PE TTCK Việt Nam 20 chưa phải là đắt!

Ngày 14/3, Trung tâm Hoa Kỳ, Đại sứ quán Hoa Kỳ vàChương trình Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh Cấp cao của Đại học Hawaii tại Hà Nội (còn gọi là Chương trình VEMBA) đồng tổ chức buổi toạ đàm về Góc nhìn nền kinh tế Mỹ và Việt Nam thông qua thị trường chứng khoán.

Buổi toạ đàm có sự tham gia của TS Qianqiu Liu, Giáo sư Tài chính, Giám đốc Chương trình Tiến sĩ, Trường kinh doanh Shidler, Đại học Hawai’i tại Manoa; Bà Lê Thị Lệ Hằng, Tổng Giám đốc, Công ty TNHH quản lý quỹ SSI; Ông Võ Trí Thành, Chuyên gia cao cấp/ Cựu Phó chủ tịch Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế Trung ương; Ông Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế trưởng, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV).

Hầu hết các diễn giả đều đưa ra cái nhìn lạc quan về tình hình kinh tế và thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2018.

PE TTCK Việt Nam 20 chưa phải là đắt

Theo TS Cấn Văn Lực, dự báo nền kinh tế Việt Nam năm 2018 sẽ đạt được mức tăng trưởng tốt hơn năm ngoái, khoảng 7% và sang năm 2019 giảm nhẹ nhưng vẫn giữ được mức 6,8%, nhờ sự cải thiện từ lĩnh vực công nghiệp, sản xuất và bán lẻ. Trong khi đó đó nền kinh tế Mỹ sẽ duy trì mức tăng trưởng 2,7% trong năm 2018 và 2019.

Một trong những vấn đề khiến chuyên gia lo ngại hiện nay là khả năng lạm phát quay trở lại do tác động bởi giá dầu, giá điện tăng. Năm ngoái CPI của Việt Nam ở mức 3,5% và năm nay nhiều khả năng sẽ lên trên 5%, một số tổ chức tài chính khi đưa ra dự báo về tình hình kinh tế Việt Nam 2018 cũng lo ngại vấn đề này như ADB (cho rằng CPI Việt Nam sẽ lên 5,5%) hay Citibank (5,2%), tuy nhiên ông Cấn Văn Lực đưa ra dự báo CPI sẽ được kiểm soát dưới 5% trong năm nay.

Tỷ giá sẽ không phải là một vấn đề lo ngại, dự báo của các chuyên gia cho rằng năm nay đồng USD sẽ được kiểm soát ở mức 1-2% nhờ sự hỗ trợ từ cán cân thương mại dương khoảng 2-3 tỷ USD và dòng vốn từ đầu tư trực tiếp nước ngoài tăng mạnh, đặc biệt sau khi Việt Nam đã ký kết CPTPP.

Mặc dù vậy, vẫn sẽ có những thách thức chúng ta phải đối mặt như lạm phát, nợ xấu có khả năng quay trở lại, các tác động của các mạng 4.0, cạnh tranh với các đối thủ trong khu vực cũng như tác động từ các sự kiện địa chính trị trên thế giới như FED tăng lãi suất, chiến tranh thương mại và biến đổi khí hậu...

Đánh giá về thị trường chứng khoán, thực tế sau khi tăng 48% năm 2017 và tăng hơn 12% trong 3 tháng đầu năm 2018 tính đến thời điểm hiện tại, PE của thị trường chứng khoán Việt Nam đã lên đến 20, cao hơn các nước trong khu vực. Tuy nhiên, hầu hết các chuyên gia tại hội thảo cho rằng thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn chưa đắt.

Theo ông Cấn Văn Lực, VN-Index có thể tăng 30-40% trong năm 2018 với thanh khoản tăng 20-25% và nhà đầu tư nước ngoài dự kiến mua ròng tăng 30% so với năm ngoái. Một lượng lớn các doanh nghiệp nhà nước lên sàn cũng như các sản phẩm mới ra đời như cover warrants hay các sản phẩm phái sinh sẽ là chất xúc tác mới cho thị trường chứng khoán tăng trưởng.

Trong khi đó, ông Qianqiu Liu cho rằng TTCK Việt Nam tiếp tục tăng trưởng mạnh sẽ trong năm nay và sẽ tiếp tục tăng 64% trong một năm tới tính từ thời điểm hiện tại. Theo ông Liu, thị trường chứng khoán Việt Nam thuộc về nền kinh tế mới nổi và nền kinh tế dạng này đang phải trải qua quá trình công nghiệp hoá, đang phát triển nhanh hơn các nền kinh tế phát triển và có thị trường vốn rủi ro lớn hơn. Rủi ro tỷ giá và rủi ro chính trị là hai yếu tố quan ngại với giới đầu tư quốc tế. Tham nhũng, quan liêu, thiếu các quy định minh bạch và không thực thi quyền của nhà đầu tư là những trở ngại cho đầu tư nước ngoài. Để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài, thị trường chứng khoán Việt Nam phải cải thiện về mặt này.

