Sau giai đoạn điều chỉnh mạnh tháng 10, diễn biến TTCK Việt Nam trong tháng 11 khá tích cực khi chỉ số Vn-Index hồi phục 1,3% lên mức 926,54 điểm. Việc thị trường hồi phục trong tháng vừa qua có lẽ đến từ dòng tiền bắt đáy của các nhà đầu tư trong nước, khi mà khối ngoại vẫn bán ròng khá mạnh.
Theo số liệu từ Sở GDCK TP.HCM (HoSE), trong tháng 11, mặc dù khối ngoại đã mua ròng 1.412 tỷ đồng trên HoSE, nhưng nếu trừ đi giao dịch thỏa thuận MSN hơn 2.400 tỷ thì thực chất khối ngoại đã bán ròng khoảng 1.000 tỷ đồng.
Áp lực bán của khối ngoại trong tháng 11 có một phần không nhỏ đến từ các quỹ ETFs ngoại đang hoạt động trên TTCK Việt Nam như Vaneck Vectors Vietnam ETF (VNM ETF), db x-trackers Vietnam ETF (FTSE Vietnam ETF) hay iShares MSCI Frontier 100 ETF.
Cụ thể, quỹ VNM ETF bị rút ròng lượng chứng chỉ quỹ trị giá 3,82 triệu USD (88,6 tỷ đồng) trong tháng 11. Tổng tài sản VNM ETF hiện đạt 340 triệu USD, trong đó khoảng 75% danh mục dành cho cổ phiếu Việt Nam.
VNM ETF bị rút ròng chứng chỉ quỹ trị giá 3,82 triệu USD trong tháng 11
Quỹ FTSE Vietnam ETF cũng bị rút ròng khá mạnh trong tháng 11 với 360 nghìn chứng chỉ quỹ, tương ứng giá trị 7,84 triệu USD (182 tỷ đồng). Hiện tại, tổng tài sản FTSE Vietnam ETF vào khoảng 270 triệu USD và toàn bộ số tiền được đầu tư vào cổ phiếu Việt Nam.
Một quỹ ETF ngoại khác là iShares MSCI Frontier 100 ETF cũng bị rút ròng 200 nghìn chứng chỉ quỹ trong tháng vừa qua, tương ứng giá trị 5,5 triệu USD (128 tỷ đồng). iShares MSCI Frontier 100 ETF là quỹ chuyên đầu tư vào các thị trường cận biên (frontier). Danh mục quỹ hiện khoảng 500 triệu USD và cổ phiếu Việt Nam chiếm tỷ trọng khá lớn với 19,34%.
Như vậy, ước tính 3 quỹ ETFs ngoại kể trên đã bán ròng gần 280 tỷ đồng cổ phiếu Việt Nam trong tháng 11, tương ứng khoảng 1/4 giá trị bán ròng của khối ngoại.
Trong khi các quỹ ETF ngoại bị rút ròng vốn thì ngược lại, quỹ ETF nội VFMVN30 ETF lại phát hành chứng chỉ quỹ khá mạnh. Trong tháng 11 vừa qua, VFMVN30 ETF đã phát hành ròng 2,9 triệu chứng chỉ quỹ, tương ứng giá trị 43 tỷ đồng.
Quỹ ETF nội VFMVN30 ETF hút ròng vốn trong tháng 11
VFMVN30 ETF hiện là quỹ nội có quy mô lớn nhất TTCK Việt Nam với giá trị danh mục hơn 4.000 tỷ đồng. Do đó, những biến động của kỳ cơ cấu danh mục hay việc phát hành/rút chứng chỉ quỹ của VFMVN30 ETF đều có ảnh hưởng không nhỏ tới thị trường. Dữ liệu từ đầu năm tới nay cho thấy biến động số lượng chứng chỉ quỹ VFMVN30 ETF có sự đồng pha khá rõ nét với chỉ số Vn-Index.
Có thể thấy, dòng tiền trái chiều của các quỹ ETF nội, ngoại phần nào phác họa nên bức tranh thị trường trong tháng 11 khi mà khối nội đã bắt đầu "xuống tiền" bắt đáy, trong khi khối ngoại vẫn chưa sẵn sàng trở lại.