Rắc rối ập đến với "Amazon Hàn Quốc": Hình tượng "thế hệ tỷ phú mới" của nhà sáng lập lung lay, ứng dụng bị tẩy chay, có lúc mất 700.000 người dùng trong 1 ngày

20/08/2021 14:57
"Các doanh nhân tự thân đang dần trở thành một phần của tầng lớp hưởng nhiều đặc quyền đặc lợi", giáo sư Park Sangin của ĐH quốc gia Seoul nói. "Họ trở thành 1 loại chaebol mới".

Biểu tượng của thế hệ tỷ phú mới

Sau khi tích lũy được số tài sản khổng lồ 8,9 tỷ USD nhờ sự thành công rực rỡ của Coupang, startup được mệnh danh là "Amazon của Hàn Quốc", Bom Kim đã trở thành biểu tượng cho 1 thế hệ tỷ phú mới ở xứ sở kim chi. Đó là những tỷ phú tự thân làm giàu từ lĩnh vực công nghệ thay vì dựa vào các tập đoàn gia đình lâu đời.

Không chỉ khác biệt về nguồn gốc tài sản, thế hệ tỷ phú mới còn được đánh giá là sẵn sàng cống hiến cho xã hội và quan tâm nhiều hơn đến đời sống của nhân viên. Ví dụ, Coupang đã cam kết sẽ thưởng cổ phiếu cho các nhân viên và những người giao hàng tuyến đầu với quy mô lên đến 90 triệu USD khi công ty niêm yết cổ phiếu trên sàn New York hồi tháng 3.

Tuy nhiên, vài tháng sau vụ IPO đình đám, gã khổng lồ thương mại điện tử của Hàn Quốc lại đang đứng trước rất nhiều áp lực vì vướng vào một loạt tranh cãi. Thậm chí người dân Hàn Quốc đang xem xét lại thái độ của họ đối với tỷ phú Bom Kim và công ty của anh.

Coupang đối mặt với những chỉ trích từ các liên đoàn lao động và cả khách hàng về điều kiện làm việc sau sự cố cháy nổ có thiệt mạng về người tại 1 nhà kho của hãng hồi tháng 6. Sau vụ cháy, hãng bị tẩy chay và có lúc lượng người dùng thường xuyên trên ứng dụng đã giảm tới hơn 700.000 người. Công chúng càng giận dữ hơn khi cùng ngày xảy ra vụ cháy Coupang lại thông báo Kim sẽ rời khỏi vị trí dẫn dắt thị trường Hàn quốc – động thái bị coi là trốn tránh trách nhiệm.

"Các doanh nhân tự thân đang dần trở thành một phần của tầng lớp hưởng nhiều đặc quyền đặc lợi", giáo sư Park Sangin của ĐH quốc gia Seoul nói. "Họ trở thành 1 loại chaebol mới".

Phía Coupang cho biết họ "quan tâm sâu sắc đến phúc lợi dành cho tất cả các nhân viên" và "nghiêm túc chịu trách nhiệm bảo vệ sức khỏe cũng như sự an toàn của họ". Coupang đang cố gắng nâng cao mức độ bình đẳng tại công sở bằng cách "thưởng lượng lớn cổ phiếu cho nhân viên" và đóng góp cho xã hội bằng cách hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Các tỷ phú trên thế giới không còn xa lạ gì với những lời chỉ trích nhằm vào số tài sản khổng lồ của họ. Jeff Bezos thường xuyên bị phàn nàn về điều kiện làm việc ở Amazon và về việc sa thải những nhân viên đã tổ chức biểu tình chống lại công ty. Mark Zukerberg thì bị chỉ trích về tầm ảnh hưởng ngày càng lớn của mạng xã hội Facebook đối với cả đời sống xã hội và nền chính trị.

Tuy nhiên, tình hình ở Hàn Quốc có lẽ sẽ nghiêm trọng hơn. Trong lúc hình ảnh của các chaebol bị xấu đi bởi nhiều vụ bê bối chấn động, người dân Hàn Quốc đang tràn trề hi vọng về 1 thế hệ doanh nhân mới hoàn toàn khác biệt và sẵn sàng đóng góp cho xã hội. Ví dụ, Brian Kim, nhà sáng lập ứng dụng nhắn tin đình đám Kakao Talk và hiện là tỷ phú giàu nhất Hàn Quốc, đã cam kết cho đi phần lớn tài sản.

