Sinh năm 1959, ông Trần Phương Bình tốt nghiệp cử nhân kinh tế và từng giảng dạy kinh tế ở một số trường đại học. Sau đó, ông chuyển sang lĩnh vực ngân hàng và làm Tổng giám đốc Ngân hàng Đông Á (TP.HCM) từ năm 1998.
Đông Á từng là một ngân hàng mạnh về bán lẻ và là ngân hàng hàng đầu về các sản phẩm thẻ. Đây là ngân hàng đầu tiên tại Việt Nam tự chế tạo ra được máy ATM bán vàng tự động, đưa vào hoạt động máy ATM lưu động, các buồng Auto Banking thế hệ mới có chức năng nhận tiền mặt trực tiếp lớn nhất Việt Nam...
Những dịch vụ mới mẻ này thu hút rất đông khách hàng, nhất là tại hội sở của Đông Á trên đường Phan Đăng Lưu, Q. Phú Nhuận, TP.HCM.
Tháng 8/2015, Ngân hàng Nhà nước công bố đình chỉ chức danh Tổng giám đốc Ngân hàng Đông Á đối với ông Bình, sau khi công bố kết luận thanh tra và quyết định kiểm soát đặc biệt với ngân hàng này.
Ông Bình đang thi hành 5 bản án với tổng hình phạt chung là tù chung thân do những sai phạm xảy ra tại Ngân hàng Đông Á. Do những sai phạm này, Ngân hàng Nhà nước đã đặt Ngân hàng Đông Á trong tình trạng kiểm soát đặc biệt từ tháng 8/2015 đến nay.
Tháng 12/2016, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã bắt ông Bình.
Ông Bình là chồng của bà Cao Thị Ngọc Dung, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ), doanh nghiệp hàng đầu ngành kim hoàn Việt Nam.