Sabeco xoay sở thế nào khi quy định hạn chế tác hại rượu bia được tái khởi động sau thời gian tạm hoãn?

Chịu tác động kép từ Nghị định 100 và ảnh hưởng của Covid-19, ngành bia từ cuối năm 2019 đến nay liên tục gặp khó và dự báo tình hình còn xấu hơn trong thời gian tới. Thực tế, hầu hết các công ty bia niêm yết ở Việt Nam đều ghi nhận kết quả kinh doanh bị ảnh hưởng nghiêm trọng trong quý 1/2020. 8 trong số 14 doanh nghiệp trên bia phát sinh lỗ trong quý đầu tiên bao gồm BSL, BSH, BSP, THB, HBH và HAD.

Tái khởi động Luật phòng chống tác hại rượu bia và Nghị định 100 sẽ tạo áp lực lớn hơn lên ngành bia

Sau một thời gian tạm hoãn thi hành việc thổi nồng độ cồn bởi vì lo ngại việc lây nhiễm dịch Covid-19 trong cộng đồng khi kiểm qua qua ống thổi, Chính phủ chỉ đạo tái khởi động thực hiện nghiêm Luật phòng chống tác hại rượu bia và Nghị định 100 khi mà dịch đã được kiểm soát tốt ở Việt Nam. Gần đây, Cục CSGT vừa ban hành kế hoạch tổng kiểm soát phương tiện giao thông đường bộ.

Ghi nhận sau buổi gặp gỡ trao đổi với lãnh đạo Tổng Công ty Bia – Rượu – Nước giải khác (Sabeco, SAB), SSI Research dự báo việc tiêu thụ bia tại chỗ (on-premise) sẽ giảm một lần nữa, vì điều này có liên quan đến thói quen uống bia rượu tại cửa hàng của người dân. Tuy nhiên, người tiêu dùng cuối cùng sẽ thích nghi được với quy định không lái xe sau khi uống rượu bia và tuân thủ quy định này như nhiều quốc gia khác.

Tổng sản lượng tiêu thụ bia giảm 24% so với cùng kỳ, đạt 1,12 triệu lít trong 4 tháng đầu năm 2020 (theo Tổng Cục Thống Kê). Sản lượng tiêu thụ bia của Bia Hà Hội (BHN) giảm 56%, trong khi sản lượng sản xuất của SAB có thể giảm ít hơn và tương đương với mức giảm của ngành (theo chia sẻ của ban lãnh đạo Tổng Công ty).

Quý 1/2020, SAB phải thay đổi hàng loạt quản trị và kinh doanh, LNST vẫn giảm hơn 44%

Kết thúc quý 1/2020, SAB ghi nhận doanh thu thuần và lợi nhuận ròng là 4.900 tỷ đồng (giảm hơn 47%) và 717 tỷ đồng (giảm hơn 44%). Trong đó, cần lưu ý tăng doanh số này là từ các giao dịch SAB bán cho các đại lý bán lẻ và nhà phân phối (sell-in). Doanh số giảm là do 3 yếu tố (Covid-19, Nghị định 100, và tin giả về quyền sở hữu của Trung Quốc).

Đặc biệt, nguyên nhân lớn nhất là Covid-19, trực tiếp tác động đến kênh tiêu dùng tại chỗ on- premise. Ngoài ra, SAB cũng đẩy mạnh nhiều giao dịch bán vào hệ thống phân phối vào trong quý 4/2019 trước Tết. Tuy nhiên, ban lãnh đạo nhấn mạnh rằng SAB vẫn giành được thị phần thông qua doanh số bán hàng trong quý 1/2020 do đóng góp từ tỷ trọng kênh off-trade cao hơn so với toàn ngành.

Doanh số bán bao bì vật tư cho các nhà máy bia liên kết của Sabeco giảm hơn 61,4%: Điều này chủ yếu là do SAB cần quản lý hàng tồn kho, và kế hoạch sản xuất để phù hợp với tình hình trong bối cảnh dịch bệnh.

Ngược lại, tỷ suất lợi nhuận gộp cải thiện đáng kể từ 23,5% trong quý 1/2019 lên 27,6% nhờ chi phí nguyên liệu giảm (giá malt giảm 4% và giá nhôm giảm 10% theo IndexMundi). Các hợp đồng mua nguyên liệu đầu vào với giá tốt là rất quan trọng để duy trì tỷ suất lợi nhuận trong cả năm. Ngoài ra, chi phí vận chuyển cũng giảm nhờ giá xăng giảm mạnh.

Mặt khác, SAB đã cố gắng tăng năng suất, cắt giảm một số chi phí hoạt động và đàm phán với chủ cho thuê. SAB thừa nhận dịch Covid-19 đã khiến công ty thực hiện hàng loạt thay đổi trong kinh doanh và quản trị.

Thuế suất thuế TNDN tăng lên 24,2% trong quý 1, do một số chi phí dự phòng không được khấu trừ thuế.

Kênh off-trade sẽ là động lực chính cho tăng trưởng

Mặc dù vậy, ban lãnh đạo SAB rất kỳ vọng kể từ quý 2/2020, từ những dấu hiệu tích cực trên thị trường trong thời gian gần đây. Ban lãnh đạo cũng chia sẻ thêm rằng kênh off-trade sẽ là động lực chính cho tăng trưởng và SAB vẫn còn nhiều dư địa để cải thiện kênh thương mại hiện đại (modern-trade). Bên cạnh đó, SAB vẫn chưa phát triển kênh thương mại điện tử riêng.

Theo quan điểm của SSI Research, gần đây có ghi nhận nỗ lực của SAB để tăng doanh thu trong kênh off-trade. SAB cung cấp một số ưu đãi cho các nhà bán lẻ và các chiến dịch hấp dẫn cho người tiêu dùng. Giá bán trung bình ước tính không tăng trong năm nay. Tỷ suất lợi nhuận sẽ được duy trì, chủ yếu nhờ giá nguyên liệu giảm và các biện pháp cắt giảm chi phí.

SSI Research ước tính sản lượng tiêu thụ nửa cuối năm 2020 giảm 15% khi người tiêu dùng điều chỉnh hành vi tiêu dùng để tuân thủ Nghị định 100 về quy định không uống rượu bia khi lái xe. Trong đó, doanh thu của kênh phân phối off-premise sẽ cải thiện và phần nào bù đắp cho doanh thu tại kênh on-premise.

Đối với tiêu dùng tại nhà hàng, người tiêu dùng thực tế đã quay lại thói quen ăn uống bên ngoài, nhưng lưu lượng vẫn thấp hơn nhiều so với mức trước đại dịch. Vào mùa hè (năm nay dự báo thời tiết cực kỳ nắng nóng), số lượng người tiêu thụ bia sẽ tăng. Tuy nhiên, đơn vị này vẫn duy trì quan điểm rằng khi Nghị định 100 được thắt chặt vào tháng 5-6, doanh thu tại nhà hàng sẽ chỉ đạt một mức độ nhất định và chúng tôi cần theo dõi chặt chẽ vấn đề này.