Giờ đây câu hỏi dành cho Coupang là liệu hoạt động kinh doanh có bị ảnh hưởng hay không. Trong quý II, mức lỗ ròng đã tăng lên sau khi mạnh tay đầu tư để mở rộng hoạt động. Vụ cháy đã phá hủy một trung những kho hàng lớn nhất của Coupang. Đóng cửa phiên hôm qua (19/8), cổ phiếu Coupang đã giảm 7,5% so với mức giá IPO trong khi chỉ số S&P 500 tăng trưởng 13% trong cùng kỳ. Trừ khi cải thiện đáng kể văn hóa nội bộ, hãng sẽ đối mặt với 1 cuộc khủng hoảng khác, theo Suh Yonggu, giáo sư marketing tại ĐH Sookmyung.

Năm nay 42 tuổi, Kim sinh ra ở Hàn Quốc nhưng sang Mỹ định cư từ khi còn bé và đã có quốc tịch Mỹ. Năm 2010, anh quay trở lại Hàn Quốc và lập ra Coupang sau khi bỏ học ở ngôi trường danh tiếng Harvard.

Hiện Coupang là ứng dụng mua sắm phổ biến nhất và cũng là một trong những công ty sử dụng nhiều lao động nhất ở Hàn Quốc. Năm ngoái doanh thu của Coupang tăng gấp đôi lên 12 tỷ USD nhờ nhu cầu mua sắm trực tuyến tăng vọt trong đại dịch.

Được hậu thuẫn bởi tập đoàn Softbank của tỷ phú Nhật Bản Masayoshi Son, Coupang đã huy động được 4,6 tỷ USD sau vụ IPO dù thua lỗ trong nhiều năm. Mặc dù tài sản của Kim đã giảm xuống trong thời gian gần đây, hiện anh vẫn sở hữu 5,7 tỷ USD theo chỉ số Bloomberg Billionaires Index.

Mất 700.000 người dùng trong 1 ngày

Ngày 17/6, 1 đám cháy bùng lên ở nhà kho tại Icheon và 1 người lính cứu hỏa đã thiệt mạng. Theo truyền thông đưa tin, hình ảnh trích từ CCTV cho thấy nguyên nhân đám cháy là do chập điện. Hơn nữa thiết bị phun nước cứu hỏa đã không hoạt động ngay lập tức.

Cảnh sát đã bắt giữ vài nhân viên của 1 công ty phụ trách an toàn điện và phòng cháy chữa cháy của nhà kho, buộc tội họ cố tình tắt chuông chữa cháy. Vụ điều tra kết thúc vào cuối tháng 7 vừa qua.

Vụ cháy thổi bùng làn sóng tẩy chay các dịch vụ của Coupang. Hôm 26/6, số người dùng thường xuyên trên ứng dụng di động của hãng đã giảm từ 8,6 xuống còn 7,9 triệu theo dữ liệu của công ty nghiên cứu Mobile Index. Đến nay con số đã hồi phục trở lại và tuần trước Coupang thông báo trong quý II số khách hàng đã mua hàng trên app tăng 26% so với cùng kỳ năm trước, lên 17 triệu.

Heyon-woo Lee (34 tuổi) đã ngừng sử dụng Coupang sau vụ cháy. Ban đầu anh là 1 "fan cứng" vì nghĩ rằng công ty đối xử thỏa đáng với người lao động nhưng giờ thì anh hoài nghi về điều đó. "Tôi hài lòng với dịch vụ của Coupang nhưng nếu họ đối xử tệ với người lao động thì tôi không muốn sử dụng nữa".

Coupang bị chỉ trích là đã bóc lột người lao động để đem lại sự tiện lợi cho khách hàng. Đáp lại, hãng cho biết vẫn đang giảm tải áp lực cho nhân viên dù số giờ làm việc của nhân sự trong ngành logistics đang tăng lên nhanh chóng. "Trung bình nhân viên tuyến đầu chỉ làm việc dưới 50 giờ mỗi tuần trong khi trong ngành logistics thì 72 giờ/tuần là mức bình thường. Chúng tôi có thể làm được điều này nhờ sử dụng công nghệ và mạng lưới hơn 100 trung tâm logistics trên khắp cả nước", Coupong cho biết.

Tuy nhiên hầu hết các nhà kho không có hệ thống điều hòa hay lò sưởi, chỉ sử dụng vài chiếc quạt và máy lưu thông không khí, theo chia sẻ của Min Byeong-jo, người làm việc tại 1 nhà kho ở ngoại ô Seoul. Nhân viên cũng không được mang điện thoại vào chỗ làm. Min cho rằng họ bị đối xử giống như những chiếc máy. "Đối với Coupang, sản phẩm là điều quan trọng nhất".

Theo công đoàn của Coupang, kể từ đầu năm ngoái 9 công nhân trong đó có 2 nhà thầu phụ đã thiệt mạng trong khi đang làm việc. Coupang nói rằng trong khi ngành logistics Hàn Quốc có hơn 1.300 ca tử vong liên quan đến công việc trong 10 năm qua thì hãng chỉ có 1. Coupang đã chi 200 triệu USD và thuê 600 nhân viên giám sát an toàn để cải thiện sức khỏe và môi trường an toàn cho nhân viên.

