Tổng thống Donald Trump cho biết chính cá nhân ông đã giúp Hồng Kông thoát khỏi cảnh bị xóa sổ, cứu hàng nghìn mạng người mặc dù ông từ chối nói rằng mình sẽ ủng hộ dự luật đứng về những người biểu tình Hồng Kông mà đã được cả Thượng viện và Hạ viện Mỹ thông qua.
Trong cuộc phỏng vấn qua điện thoại với chương trình "Fox & Friends" sáng hôm qua (22/11), ông Trump cho biết các cuộc biểu tình đang diễn ra ở Hồng Kông là "nhân tố phức tạp" ảnh hưởng đến các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc. Ông còn lập luận rằng Mỹ đã thành công trong việc ngăn Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sử dụng bạo lực để đàn áp các cuộc biểu tình này.
"Nếu không có tôi, Hồng Kông đã bị xóa sổ trong 14 phút", ông nói. "Ông Tập có 1 triệu lính ở bên ngoài Hồng Kông và đáng lẽ họ đã hành động nếu như tôi không yêu cầu ông ấy không làm vậy vì đó sẽ là 1 sai lầm lớn mang đến những tác động hết sức tiêu cực đến thỏa thuận thương mại. Và ông ấy muốn có thỏa thuận".
Tuy nhiên Tổng thống Mỹ đã từ chối câu hỏi liệu ông sẽ ký vào dự luật ủng hộ người biểu tình hay không. Dự luật này đã được thông qua tại cả Thượng viện và Hạ viện với sự đồng thuận rất lớn. Ông chỉ cho biết mình đứng về cả 2 phía, người biểu tình và ông Tập.
Những bình luận nói trên được ông Trump đưa ra trong bối cảnh thị trường đang theo dõi sát sao bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy Mỹ và Trung Quốc có thể chốt lại "thỏa thuận thương mại giai đoạn một", và liệu Mỹ có rút lại một phần hay toàn bộ thuế quan đã áp vào hàng hóa Trung Quốc kể từ khi cuộc chiến nổ ra hay không.
Trong bài phỏng vấn trên, ông Trump cho biết "có nhiều khả năng" hai bên sẽ đạt được thỏa thuận, nhưng cũng khẳng định không thể có công bằng cho cả hai bên vì ông đang muốn loại bỏ lợi thế không công bằng của Trung Quốc.
Về phía Trung Quốc, hôm qua ông Tập tuyên bố muốn tiến tới thỏa thuận giai đoạn một "trên cơ sở công bằng và tôn trọng lẫn nhau". Đây là lần đầu tiên ông Tập lên tiếng về thỏa thuận giai đoạn một.
Tổng cộng chính quyền Trump đã đánh thuế 360 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc và dọa sẽ áp thêm thuế kể từ ngày 15/12.
Dự luật về Hồng Kông yêu cầu xem xét lại vị thế thương mại đặc biệt của Hồng Kông đều đặn hàng năm theo luật Mỹ. Giờ đây ông Trump có hai lựa chọn: ký vào dự luật để biến thành luật hoặc cho phép trở thành luật mà không cần chữ ký của ông bằng cách không có thêm hành động nào trong vòng 10 ngày.
Ngoài ra ông cũng có thể phản đối và trả lại dự luật cho Quốc hội Mỹ. Khi đó Quốc hội Mỹ có thể bác bỏ sự phủ quyết của Tổng thống và đưa nó thành luật bằng cách có được 2/3 sự ủng hộ của lưỡng viện. Tuy nhiên trước đây Quốc hội Mỹ đã không thể thắng ông Trump trong các vấn đề liên quan đến Yemen và Saudi Arabia.
Tham khảo Bloomberg