Phó Thủ tướng Lê Văn Thành: 'Không chấp nhận lùi tiến độ cao tốc Bắc – Nam'

Theo Phó Thủ tướng Lê Văn Thành, các nhà thầu phải có giải pháp bù tiến độ đã chậm trên công trường, đồng thời, phải đảm bảo tuyệt đối an toàn dịch bệnh, thiết lập “công trường xanh” để đảm bảo thi công liên tục.

Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc-Nam phía đông giai đoạn 2017-2020 gồm 11 dự án thành phần, trong đó có 8 dự án đầu tư công và 3 dự án đầu tư theo phương thức đối tác công-tư (PPP).

Hiện nay, vướng mắc về thủ tục cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường vẫn chưa được tháo gỡ, dự án vẫn thiếu hụt khoảng 23 triệu m3 đất đắp.

Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 60/NQ-CP ngày 16/6/2021 để tháo gỡ, giảm bớt được thủ tục nâng công suất khai thác các mỏ vật liệu và thủ tục đấu giá quyền khai thác mỏ.

Tuy nhiên, còn một số vướng mắc về thủ tục khi cấp phép khai thác đối với các mỏ cấp phép mới như: cấp phép thăm dò; phê duyệt trữ lượng; lập báo cáo đánh giá tác động môi trường; lập và phê duyệt chủ trương đầu tư, dự án đầu tư; thiết kế mỏ; cấp quyền khai thác; thuê đất… theo quy định của Luật Khoáng sản.

Đã nhiều lần trực tiếp đi kiểm tra về công tác cấp phép mỏ, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Quý Kiên cho biết, sau khi Nghị quyết 60 được Chính phủ ban hành, đến nay đã có 24 giấy phép được cấp mới, 8 giấy phép nâng công suất. Có 36 giấy phép thăm dò được cấp. Hiện nay, các địa phương đã quy hoạch 189 mỏ để cung cấp nguyên vật liệu.

13 địa phương mà dự án đi qua có các đặc điểm khác nhau, như Vĩnh Long và Tiền Giang không có mỏ đất sét đủ điều kiện để đắp nền đường, phải lấy từ địa phương khác. Đồng Nai, Bình Thuận có mỏ nhưng vị trí xa điểm thi công, làm tăng chi phí vận chuyển. Thanh Hóa, Nghệ An thì khẳng định không cần cấp mới mỏ, chỉ cần nâng công suất mỏ hiện thời là đủ đáp ứng nhu cầu. Với Ninh Bình, chỉ cần cấp mới thêm 1 mỏ là đáp ứng được cho xây dựng 3 đoạn cao tốc trên địa bàn.

Về giá vật liệu xây dựng, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng cho biết, hiện có xu hướng giảm so với tháng 6. Ông góp ý, đối với cao tốc là công trình trọng điểm quốc gia nên cho phép xây dựng trong bối cảnh dịch bệnh vì thi công theo tuyến, công trường xa khu dân cư.

Theo ông Dương Văn Mậu, Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty cổ phần Vinaconex (đơn vị thi công một số gói thầu tuyến cao tốc Bắc-Nam phía đông), hiện nhà thầu đã huy động hàng trăm đầu thiết bị, hàng trăm cán bộ kỹ sư để phục vụ thi công các dự án. Tuy nhiên, do thiếu nguồn vật liệu đất đắp nên hiện đang phải nằm chờ, dẫn đến thiệt hại rất lớn cho nhà thầu, ảnh hưởng đến tiến độ của dự án. Vì vậy, nhà thầu kiến nghị các địa phương xem xét rút ngắn các thủ tục cấp phép cho các mỏ đất để sớm có vật liệu.

Ông Dương Văn Mậu cũng nhấn mạnh, các địa phương phải quan tâm đến việc nâng công suất khai thác cho các mỏ phục vụ riêng cho các dự án cao tốc, đặc biệt là các mỏ mới. Bởi đây mới là con số quyết định cho việc lấy được bao nhiêu đất đưa vào phục vụ thi công dự án chứ không phải là trữ lượng của mỏ.

Phát biểu kết luận về tiến độ xây dựng, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho rằng, các nhà đầu tư, ban quản lý dự án, nhà thầu đã duy trì tiến độ bình thường, không để ảnh hưởng về tiến độ thi công. Một số dự án tại các địa phương có giãn cách xã hội vẫn duy trì thi công trên cơ sở áp dụng các biện pháp phòng chống dịch. Có dự án xuất hiện ca F0 đã được xử lý kịp thời.

“Tôi đánh giá cao các nhà thầu, ban quản lý dự án, các bộ, ngành, địa phương đã triển khai tích cực với tinh thần đây là công trình trọng điểm quốc gia, cho nên chúng ta không thể chậm tiến độ, phải có các giải pháp bù tiến độ đã chậm để đảm bảo tiến độ tổng thể theo cam kết”, Phó Thủ tướng nói.

Tuy nhiên, qua báo cáo của Bộ Giao thông vận tải, các ý kiến tại hội nghị, Phó Thủ tướng chỉ ra một số nguy cơ gây chậm tiến độ dự án, đòi hỏi phải tập trung lãnh đạo, chỉ đạo như sau:

Thứ nhất, là nguy cơ thiếu vật liệu xây dựng cho công trình.

Thứ hai, là diễn biến dịch bệnh phức tạp tại một số địa phương.

Phó Thủ tướng đề nghị, xác định rõ trách nhiệm trong giải quyết thủ tục liên quan đến vật liệu xây dựng cho nhà thầu. Bản thân ban quản lý dự án, các nhà thầu cũng phải có trách nhiệm trong vấn đề này, “chứ không chỉ phản ánh là thiếu”. Bởi trong quá trình lập hồ sơ tham gia dự thầu thì nhà thầu đã cam kết với chủ đầu tư về các điều kiện bảo đảm tiến độ, chất lượng, trong đó có vấn đề vật liệu xây dựng.

Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh trách nhiệm của địa phương trong vấn đề này, bởi căn cứ hồ sơ mời thầu, các nhà thầu đã làm việc cụ thể với địa phương, khảo sát, đánh giá nguồn cung vật liệu trước khi lập hồ sơ dự thầu. Đồng thời, phải kiểm soát chặt chẽ vấn đề vật liệu xây dựng đối với các gói thầu sau này.

Phó Thủ tướng giao Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Giao thông vận tải, Bộ Xây dựng tiếp tục nghiên cứu, đề xuất cơ chế để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc khi tăng công suất cho các mỏ, trên nguyên tắc phải bảo đảm an toàn tuyệt đối về an toàn lao động, về môi trường, không được vượt trữ lượng đã phê duyệt.

Ghi nhận cam kết của các địa phương, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, phấn đấu trong tháng 10, hoàn thành toàn bộ công tác giải phóng mặt bằng.

Về tổ chức thi công trong bối cảnh dịch bệnh, Phó Thủ tướng yêu cầu ưu tiên tiêm vaccine cho lực lượng thi công trên công trường. Cần chú ý thiết lập “công trường xanh” để công trường vẫn tổ chức thi công bình thường tại địa bàn có dịch, bảo đảm giãn cách xã hội, thực hiện xét nghiệm hàng tuần.

Khẳng định tạo điều kiện tốt nhất để đẩy nhanh tiến độ thi công các tuyến cao tốc, Phó Thủ tướng đề nghị các địa phương, ban quản lý dự án, các nhà thầu lập đường găng tiến độ, bảo đảm không được lùi tiến độ, có giải pháp tăng ca, tăng thiết bị, nhân lực.