Một trong những yếu tố góp phần tạo nên thành công của các thương vụ đầu tư chính là việc định giá công ty. Với các công ty đã có doanh số rõ ràng thì việc định giá đã theo các cách thức có sẵn. Tuy nhiên, với các startup khi doanh số còn ít hoặc chưa có, việc định giá sẽ khó khăn hơn nhiều.
Trong một chương trình do Group Quản trị và Khởi nghiệp tổ chức ở TP HCM, các nhà đầu tư đã chia sẻ những cách định giá công ty.
Shark Thái Vân Linh đến từ quỹ Vina Capital
Theo bà Linh, với công ty khởi nghiệp chưa có gì cụ thể về doanh số và các số liệu khác thì quỹ đầu tư muốn tối thiểu 30-45%. Các bạn startup có thể đưa số nào cũng được, quỹ không cần trả giá, chỉ dựa phần trăm mà quỹ muốn.
Nếu startup tiềm năng, nhà sáng lập khá tốt thì phần trăm mà quỹ muốn có thể thấp hơn. Nhưng founder và rủi ro lớn thì phần trăm mà quỹ muốn sẽ cao hơn. Việc định hình vô hình như vậy.
Shark Dzung Nguyễn, Giám đốc Quỹ đầu tư CyberAgent Việt Nam & Thái Lan
Ông Dzung Nguyễn cho rằng, ông chỉ có kinh nghiệm trong công nghệ nên không nhận xét ở các lĩnh vực khác.
Các công ty đã có con số rõ ràng thì sẽ có những công thức định giá. Tuy nhiên, với startup ở giai đoạn sớm thì CyberAgent dựa vào tiềm năng, kết với hợp việc so sánh một số trường hợp tương tự.
Giả sử, trường hợp startup đó trở thành số 1 trong ngành thì định giá được bao nhiêu. Quay ngược trở lại, số tiền tại và sau khi pha loãng bằng việc startup được đầu tư thêm thì startup có giá trị như thế nào.
Theo ông, việc định giá đều dựa vào kinh nghiệm và theo kiểu như “đếm cua trong lỗ” mà ông bà ta thường nói.
“Định giá công ty công nghệ nhiều khi là nghệ thuật không phải là con số. Khi mà bảng thông tin tài chính không có, chỉ có hai con người thì ở đây, chính là việc định giá chính là giấc mơ, con người hơn là công ty và định giá con người”, cá mập Dzung Nguyễn nói thêm.
“Đối với các giai đoạn sớm, Cyber muốn lấy khoảng 20-30%. Nếu một công ty mà quỹ chiếm 1% hay 100% nhưng thất bại thì việc quỹ thu lại đều như nhau. Nếu thành công, 1% của công ty triệu đô, khác với 80% của một công ty mà chỉ có vài chục nghìn đô. CyberAgent muốn tạo điều kiện để các startup có điều kiện thành công”, doanh nhân họ Nguyễn cho biết.
“Định giá startup rất phiêu lưu và cảm xúc”, ông Dũng kết luận.
"Nếu bạn nào có ý tưởng thực sự tốt và thực sự cháy với nó, và tôi hiểu bạn thì tôi sẵn sàng đầu tư, không quan tâm đến doanh số, lợi nhuận của startup ấy", doanh nhân Dzung Nguyễn chia sẻ.
Cá mập Phạm Thanh Hưng, Phó chủ tịch CEN Group
Theo shark Hưng, việc định giá rất quan trọng và tùy vào mục đích của nhà đầu tư. Nếu mục đích nhà đầu tư mua để diệt startup thì khác và mua để cùng cộng hưởng, phát triển thì sẽ khác.
Một điều quan trọng nữa đó là quyền năng đàm phán, ai cần ai. Người đang muốn mua công ty sẽ trả giá cao nếu startup chính là mảnh ghép cuối cùng của họ.