Giống cá Koi được bán tại hầu hết các cơ sở kinh doanh cá cảnh ở TP. Buôn Ma Thuột. Chị Nguyễn Thị Thanh Nga, chủ cơ sở cá cảnh Gia Bảo, đường Y Wang, phường Ea Tam cho biết, bên cạnh các loại cá cảnh truyền thống, khoảng 2 năm nay, người dân tìm mua cá Koi nhiều, nhất là dịp gần tết. Do ở địa phương chưa có cơ sở nào có khả năng cho cá Koi sinh sản, nên phần lớn cà giống F1 đều được nhập về từ các tỉnh khu vực Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long. Những người chơi quy mô nhỏ thì mua cá giống với số lượng vài chục con về nuôi trong bể thủy tinh hoặc hồ giả sơn. Chủ quán cà phê, nhà hàng hay người có nhà kiểu biệt thự thì thả trong hồ lớn với số lượng hàng trăm con.
Bể cá Koi cảnh của anh Nguyễn Đức Duy, đường Nguyễn Cư Trinh, TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk. Ảnh: Minh Thông.
Một trong những người có thâm niên chơi cá Koi cảnh lâu nhất ở TP. Buôn Ma Thuột là anh Nguyễn Đức Duy (đường Nguyễn Cư Trinh, phường Tự An). Cách đây 10 năm, khi loại cá này còn rất lạ lẫm, anh đã về Đồng Nai mua cặp Koi F1 về nuôi chơi và càng ngày càng đam mê loại cá cảnh này. Anh cho biết, tên loại cá này là “đế vương”, nhưng nó không chỉ dành cho những người có điều kiện mà ai cũng có thể chơi.
Tuy nhiên, theo anh Nguyễn Đức Duy, để nuôi được cá có vẻ đẹp tự nhiên, tuổi thọ cao thì hồ phải rộng, độ sâu 0,8 – 1,5 mét, nước luôn trong, sạch, nồng độ pH luôn giữ ở mức 6 – 8, rong, tảo không quá nhiều. Nếu để nước bẩn, nhiễm độc thì cá sẽ bệnh và chết. Bên cạnh đó, phải cho cá ăn loại cá chuyên dụng, bảo đảm độ đạm từ 30 – 35%. Với sự đam mê và am tường về cá Koi, từ 3 năm nay, anh Duy cung cấp giống cá cho những người chơi khác. Cụ thể, cá Koi F1 bột được nhập về và dưỡng khoảng gần 10 ngày để cá giảm sốc và thích nghi với môi trường rồi đem ra chăm ở các bể lớn, có hệ thống lọc không khí tự động. Hiện, cơ sở cá Koi cảnh của anh chuyên cung cấp cá số lượng lớn cho khách hàng trong toàn tỉnh.
Theo những người chơi cá Koi, giống cá này có 25 dòng khác nhau được phân biệt bởi màu sắc, hoa văn, trong đó nổi bật là một số dòng như: tangcho, obachi, showa, kohaku, asagi… Ở Nhật Bản, cá Koi được phân hạng sao từ 1-5 sao tùy thuộc vào giá trị và ý nghĩa văn hóa của con cá. Đặc biệt, một số con thuộc dòng tangcho có hình quốc kỳ Nhật Bản trên đỉnh đầu, được xem là loài cá đẹp và có ý nghĩa nhất, là ước mơ của bất kỳ người chơi cá Koi nào, ai sở hữu được là may mắn rất lớn.
Khi du nhập vào Việt Nam, người chơi cá Koi đánh giá con cá chuẩn và đẹp chủ yếu dựa vào các tiêu chí như: hình dáng, đầu, vảy, đuôi, kích cỡ… So với các loài cá khác, cá Koi có ưu điểm là tuổi thọ cao từ 60-70 năm, kích cỡ dài, có hoa văn trên lưng và hai bên hông, tạo ra màu sắc rất rực rỡ và sắc nét. Không riêng gì ở Đắk Lắk mà tỉnh Đắk Nông cũng có một đại gia ở huyện Đắk Mil sở hữu được cá Koi Nhật Bản nhập khẩu với 2 con dòng tangcho và kohaku dài 70,5 cm trị giá 3.000 USD.
Theo những người chơi cá cảnh, về khía cạnh phong thủy và tâm linh, cá Koi được xem là biểu tượng của sự giàu sang, trường thọ và sinh sôi. Nuôi được cá Koi to, đẹp xem như gia chủ đã có phong thủy, thời vận tốt đẹp. Do đó, trào lưu nuôi loại cá này ngày càng nở rộ.