Hồi tháng 9, khi hội cựu sinh viên của trường New Economic School gặp mặt tại một sự kiện bán chính thức ở London, được tổ chức bên ngoài nước Nga, họ được tham gia chương trình kéo dài 2 ngày có các bài phát biểu từ những người đi trước - gồm các tỷ phú như Petr Aven (chủ tịch của ngân hàng Alfa-Bank).
Ngoài ra, họ còn được mời tham quan văn phòng của XTX Markets - sáng lập bởi một cựu sinh viên của chính ngôi trường này - Alex Gerko. Tại đó, khách mời có thể xem cảnh mô hình tàu Apollo 11 hạ cánh, chơi trò chơi arcade và đi dọc hành lang rực rỡ anh đèn với 30.000 chiếc đèn LED.
Dù thiết kế hào nhoáng khá phù hợp với một start-up công nghệ điển hình, thì XTX lại kiếm tiền theo cách thức cổ điển hơn là tạo lập thị trường (market-making). XTX hiện đang mở rộng hoạt động ra ngoài châu Âu và xây dựng tầm ảnh hưởng ở Mỹ. Năm 2018, lợi nhuận của công ty này là 117 triệu bảng Anh (153,4 triệu USD), cao gấp đôi so với năm trước.
Thành công lớn của công ty đã mang đến cho Gerko khối tài sản đáng kể, cũng như những doanh nhân công nghệ khác. Hiện tại, khối tài sản của ông trị giá 700 triệu USD, theo tính toán của Bloomberg Billionaires Index. Hiện tại, Gerko từ chối bình luận về việc này.
Gerko nhận bằng tiến sĩ của Đại học Quốc gia Moscow và sau đó theo học tại New Economic School. Ông bắt đầu sự nghiệp tài chính với vị trí trader tại Deutsche Bank vào năm 2004, sau đó chuyển sang mảng giao dịch ngoại hối. Năm 2009, ông chuyển sang làm việc tại quỹ phòng hộ GSA Capital - nơi ông hoạt động với tư cách là market-maker.
Sau đó, ông sáng lập XTX vào năm 2015 và hợp tác cùng Zar Amrolia - cùng đảm nhiệm vị trí CEO. Amrolia cũng có bằng tiến sĩ ngành toán học và trước đây là đồng trưởng nhóm của bộ phận đầu tư trái phiếu, tiền tệ và hàng hoá tại Deutsche Bank. Trước đây, XTX chỉ là một "hạt cát" so với Deutsche Bank, nhưng chưa đầy 1 năm sau đó, công ty này đã vượt qua nhà cho vay trong bảng xếp hạng Euromoney Institutional Investor - danh sách các nhà giao dịch ngoại hối giao ngay lớn nhất thế giới.
XTX có tên gọi xuất phát từ một công thức toán học được sử dụng trong các thuật toán giao dịch của họ. Công ty này hoạt động dựa vào phân tích dữ liệu và công suất máy tính khổng lồ. Trang web của XTX hiện có 42 petabye dung lượng lưu trữ và 859 terabyte bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên, giúp họ xử lý hơn 150 tỷ USD khối lượng giao dịch hàng ngày từ cổ phiếu, tiền tệ, trái phiếu và hàng hoá.
Alex Gerko
Theo dữ liệu từ LinkedIn, XTX có một lực lượng nhân sự mang "phong cách" của Thung lũng Silicon nhiều hơn là thủ đô London, bởi số lượng các nhân viên của họ có nền tảng vững chắc trong lĩnh vực khoa học máy tính lớn hơn những người có kiến thức về tài chính và kinh tế. Năm nay, XTX tổ chức một cuộc thi trực tuyến, trao giải 100.000 USD để tuyển dụng các nhà khoa học dữ liệu. Ngoài ra, các sự kiện tổ chức cho nhân sự thường là thi cờ vua. Gerko và công ty của ông cũng tài trợ cho giải Olympic Toán học Quốc tế, sự kiện Oxford Mathematics Public Lectures và trường King’s Maths School tại London.
Trong khi các công ty khác, như đối thủ Citadel Securities, tuyển dụng nhân tài từ Thung Lũng Silicon, thì XTX vẫn gắn bó với những "nhân tài" công nghệ có một không hai. Họ không có trader như bình thường, người duy nhất ngồi đó là một nhân viên bán hàng. XTX không trade theo kiểu HFT, dùng tốc độ để chạy trước lệnh, mà sử dụng máy tính để tính toán điểm vào/ra lệnh.
XTX chọn cách tiếp cận khác biệt đối với thị trường. Máy tính của quỹ này sử dụng các công thức toán học và dựa trên dữ liệu để tìm ra phương pháp giao dịch hiệu quả. XTX còn cho biết, máy tính của họ mạnh ngang ngửa các siêu máy tính mạnh nhất thế giới hiện nay. Con người tại XTX chỉ đóng vai trò là quản lý máy móc, phần mềm, chứ hoàn toàn không tác động gì đến hoạt động giao dịch.
Tarry Tabb, nhà sáng lập của công ty nghiên cứu Tabb Group, nhận định: "Vì hoạt động kinh doanh đã được 'điện tử hoá', nên những công ty mới này cần kết nối với các nền tảng khác nhau và họ có thể tạo lập thị trường. Họ không thực sự cần phải thuyết phục Apple hay IBM để hoạt động trong mảng kinh doanh quản lý tiền mặt nữa."
Hiện tại, XTX vẫn tiếp tục mở rộng hoạt động, mở thêm các văn phòng tại Singapore, New York và mới đây là Paris. Họ cũng cung cấp nhiều sản phẩm mới, như chứng khoán và trái phiếu Mỹ.
Tabb cho hay, các công ty nhỏ như XTX có thể sẽ tiếp tục nâng tầm quan trọng khi thị trường điện tử hoá nhiều hơn, bởi quy mô của họ cho phép họ thích ứng nhanh với công nghệ và chiến lược. Ông nói: "Không phải các ngân hàng lớn không thể mua công nghệ này. Mà họ không có khả năng đầu tư nhanh chóng như những công ty nhỏ hơn."
Tuy nhiên, có thể vẫn còn quá sớm để khẳng định các ngân hàng trên toàn cầu không thể làm được điều tương tự. Năm nay, vị trí của XTX đã rớt từ thứ 3 xuống thứ 4 về thị phần, theo khảo sát của Euromoney. Trong khi đó, JPMorgan đứng đầu tiên, sau đó là Deutshce Bank - vươn lên từ vị trí thứ 8.
Tham khảo Bloomberg