Với vai trò là người đứng đầu một công ty quản lý quỹ với tổng tài sản quản lý lên đến 9.000 tỷ đồng, bà Lê Lệ Hằng cho biết trong 2 năm gần đây Chính phủ quyết tâm thay đổi rất nhiều trong việc thúc đẩy cổ phần hoá và niêm yết. "Năm 2018 chúng ta sẽ tiếp tục nhìn thấy tốc độ cổ phần hoá được đẩy mạnh cũng như việc bán vốn của SCIC đang nắm giữ, điều này tạo động lực thu hút nhà đầu tư chiến lược mang tiền đầu tư vào Việt Nam. SSI đã thống kê hiện tại trên sàn có 15 doanh nghiệp có vốn hoá trên 1 tỷ USD nhưng đến cuối năm nay con số này sẽ đạt 30 doanh nghiệp, điều này cho thấy TTCK lớn rất nhanh trong thời gian tới", bà Hằng chia sẻ.

Hơn nữa, bà Hằng cho rằng tốc độ tăng trưởng về lợi nhuận của các DN niêm yết trên sàn năm 2017 đạt khoảng 16-17% thì sang năm 2018 phía SSIAM ước tính các DN VN tăng trưởng lợi nhuận khoảng 18-19% và đó là độ tăng trưởng cao. Do đó, nếu nhìn PE thị trường VN có thể cao so với khu vực nhưng nếu nhìn về tăng trưởng lợi nhuận của bản thân doanh nghiệp và nền kinh tế thì thấy PE hiện nay của TTCK Việt Nam đang ở mức hợp lý (fair).

TS Võ Trí Thành, nguyên Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu kinh tế Trung ương cho biết trong một cuộc họp đánh giá tình hình kinh tế Việt Nam 2018 có tới 67% chuyên gia cho rằng TTCK Việt Nam sẽ vượt đỉnh lịch sử ngay trong năm nay nhờ diễn biến tích cực của nền kinh tế, cải cách môi trường kinh doanh và sự quan tâm của nhà đầu tư ngoại. Tuy nhiên ông Thành vẫn khá lo ngại về tác động từ thế giới và đặt câu hỏi về sự sụt giảm mạnh của TTCK Mỹ trước Tết. Một nghiên cứu cho rằng mối tương quan giữa TTCK Mỹ và TTCK Việt Nam hiện nay khoảng 55% do đó các tác động ở nửa kia bán cầu sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến TTCK Việt Nam. Và liệu rằng cuối năm có xuất hiện một đợt sụt giảm mạnh của Dow Jones hay không.

Ông Cấn Văn Lực cho rằng Trung tâm nghiên cứu BIDV đã nghiên cứu vấn đề này và sau khi mổ xẻ các con số về cơ bản thì chuyên gia này cho rằng nội tại nền kinh tế Việt Nam vững chắc hơn rất nhiều so với cách đây 10 năm,TTCK thực sự đã điều chỉnh ngay từ đầu năm và giảm khoảng 7-8% trong 2 tuần trước Tết.

Tiềm năng nâng hạng thị trường: Mỗi năm sẽ hút 5-10 tỷ USD

Về câu chuyện nâng hạng thị trường, theo ông Cấn Văn Lực, nếu cải tổ hết sức quyết liệt Việt Nam cần khoảng 3 năm nữa mới có khả năng chính thức được xếp hạng vào emerging market theo rổ chỉ số của MSCI và lúc đó thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ nhận được dòng vốn phân bổ đầu tư từ các tổ chức trên thế giới mỗi năm khoảng 5-10 tỷ USD (so với mức 1,8 tỷ USD của năm 2017 thì con số này sẽ lớn hơn rất nhiều). Việc thay đổi, cải tổ nền kinh tế cũng như bản thân các doanh nghiệp để đạt tiêu chí xếp hạng sẽ giúp TTCK Việt Nam minh bạch hơn trong việc công bố thông tin, kế toán cũng như cung cấp thông tin bằng tiếng Anh cho NĐT nước ngoài. Ông Lực cho rằng Việt Nam cần phải cải cách thể chế mạnh hơn nữa (môi trường đầu tư, hệ thống ngân hàng...) và việc được nâng hạng sẽ góp phần chứng tỏ mức độ phát triển của thị trường tài chính Việt Nam.

Trong khi đó, chuyên gia Võ Trí Thành không quá lạc quan về việc nâng hạng thị trường và ông cho rằng khả năng trong 3 năm tới Việt Nam được nâng hạng sẽ chỉ đạt xác suất khoảng 25% bởi việc tự do hoá tài khoản vãng lãi là điều không dễ làm; việc công bố thông tin bằng tiếng Anh cải tổ rất chậm nhất là với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, việc mở room cho các nhà đầu tư nước ngoài phải được sự chấp thuận của HĐQT cũng hoàn toàn bị tác động bởi yếu tố chủ quan. Đáp lại, ông Cấn Văn Lực cho rằng việc công bố thông tin bằng Tiếng Anh không quá phức tạp, hoàn toàn có thể đáp ứng được. Về quy mô thanh khoản không vấn đề gì, với tốc độ lên sàn như hiện tại hoàn toàn chúng ta có thể đạt 100% GDP trong các năm tới. Vấn đề về chính sách tiền tệ là một cản trở. Nhưng nếu chúng ta quyết tâm tham gia sân chơi lớn thì chúng ta có thể thay đổi.

TS Cấn Văn Lực cho rằng chưa bao giờ chúng ta quyết tâm cải thiện môi trường kinh doanh như hiện tại, việc tham gia CPTPP có các điều khoản mở cửa thị trường tài chính nên không quá bi quan.