Sân bay Long Thành: Tiền không thiếu, 5 năm chưa làm được bao nhiêuicon

Dự án này được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư vào tháng 6/2015. Hơn 5 năm đã qua, dự án có tổng mức đầu tư hơn 336 nghìn tỷ đồng (tương đương 16,06 tỷ USD) vẫn đang trong quá trình hoàn thiện các thủ tục và giải phóng mặt bằng. Trong đó giai đoạn 1 là 114.450 tỷ đồng (tương đương khoảng 5,45 tỷ USD).

Sân bay Long Thành 16 tỷ USD: 2021 khởi công, 2025 hoàn thành

Con số 16,06 tỷ USD là áp dụng tỷ giá của năm 2014, dao động quanh mức 21.370-21.405 đồng/USD. Còn nếu theo tỷ giá của ngày 9/10, các ngân hàng thương mại giữ tỷ giá ngoại tệ đồng USD phổ biến ở mức 23.100 đồng (mua) và 23.280 đồng (bán).

5 năm qua, dự án này triển khai được những gì khi mục tiêu đặt ra chậm nhất năm 2025 hoàn thành và đưa vào khai thác?

Tiến độ chậm

Báo cáo của Chính phủ cho biết: Cuối tháng 6/2019, Tư vấn đã hoàn thành báo cáo nghiên cứu khả thi, trên cơ sở Tờ trình của Tổng công ty cảng hàng không (ACV), ngày 12 tháng 7 năm 2019, Bộ GTVT đã trình báo cáo nghiên cứu khả thi cho Thủ tướng Chính phủ và Hội đồng thẩm định nhà nước với tổng mức đầu tư dự án là 4,789 tỷ USD.

Ngày 7/10/2019, Chính phủ đã có Tờ trình gửi Quốc hội các nội dung chính của Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án đầu tư xây dựng cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 tại kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa 14.

Ngày 26/11/2019 Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 95/2019/QH14 thông qua một số nội dung chủ yếu của Báo cáo ngiên cứu khả thi (BCNCKT) Dự án đầu tư xây dựng CHKQT Long Thành giai đoạn 1.

Theo đó Quốc hội giao Chính phủ lựa chọn nhà đầu tư theo quy định pháp luật bảo đảm quốc phòng, an ninh và lợi ích của Nhà nước, lợi ích của Quốc gia…

Triển khai Nghị quyết số 95/2019/QH14 của Quốc hội, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 07/NQ-CP ngày 3/2/2020 về Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 và giao Hội đồng thẩm định khẩn trương thực hiện công tác thẩm định dự án.

Tiếp đó, Hội đồng thẩm định nhà nước tiếp tục yêu cầu Tư vấn thẩm tra thực hiện công tác thẩm tra, thẩm định hồ sơ Dự án. Sau khi có kết quả thẩm tra, ngày 27/5/2020 Hội đồng thẩm định nhà nước đã họp phiên toàn thể nghe Báo cáo thẩm tra và có ý kiến thẩm định Dự án.

Trên cơ sở Báo cáo thẩm tra và ý kiến thẩm định, Tổng công ty cảng hàng không (ACV) đã hoàn thiện báo cáo nghiên cứu khả thi trình Hội đồng thẩm định nhà nước.

Ngày 24/8/2020 Hội đồng thẩm định nhà nước lấy ý kiến các thành viên Hội đồng để thông qua dự thảo Báo cáo thẩm định. Kết quả, đa số các thành viên Hội đồng thẩm định nhà nước đã nhất trí thông qua dự thảo Báo cáo thẩm định và nội dung dự án.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Cơ quan thường trực Hội đồng) đã hoàn chỉnh Báo cáo thẩm định tại văn bản số 6359/BC-HĐTĐNN ngày 25/9/2020 cùng dự thảo Quyết định đầu tư dự án và trình Thủ tướng Chính phủ.

Báo cáo của Chính phủ đánh giá: Tiến độ thẩm định, phê duyệt Dự án chậm so với yêu cầu do đây là dự án rất lớn, có tính chất phức tạp nên Tư vấn thẩm tra quốc tế hoàn chỉnh Báo cáo thẩm tra chậm hơn dự kiến. Đồng thời do dịch COVID-19 nên trong quá trình thẩm tra, thẩm định, các đơn vị, cá nhân liên quan không thể họp để trao đổi trực tiếp mà phải thực hiện gián tiếp thông qua họp trực tuyến và lấy ý kiến bằng văn bản nên việc thẩm tra, thẩm định cần thêm thời gian.

“Với tiến độ hiện nay, dự kiến dự án sẽ khởi công vào năm 2021 và hoàn thành vào năm 2025 theo Nghị quyết số 94/2015/QH13 của Quốc hội”, báo cáo của Chính phủ cho hay.

Giải phóng mặt bằng: Giao 18.195 tỷ, mới tiêu 2.654 tỷ

Tại Nghị quyết số 38/2017/QH14 ngày 19/6/2017 của Quốc hội , hạng mục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành được tách thành một dự án thành phần của Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành (sau đây gọi tắt là Dự án GPMB).

Như vậy, Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành bao gồm 02 dự án thành phần: Dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành do Bộ Giao thông vận tải là cơ quan chủ quản và Dự án GPMB do Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai là chủ đầu tư.

Dự án giải phóng mặt bằng có tổng mức đầu tư 22.856 tỷ đồng. UBND tỉnh Đồng Nai được giao số vốn 18.195 tỷ đồng trong giai đoạn 2018-2020 để triển khai Dự án giải phóng mặt bằng. Lũy kế giải ngân từ năm 2018 đến nay chỉ là 2.654 tỷ đồng (đạt 14,6%).

Sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch tổng thể CHKQT Long Thành , UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành quy định cấm chuyển nhượng, xây dựng nhà cửa, hệ thống hạ tầng trong vùng quy hoạch.

Tuy nhiên, do nhu cầu cấp bách trong cuộc sống nên các hộ dân đã thực hiện chuyển nhượng bằng giấy viết tay, phân chia thừa kế cho các con, dẫn đến khó khăn trong quá trình kiểm đếm, xác định nguồn gốc đất.

Chẳng hạn, một số trường hợp thay đổi đối tượng thu hồi đất do chuyển nhượng, thừa kế nên phải điều chỉnh thông báo thu hồi đất. Một số hộ dân không chỉ ra được ranh đất (địa giới mảnh đất); không đồng ý với hồ sơ kỹ thuật thửa đất do giảm diện tích; xuất hiện tình trạng người dân tự chia tách, lập thành nhiều hồ sơ để cho tặng, chuyển nhượng bằng giấy viết tay.

Do vậy, UBND huyện Long Thành gặp nhiều khó khăn trong việc xác định chủ sử dụng đất, kéo dài thời gian do áp dụng quy trình kiểm kê vắng chủ và xác định nguồn gốc đất mất nhiều thời gian. Hiện UBND tỉnh đang chỉ đạo các cơ quan liên quan tập trung giải quyết các trường hợp này để đẩy nhanh tiến độ công tác GPMB.

UBND tỉnh Đồng Nai cam kết sẽ hoàn thành thủ tục giao đất 1.810 héc-ta khu vực ưu tiên cho Cảng vụ Hàng không trong năm 2020 (tổng diện tích xây dựng cảng hàng không là hơn 5.000 ha).

Lương Bằng