Một trong những trường hợp tử vong được thừa nhận chính thức là Jang deuk-jun, 27 tuổi. Tháng 10 năm ngoái, Jang lên cơn đau tim sau khi từ nhà kho ở Daegu trở về nhà. Kết quả điều tra cho thấy Jang đã làm việc quá sức, trong 1 tuần trước khi chết đã làm việc hơn 62 tiếng. Người phát ngôn của Coupang cho biết thực tế chỉ là 48,5 giờ nhưng cơ quan điều tra đã tính hệ số 1,3 đối với mỗi giờ làm việc ban đêm.

Coupang đã xin lỗi và hứa hỗ trợ gia đình Jang. Tuy nhiên mẹ của Jang, bà Park Mi-sook, cho biết nhiều tháng đã trôi qua sau khi cuộc điều tra kết thúc nhưng bà vẫn chưa nhận được bất kỳ khoản bồi thường nào.

Hồi tháng 5, Coupang triển khai Coupang Care, thứ mà công ty gọi là chương trình hỗ trợ sức khỏe đầu tiên ở Hàn Quốc mà các nhân viên bị huyết áp cao hay tiểu đường có thể nghỉ tới 4 tuần mà vẫn được trả lương, để dành thời gian đó chăm sóc sức khỏe của họ.

Tham khảo Bloomberg

Tin mới

Xuất khẩu hồ tiêu tăng giá trị đến 48%
7 phút trước
So với cùng kỳ năm trước, dù lượng xuất khẩu giảm nhưng kim ngạch xuất khẩu hồ tiêu lại tăng đến 48%.
"Mỏ vàng" giúp Việt Nam hốt bạc từ Á sang Âu: Thu về hơn 211.000 tỷ đồng chỉ trong 10 tháng
48 phút trước
Nếu tiếp tục duy trì được đà tăng trưởng này, kế hoạch của Việt Nam đối với ngành kinh tế này chắc chắn sẽ đạt được.
[Trên Ghế 39] ‘Mua xe điện Trung Quốc không có trạm sạc thà mua xe xăng còn hơn, quá nhiều rủi ro'
8 phút trước
Nhà báo Lê Tùng Anh cho rằng, việc mua một mẫu xe điện Trung Quốc không có hạ tầng trạm sạc sẽ không có ý nghĩa gì trong chuyển đổi xanh và tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Khách VIP của Thế Giới Di Động sướng thế nào: dán màn hình chỉ mất 10.000đ, vệ sinh máy lạnh giá 30.000đ, thay lọc nước 20.000 đồng dịp cuối năm này
36 phút trước
Đây là những ưu đãi trong chương trình tri ân đặc biệt của nhà bán lẻ lớn nhất Việt Nam với 1 triệu khách hàng thân thiết dịp cuối năm này.
Cận cảnh phiên bản 2025 của mẫu tay ga được chị em săn đón, giá từ 39,5 triệu đồng
2 giờ trước
Bên cạnh nhiều màu sắc mới, Honda Lead 2025 còn được trang bị phanh ABS an toàn.

Tin cùng chuyên mục

Hàng 'made in China' trước nguy cơ bị Mỹ áp thuế mạnh tay - Quốc gia nào dễ trở thành 'thủ phủ' sản xuất iPhone?
7 giờ trước
Quốc gia châu Á này có thể được hưởng lợi lớn trong các lĩnh vực như điện tử, đặc biệt là sản xuất iPhone.
Giá USD hôm nay 12/11: Thế giới đạt đỉnh 4 tháng, "tỷ giá" chợ đen tăng 50 đồng
1 ngày trước
Giá USD hôm nay 12/11 trên thế giới tăng phi mã, vượt ngưỡng 105 điểm. Trong nước, giá USD ngân hàng bán vẫn bám sát mức trần được nhà nước cho phép; tỷ giá "chợ đen" tăng 50 đồng, hiện đang ở mức 25.570 - 25.670 VND.
Điện máy tung "bình mới rượu cũ"
2 ngày trước
Mới đây, chuỗi bán lẻ Thế Giới Di Động tiếp tục tung ra chính sách "mua trả chậm", được cho là bước tiến mới của mua trả góp.
Sếp Tổng cục Thuế: Sàn Temu đã kê khai thuế nhưng “ghi doanh thu bằng 0”, cơ quan thuế đang giám sát
3 ngày trước
Đây là thông tin mới nhất được lãnh đạo Tổng cục Thuế đưa ra khi trả lời báo chí về xử lý các vấn đề liên quan đến đăng ký mã số thuế và báo cáo doanh thu tự nộp của sàn này ở Việt Nam.